Экспэртыза Свабоды

Коктыш: Малайзійскі «Боінг» можа выканаць ролю сараеўскага стрэлу

Учора ў небе над усходняй Украінай быў зьбіты пасажырскі самалёт. Ці стала гэта заканамерным вынікам канфлікту на ўкраінскім Усходзе? Як паўплывае авіякатастрофа на пэрспэктывы гэтай вайны? Ці адбудзецца абвастрэньне канфлікту?

20 гадоў беларуска-расейскай інтэграцыі: хто выйграў?

Удзельнікі «Экспэртызы Свабоды»: палітоляг Андрэй Фёдараў і кіраўнік аналітычных праектаў кампаніі БелаПАН Аляксандар Класкоўскі.

Эвалюцыя незалежнага грамадзтва: ад часткі палітычнай сыстэмы да гета?

За 20 гадоў апазыцыя і грамадзянская супольнасьць ператварыліся ў пазасыстэмную сілу. Пра гэта – палітолягі Юры Чавусаў і Сяргей Нікалюк.

Лагвінец: Эўразьвяз мог бы выкрасьліць нейкую асобу са сьпісу неўязных

Ці сьведчыць вызваленьне Бяляцкага пра намеры ўладаў аднавіць дыялёг з Эўразьвязам? Ці гэтак моцна на сёньня трэба і афіцыйнаму Менску і Брусэлю паляпшэньне адносінаў?

Сьвята Незалежнасьці пад расейскімі сьцягамі

У парадзе з нагоды Дня Незалежнасьці будуць удзельнічаць расейскія вайскоўцы. У чым прычыны і палітычны сэнс такога рашэньня? Ці захоўвае Беларусь вайсковы сувэрэнітэт над сваёй тэрыторыяй? Ці павялічылася за 20 гадоў кіраваньня Аляксандра Лукашэнкі залежнасьць Беларусі ад Расеі?

Што зьменіцца ў Беларусі пасьля падпісаньня Ўкраінай Асацыяцыі з Эўразьвязам?

27 чэрвені ў Брусэлі Грузія, Малдова і Ўкраіна падпісалі ключавыя дамоўленасьці з Эўрапейскім Зьвязам. Як зьбліжэньне гэтых краінаў з Эўропай паўплывае на беларускае грамадзтва і эканоміку? Як адрэагуюць на гэта ўлады і афіцыйная прэса, ці зьменіцца іхняе стаўленьне да Ўкраіны, Малдовы і Грузіі?

Эвалюцыя палітычнай сыстэмы: ад дэмакратыі да дыктатуры

За 20 гадоў кіраваньня Аляксандар Лукашэнка ператварыў Беларусь у «апошнюю дыктатуру Эўропы». Якія чыньнікі садзейнічалі ўсталяваньню беларускага аўтарытарызму? Якія асаблівасьці аўтарытарнага рэжыму ў Беларусі? Ці магчымая яго дэмакратычная эвалюцыя?

«Ідэя наконт імпарту сьведчыць пра агонію ўраду Мясьніковіча»

Чым Захад узнагародзіць Менск?

Чаму вызвалілі Алеся Бяляцкага? Якіх палітычных мэтаў улады імкнуцца дасягнуць гэтым крокам? Якую рэакцыю Захаду на гэтае вызваленьне можна чакаць?

Якія наступствы для Беларусі новай «газавай вайны» паміж Расеяй і Ўкраінай?

Расейска-ўкраінскі газавы канфлікт перайшоў у стадыю абвастрэньня. У чым сутнасьць рознагалосьсяў між бакамі? Якія наступствы ён цягне за сабой для эўрапейскіх спажыўцоў? Ці павялічыцца транзыт газу празь Беларусь?

Ці была эфэктыўнай эканамічная палітыка Лукашэнкі?

20 гадоў ідуць спрэчкі вакол беларускай сацыяльна-эканамічнай мадэлі. Па якіх крытэрыях вызначаць яе эфэктыўнасьць? Якія вынікі цяперашняй эканамічнай палітыкі? Чаму Аляксандр Лукашэнка адмаўляе рынкавыя рэформы? Абмяркоўваюць прафэсар Барыс Жаліба і эканамічны аглядальнік «Белгазеты» Сяргей Жбанаў

На колькі хопіць расейскага крэдыту?

Дасягнута дамова аб выдзяленьні Беларусі крэдыту ў памеры 1 мільярд даляраў расейскім банкам ВТБ. Адкуль раптам зьявіўся гэты крэдыт? Ці надоўга ён забясьпечыць устойлівасьць фінансавага рынку Беларусі?

Чаму Расея дае новыя датацыі Лукашэнку?

Чаму Масква зноў пагадзілася даць афіцыйнаму Менску новыя матэрыяльныя ільготы і субсыдыі?

«Беларусь проста заганяюць у Эўразійскую пастку»

Чаму, ня гледзячы на выказанае незадавальненьне тэкстам пагадненьня, Аляксандар Лукашэнка ўсё ж падпісаў дамову аб стварэньні Эўразійскага саюзу?

Ці аб’яднаў беларусаў хакейны чэмпіянат?

У Менску завяршыўся Чэмпіянат сьвету па хакеі. Ці атрымаў рэжым ад яго палітычныя дывідэнды? Ці паспрыяў чэмпіянат агульнанацыянальнаму адзінству?

«З абраньнем Парашэнкі Лукашэнку будзе яшчэ прасьцей кантактаваць з Украінай»

Як зьменіцца геапалітычная сытуацыя ў рэгіёне пасьля прэзыдэнцкіх выбараў ва Ўкраіне? Ці давядзецца новаму кіраўніку Ўкраіны карыстацца аўтарытарнымі мэтадамі дзеля аднаўленьня цэласнасьці дзяржавы? Што зьменіцца для дачыненьняў афіцыйнага Менска і Кіева пасьля выбараў?

Чаму Аляксандар Лукашэнка распачаў новую кампанію барацьбы з карупцыяй?

Апошнім часам заведзена шмат крымінальных спраў у адносінах да высокіх чыноўнікаў. У чым прычыны гэтай зьявы? Чаму Аляксандар Лукашэнка не баіцца сапсаваць стасункі з намэнклятурай? Ці зьнізіцца ў выніку ўзровень карупцыі?

Як беларуская дзяржаўная прапаганда выкарыстоўвае чэмпіянат сьвету па хакеі?

Ужо пяць дзён чэмпіянат сьвету па хакеі — галоўная інфармацыйная нагода дзяржаўных мэдыяў. Ці ўдасца зь яго дапамогай палепшыць міжнародны імідж Беларусі? Які ўнутраны палітычны, ідэалягічны эфэкт могуць атрымаць улады?

Ці стала царква часткай дзяржавы?

Аляксандар Лукашэнка правёў сустрэчу з патрыяршым экзархам Беларусі мітрапалітам Паўлам. У чым выяўляецца саюз дзяржавы і царквы? Ці ёсьць небясьпека выкарыстаньня кіраўніцтвам Расеі Рускай праваслаўнай царквы дзеля кантролю над «рускім сьветам»? Ці сталі хрысьціянскія каштоўнасьці асновай дзяржаўнай ідэалёгіі?

Лагвінец: Выйграць гібрыдную вайну можна ў розумах і сэрцах людзей

У якіх выпадках апраўданае прымяненьне зброі сілавымі структурамі на тэрыторыі ўласнай краіны? Як магчыма перамагчы ў гэтак званай гібрыднай вайне? Якімі сродкамі дапушчальна змагацца супраць сэпаратызму?

Эўразійскі зьвяз – аб’ект, здадзены з недаробкамі

Ці ўдасца кіраўнікам Беларусі, Казахстану і Расеі прыйсьці да згоды наконт Эўразійскага эканамічнага саюзу? Абмяркоўваюць Аляксандар Класкоўскі, Паўлюк Быкоўскі і Віталь Цыганкоў.

Чаму беларускае грамадзтва забылася на Чарнобыль?

Чаму Чарнобыльская тэма ўжо не зьяўляецца для большасьці беларусаў значнай і актуальнай? Ці мае шанцы стаць уплывовым і масавым экалягічны беларускі рух?

Лукашэнка як «прэзыдэнт ваеннага часу»

Чаму галоўнымі тэмамі сёньняшняга пасланьня Аляксандра Лукашэнкі стала абарона сувэрэнітэту і барацьба з карупцыяй? Ці стала больш зразумелай пазыцыя беларускага кіраўніка наконт Украіны?

Шарамет: Я пакуль ня бачу, што можа спыніць Уладзімера Пуціна

Ці можна спадзявацца, што Жэнэўскае пагадненьне прывядзе да зьніжэньня напружанасьці вакол падзеяў на ўсходзе Ўкраіны? Якія сапраўдныя мэты расейскага кіраўніцтва ва Ўкраіне? Як можна патлумачыць супярэчлівыя выказваньні Аляксандра Лукашэнкі па ўкраінскім пытаньні?

Чаму Лукашэнка супраць фэдэралізацыі Ўкраіны?

Беларускі кіраўнік выказаўся супраць фэдэральнага ўпарадкаваньня Ўкраіны. Чым патлумачыць такую пазыцыю? Ці бачыць ён падобныя пагрозы для Беларусі? Чаму афіцыйны Менск не зацікаўлены ў слабай і расколатай Украіне?

Чым пагражае Беларусі скарачэньне золатавалютных рэзэрваў?

За сакавік золатавалютныя рэзэрвы Беларусі скараціліся на 429 млн даляраў. Чым выкліканы такі абвал? Якія пагрозы для эканомікі гэта стварае? Якія ёсьць шляхі дзеля іх прадухіленьня?

Беларуская эканоміка ўступае ў пэрыяд рэцэсіі

Упершыню за шмат гадоў у Беларусі назіраецца падзеньне валавога ўнутранага прадукту. У чым прычыны гэтай зьявы? Як можна кампэнсаваць дэфіцыт валюты? За кошт чаго адбудзецца падвышэньне заробкаў бюджэтнікаў?

«Адпусьціць Лукашэнку на больш доўгі павадок Пуцін не дазволіць»

Наколькі глыбокай і сур’ёзнай можа стаць «халодная вайна» паміж Захадам і Расеяй у выніку анэксіі Крыму? Чаму Ўладзімер Пуцін ідзе на канфрантацыю і не баіцца сусьветнай рэакцыі? Як зьменіцца роля афіцыйнага Менску ў новых гістарычных рэаліях?

Ці памяняла Беларусь сваю пазыцыю адносна расейска-ўкраінскага канфлікту?

Аляксандар Лукашэнка ў нядзелю падрабязна выказаўся наконт украінскага крызісу. Ці адмовіўся афіцыйны Менск ад нэўтралітэту ў расейска-ўкраінскім канфлікце? Якія чыньнікі ўплываюць на пазыцыю беларускага кіраўніцтва? Як украінскі крызіс уплывае на адносіны Беларусі з Захадам?

«Трэба ставіць свае мэты, а ня быць пешкамі ў гульні рэжыму»

Як можна ацаніць палітычныя вынікі кампаніі мясцовых выбараў для ўлады і для апазыцыі? Ці трэба было апазыцыі браць удзел у гэтых выбарах і чаму ўлада гэтак імкнулася забясьпечыць высокія лічбы ўдзельнікаў галасаваньня?

Крымскі «рэфэрэндум» і наступствы для Беларусі

Крымскі крызіс будзе мець вялікі ўплыў на ўсю сыстэму міжнародных дачыненьняў. Як зьменіць сьвет расейска-ўкраінскі канфлікт? Як гэта паўплывае на сувэрэнітэт Беларусі? Які ўплыў на Беларусь акажа новае выданьне «халоднай вайны» між Расеяй і Захадам?

Як паўплывае расейска-ўкраінскі канфлікт на эканоміку Беларусі?

Супрацьстаяньне паміж Расеяй і Ўкраінай мае значны ўплыў на эканамічныя працэсы ў рэгіёне. Ці зьменшацца расейскія субсыдыі беларускай эканоміцы? Як гэты крызіс адаб’ецца на беларуска-ўкраінскіх гандлёвых дачыненьнях? Ці атрымае Беларусь крэдыт МВФ?

«Расеі патрэбна разбурэньне дзяржаўнасьці і эканомікі Ўкраіны цалкам»

Якія наступствы для Расеі і для сытуацыі ў рэгіёне можна прадбачыць у выніку зьяўленьня расейскіх войскаў на тэрыторыі Крыму? Ці імкнецца Крэмль да поўнамаштабнага канфлікту — або проста паляпшае свае пазыцыі ў супрацьстаяньні з новымі ўладамі Кіева? Якую пазыцыю зойме беларускае кіраўніцтва ва ўмовах нарастаньня напружаньня паміж Расеяй ды Ўкраінай?

Мечыслаў Грыб: Салдат мае права не выконваць злачынны загад

Чаму ўлады вырашылі прыняць папраўкі ў закон «Аб ваенным становішчы», у выніку чаго яго можна прымяняць ня толькі ў выпадку вайны зь іншай дзяржавай, але і падчас масавых пратэстаў унутры краіны? Ці дазваляе беларускае заканадаўства вайскоўцам не выконваць злачынныя загады камандзіраў?

МАЙДАН І ПЛОШЧА

Украінская рэвалюцыя павінна мець значны ўплыў на суседнія дзяржавы. Ці напужаў Майдан беларускія ўлады? Як паўплываюць украінскія падзеі на стратэгію і тактыку апазыцыі? Як беларускае грамадзтва ўспрыняло фэномэн Майдану?

Чаму вышэйшыя чыноўнікі прызнаюць, што ў беларускай эканоміцы «штосьці ня так»?

Апошнім часам кіраўнікі ўраду і сам Аляксандар Лукашэнка прызнаюць крытычны эканамічны стан краіны. Чым можна патлумачыць такія заявы? Ці прызнаньне гэта крызісу беларускай сацыяльнай мадэлі? Што стаіць за прапановай памочніка прэзыдэнта Кірыла Рудага запрасіць на кіроўныя пасады беларусаў-эмігрантаў?

Навошта МЗС Беларусі перайшоў у прапагандысцкую контратаку?

Беларускі МЗС падрыхтаваў другі даклад аб парушэньні правоў чалавека ў асобных краінах сьвету. Навошта ўлады Беларусі ўвязваюцца ў палеміку з Захадам на гэтай плашчыні? На каго разьлічаны гэты ход? Які палітычны эфэкт будзе мець такі даклад?

Нябачная выбарчая кампанія

Пачаўся збор подпісаў за вылучэньне кандыдатаў у дэпутаты мясцовых саветаў. Ці зьмянілася тактыка ўладаў падчас гэтых выбараў? Наколькі актыўная апазыцыя? Чаму ідэя байкоту зьнікла з парадку дня апазыцыйных арганізацыяў?

Які ўплыў на беларускую эканоміку акажа падзеньне курсу расейскага рубля?

У новым годзе абменны курс расейскага рубля пачаў хутка зьніжацца. Чым выкліканы такі працэс? Як гэта адаб’ецца на беларускай эканоміцы? Ці пачне хутка зьніжацца беларускі рубель?

Куды рушыць Украіна?

Ва Ўкраіне працягваецца сілавое супрацьстаяньне паміж уладай і Майданам. Чаму падзеі разьвіваюцца паводле сілавога сцэнару? Як ацаніць міжнародны кантэкст украінскіх падзей? Як у Беларусі рэагуюць на забурэньні ва Ўкраіне?

Навошта Лукашэнку спатрэбіўся кулюарны дыялёг?

Аляксандр Лукашэнка правёў сустрэчу з кіраўнікамі беларускіх мэдыяў. Чаму ён зьмяніў традыцыйны фармат выступу перад журналістамі? Які галоўны мэсыдж ягонага пасланьня?

Апазыцыянэры не разьлічваюць трапіць у Саветы

16 студзеня закончыўся першы этап мясцовых выбараў — рэгістрацыя ініцыятыўных групаў. Як улада і апазыцыя ставяцца да выбараў у мясцовыя саветы, наколькі вялікая актыўнасьць палітычных суб’ектаў?

Чаго можна чакаць ад мясцовых выбараў?

Пачалося вылучэньне кандыдатаў у дэпутаты мясцовых саветаў. Чым гэтая кампанія важная для ўладаў? Пра што сьведчаць вынікі фармаваньня выбарчых камісіяў? Як апазыцыя зьбіраецца выкарыстаць гэтую кампанію?

Ці страчвае Беларусь рэлігійны сувэрэнітэт?

Новы кіраўнік Беларускай праваслаўнай царквы, грамадзянін Расеі мітрапаліт Павал, правёў у Менску першую літургію. Чаму Аляксандар Лукашэнка пагадзіўся на гэтае прызначэньне? Чаго можна чакаць ад новага кіраўніка БПЦ? Якое значэньне мае рэлігійны сувэрэнітэт дзяржавы?

Ці падае давер да ўлады?

Цягам году ў грамадзкай думцы назіраліся супярэчлівыя тэндэнцыі. Ці адчувае насельніцтва крызісныя зьявы ў эканоміцы? Ці падае давер да ўлады? Якіх тэндэнцыяў у грамадзкай думцы варта чакаць наступным годам?

Чаму апазыцыя ня стала чыньнікам перамен?

2013 год стаў яшчэ адным выпрабаваньнем для апазыцыйных структураў. Ці павялічылася моц апазыцыі? Што перашкаджае апанэнтам рэжыму заваяваць падтрымку грамадзтва? Ці ўдасца выпрацаваць адзіны сцэнар на прэзыдэнцкую кампанію?

У чым асаблівасьці бюджэту наступнага году?

16 сьнежня Палата прадстаўнікоў прыняла бюджэт на 2014 год у другім чытаньні. Чаму сёлета працэс яго прыняцьця так зацягнуўся? Чым адрозьніваецца бюджэт наступнага году ад падобных дакумэнтаў мінулых гадоў? Наколькі рэалістычна яго выкананьне?

Навошта Лукашэнку спатрэбілася новая форма кіраваньня чыноўнікамі?

Аляксандр Лукашэнка правёў вялікую нараду па пытаньнях будаўніцтва і працы з кадрамі. У чым прычына зьяўленьня новай формы працы з вэртыкальлю? Чаму менавіта будаўнічая сфэра выбрана тэмай правядзеньня першай вялікай нарады? Які эфэкт ад такога мерапрыемства?

Як украінская «эўрарэвалюцыя» ўплывае на Беларусь?

Кіеўскі Майдан стаў важным чыньнікам ня толькі ўкраінскай, але і міжнароднай палітыкі. Якія высновы з гэтых падзей робіць беларуская ўлада? Як іх успрымае грамадзтва Беларусі? Якія ўрокі з украінскай «эўрарэвалюцыі» можа вынесьці беларуская апазыцыя?

Дэвальвацыя, зьніжэньне даходаў альбо новыя даўгі?

Ці можна сказаць, што эканамічнае кіраўніцтва краіны адхіляе магчымасьць дэвальвацыі і будзе дабівацца стабільнасьці беларускага рубля любой цаной? Наколькі рэалістычным зьяўляецца эканамічны прагноз ураду на наступны год?