На здароўе!

Разьдзельнае харчаваньне: “за” і “супраць”

Ці варта пашыраць межы фэртыльнасьці?

Рок-сьпявачка Джана Наніні, італьянская зорка, вядомая многім заўзятарам сьвету як аўтарка і выканаўца гімну першынства сьвету 1990 па футболе “Un'estate Italiana”, чарговы раз трапіла ў цэнтар увагі СМІ. Зорка, якой споўнілася 54 гады, упершыню рыхтуецца стаць маці.

Вада і фізкультура супраць пераяданьня

У Беларусі ўсё больш людзей маюць залішнюю вагу. Цяпер на атлусьценьне пакутуе каля 1% насельніцтва, каля 20% беларусаў маюць залішнюю вагу. Пра гэта было заяўлена падчас прэсавай канфэрэнцыі галоўнага дыетоляга Беларусі Юрыя Марахоўскага.

Ці пяройдзе чалавек на штучнае мяса?

Нідэрляндзкія навукоўцы завяршылі чатырохгадовы праект па вытворчасьці ў лябараторных ўмовах штучнага мяса. Супрацоўнікі ўнівэрсытэтаў у Эйндховэне і Маастрыхце пасьпяхова вырасьцілі ў прабірцы сьвініну. На чарзе — экспэрымэнт па вырошчваньні мяса птушак — індыкоў ды кур.

У ЗША пачнуцца выпрабаваньні вакцыны супраць ліхаманкі Эбола

У самым бліжэйшым часе на невялікай групе добраахвотнікаў будзе выпрабаваная новая вакцына “прайм-бустэр” для лячэньня ліхаманкі Эбола. Правядзеньне гэтага надзвычай важнага для вірусалёгіі клінічнага экспэрымэнту сярод людзей зрабілася магчымым пасьля таго, як навукоўцы з Дасьледчага цэнтру пры Нацыянальным інстытуце алергічных і інфэкцыйных захворваньняў ЗША (National Institute of Allergy and Infectious) і прыватнай кампаніі AVI BioPharma пацьвердзілі эфэктыўнасьць створанага імі новага прэпарату на прыматах. Распрацаваная вакцына зьнішчыла вірус у 60% заражаных макак-рэзусаў, а таксама была на 100% эфэктыўнай пры лячэньні яванскіх макак.

Брытанскія мэдыкі раяць есьці болей зялёнай гародніны

Брытанскія навукоўцы зь клінікі дыябэтычнай мэдыцыны Лэстэрскага ўнівэрсытэту (University of Leicester) перакананыя, што вегетарыянства можа прадухіліць ад розных хранічных хваробаў, у прыватнасьці такіх як дыябэт ці інфаркт. Найбольш карыснай у гэтым сэнсе зьяўляецца зялёная ліставая гародніна – шпінат ды ўсе віды капусты

Атрута лечыць мігрэні

Навукоўцы папярэджваюць аб новым небясьпечным захворваньні

Мэдыкі: жыць шкодна пры любым надвор’і

Гэтым летам беларусы ўжо перанесьлі тры хвалі анамальна высокіх тэмпэратур. Абсалютны тэмпэратурны максымум за ўсю гісторыю мэтэаназіраньняў (да 38,9 градуса) быў зафіксаваны на поўдні краіны 8 жніўня. Чацьвёртая хваля сьпёкі пачынаецца ў Беларусі ўжо ў гэтую пятніцу і працягнецца прыкладна тыдзень.

Улады супакойваюць: радыяцыйная абстаноўка ў норме

Пажары ў Бранскай вобласьці не прывялі да зьмены радыяцыйнай абстаноўкі ў Беларусі.

Бэльгійскія навукоўцы прапанавалі новы мэтад дыягностыкі Альцгаймэра

Групе бэльгійскіх дасьледчыкаў з Генцкага ўнівэрсытэту (Фляндрыя) пад кіраўніцтвам прафэсара Герта дэ Мэера ў супрацоўніцтве з калегамі з ЗША ўдалося распрацаваць новы мэтад дыягностыкі хваробы Альцгаймэра. Ён палягае ў вымярэньні ўзроўню пратэіну ў сьпіннамазгавой вадкасьці пацыента. У экспэрымэнце ўзялі ўдзел некалькі сотняў пацыентаў старэйшага веку. 114 зь іх мелі нармальную памяць, 200 — праблемную, 102 — хваробу Альцгаймэра. Каб пазьбегнуць перадузятасьці, дасьледчыкі нічога ня ведалі пра клінічны статус кожнага канкрэтнага пацыента.

Ці вылечваюць малітвы?

У традыцыях розных народаў прынята маліцца за блізкіх, якія апынуліся ў бядзе або захварэлі. Група амэрыканскіх дасьледчыкаў з унівэрсытэту штату Індыяна на чале з прафэсарам Кэнды Браўн на падставе дасьледаваньняў, праведзеных у Мазамбіку і Бразыліі, вызначыла, што малітва мае вялікі тэрапэўтычны эфэкт. Як паведамляе выданьне The Daily Mail, у экспэрымэнце ўзялі ўдзел 25 валянтэраў. 14 зь іх мелі праблемы са слыхам, а 11 — са зрокам.

Лекары раяць, як паводзіць сябе ва ўмовах смогу

Рэкордная сьпёка, якая назіраецца ў Беларусі, не зьбіраецца адступаць. У чацьвер у Беларусі абвешчана трэцяя паводле пяцібальнай шкалы ступень пажарнай небясьпекі.

Калі памыляецца лекар

Лес як фактар псыхічнага і фізычнага здароўя

Група навукоўцаў на чале з доктарам мэдыцыны Эвай Кар’ялайнэн зь фінскага Навукова-дасьледчага інстытуту лясоў склалі цэлы сьпіс хваробаў, змагацца зь якімі дапамагае шпацыр сярод дрэў.

Лекары папярэджваюць аб небясьпецы харчовых інфэкцыяў у сьпёку

Інфармацыю пра рост харчовых інфэкцыяў гэтым гарачым летам са спасылкай на прадстаўнікоў нямецкага Міністэрства аховы здароўя перадае агенцтва DPA.

Крывасмокаў паболела

Пацець і ня пахнуць

У адрозьненьне ад жывёлін, чалавека прырода стварыла патлівым. Нават пры звычайнай пакаёвай тэмпэратуры ў кожнага з нас выдзяляецца сама меней паўлітра поту ў суткі, а ў такую сьпякоту, як цяпер, залежна ад індывідуальных асаблівасьцяў арганізму, у разы і нават у дзясяткі разоў болей.

Шыфэр і здароўе

Ажыўленыя спрэчкі ў сфэрах аховы здароўя і бізнэсу выклікае праблема азбэсту. Гэты тонкавалакністы мінэрал трывала ўвайшоў у жыцьцё мільёнаў тых, хто нарадзіўся ў СССР і жыве цяпер на большай частцы постсавецкай прасторы. Азбэст — гэта, найперш, шыфэр, якім пакрываюць дахі і пліты для абліцоўкі.

Навукоўцы з Паўднёвай Афрыкі распрацавалі гель ад СНІДу

На XVIII міжнароднай канфэрэнцыі па праблемах гэтага захворваньня, якая адкрылася ў панядзелак у аўстрыйскай сталіцы, прадстаўленыя вынікі трохгадовай працы Цэнтру праграмы дасьледаваньня СНІДу ў Паўднёвай Афрыцы.

Ці залежныя вы ад алькаголю?

Другая хваля эпідэміі СНІДу

Pseudomonas, або Чым небясьпечныя мацарэла і лекаваньне ў стацыянарах

Больш за месяц у Італіі не сьціхае скандал у сувязі з так званай "блакітнай мацарэлай". Усё пачалося са скаргаў пакупнікоў сеткі танных супэрмаркетаў у Турыне. Зьняўшы ўпакоўку з улюбёнага сыру, спажыўцы заўважылі, што пры кантакце з кіслародам мацарэла хутка сінее. Прычым такія мэтамарфозы здараліся выключна з прадукцыяй баварскіх вытворцаў — малочнай фірмы Jager.

Экспэрты перасьцерагаюць: хворых на дэпрэсію паболее

Паводле прагнозаў экспэртаў Сусьветнай арганізацыі аховы здароўя (СААЗ), да 2020 году дэпрэсія можа выйсьці на першае месца сярод самых распаўсюджаных захворваньняў у сьвеце, абагнаўшы нават сардэчна-судзінную паталёгію.

Ген даўгалецьця мацнейшы за ген спадчыннага захворваньня

Ня выключана, што кожны з нас носіць у сабе "ген доўгажыхарства" — своеасаблівы код, які дазваляе ў маладым ці нават сталым веку перамагчы цяжкое генэтычнае захворваньне. Адзінае, што трэба чалавеку з такім генам, каб дажыць да ста і болей гадоў, — гэта пазьбягаць экстрэмальна небясьпечных сытуацыяў, правільна харчавацца і весьці здаровы лад жыцьця.

СААЗ: атлусьценьне робіцца эпідэміяй

Паводле дадзеных Сусьветнай арганізацыі аховы здароўя (СААЗ), больш за мільярд людзей мае залішнюю вагу, а ў 300 мільёнаў зь іх сытуацыя даходзіць да атлусьценьня. Лічбы гэтыя растуць. Так, у ЗША яшчэ тры дзесяцігодзьдзі таму залішняя вага была сама больш у 15% насельніцтва, цяпер – ужо ў паловы.

Мэдыкі недаацэньваюць небясьпеку цяжкіх мэталаў

Да такой высновы прыйшлі навукоўцы Інстытуту біяфізыкі і клеткавай інжынэрыі Беларускай акадэміі навук, а таксама дасьледчыкі лябараторыі экалягічных атрутаў у Ене (Нямеччына) ды ўнівэрсытэту ў Сан-Францыска (ЗША). Дасьледаваньні праводзіліся незалежна адно ад аднаго.

Самае гарачае ў гісторыі лета – як ратавацца ад сьпёкі

Цяперашняе лета ў Эўропе будзе самым гарачым за ўсю найноўшую гісторыю мэтэаназіраньняў. З такім прагнозам выступілі экспэрты NASA.

Жанчыны часьцей за мужчын думаюць пра здароўе

Як паказваюць вынікі апытаньняў, праведзеных нямецкім навукова-дасьледчым інстытутам мэдычнага страхаваньня (WINEG), жанчыны нашмат больш уважліва ставяцца да ўласнага здароўя, чым мужчыны. У выніку мужчыны значна часьцей за жанчын прызнаюцца, што самі вінаватыя ў сваіх балячках, сьведчаць нямецкія дасьледчыкі.

Не карайце школьнікаў за памылкі

"Бацька" фанографа, электронікі, чалавек, які прапанаваў на пачатку тэлефоннай размовы гаварыць"алё!" — Томас Эдысан. Ляўрэат Нобэлеўскай прэміі па фізыцы, грамадзкі дзеяч, гуманіст Альбэрт Эйнштэйн. Галівудзкая зорка, рэжысэр, прадусэр, сцэнарыст, адзін з самых высокааплатных актораў у сьвеце Том Круз. Яшчэ адзін улюбёнец жанчын, брытанскі кінаактор, выканаўца галоўных роляў у касавых карцінах "Валадар пярсьцёнкаў" і "Піраты Карыбскага мора" Арланда Блум. Брытанскі рок-сьпявак, адзін з заснавальнікаў "залатога складу" групы "Black Sabbath" Озі Осбарн... Усе яны зь дзяцінства мелі агульную праблему — легастэнію, або дысьлексію.

26 чэрвеня — Міжнародны дзень барацьбы з наркотыкамі

10% людзей маюць дрэнную памяць на твары

Калі чалавек дрэнна запамінае твары іншых людзей, то гэта не абавязкова сьведчыць пра няўважлівасьць ці нейкую цяжкую паталёгію. У навуковай мэдыцыне гэтая зьява называецца прозапагназіяй (ад старажытнагрэцкіх слоў πρόσωπον (prosopon) — твар, αγνωσία (agnosia) — непазнаваньне).

Сама меней 40% людзей незадаволеныя якасьцю свайго сну

Людзі, якія маюць хранічнае бяссоньне, утрая больш рызыкуюць памерці, чым тыя, хто не знаёмы з гэтай праблемай. Да такой высновы прыйшлі амэрыканскія навукоўцы з Асацыяцыі таварыстваў спэцыялістаў па праблемах сну — Associated Professional Sleep Societies.

Наколькі шкодна позна есьці?

Кава прадухіляе дыябэт

Дасьледчыкі зь Японіі, ЗША і Партугаліі адкрылі новыя карысныя якасьці кавы.

Палеміка ў Брытаніі: ці можна перасаджваць органы нездаровых людзей?

У Вялікабрытаніі і іншых краінах Эўразьвязу разгарнулася дыскусія пра тое, што лекары-трансплянтолягі вымушаныя перасаджваць сваім пацыентам органы людзей, якія пакутавалі на самыя розныя захворваньні. Сваякі тых, хто загінуў ад падобных апэрацыяў, распачынаюць крымінальныя справы супраць мэдыкаў. Самі мэдыкі тлумачаць, што інакш пацыенты могуць памерці, не дачакаўшыся апэрацыі.

Аўстрыйскі прафэсар раіць пацыентам паміраць здаровымі

Выдадзеная сёлета ў чэрвені ў зальцбурскім выдавецтве кніга "Хто памірае здаровым, больш мае ад жыцьця" абвяргае вельмі распаўсюджанае клішэ, быццам паміраць здаровым шкада.

"Марс 500" раскрые асаблівасьці "мужчынскага цыклю"

Міжнародны экспэрымэнт "Марс-500" — імітацыя 520-дзённага касьмічнага палёту на Чырвоную плянэту — унікальная магчымасьць дасьледаваць так званыя "мужчынскія крытычныя дні". Гэтай тэмаю шчыльна займаецца вядучы нямецкі адмысловец у галіне малекулярнай мэдыцыны з унівэрсытэту ў Эрлянгене, прафэсар Енс Тыцэ — куратар праекту "Марс".

Мэдыкі засьцерагаюць ад летняй сьпёкі

Разам са сьпёкаю доўгачаканае лета прынесла пэўныя праблемы мэдычнага пляну. Паводле адмыслоўцаў зь нямецкага навуковага цэнтру імя Макса Планка, сёлета сярэднегадавая тэмпэратура ў Нямеччыне ды іншых краінах Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы будзе дзесьці на тры градусы вышэйшая за звычайную. Гэта тлумачыць, чаму цяперашняя гарачыня пераносіцца так цяжка. Эўрапейцы скардзяцца на нязвыклыя галаўныя болі, млоснасьць, ацёкі твару, рук і ног, мышачныя сутаргі і гэтак далей.

Энатэрапія

Праўдападобна, што распрацаваная яшчэ Гіпакратам мэтодыка лекаваньня вінаграднымі вінамі — энатэрапія — перажывае чарговы бум. Усьлед за францускімі лекарамі — лідэрамі ў гэтым напрамку клінічнай мэдыцыны — вывучэньнем узьдзеяньня вінаў на органы і сыстэмы арганізму чалавека пачалі займацца і мэдыкі іншых краінаў зь вінаробчымі традыцыямі.

Альцгаймэр

31 траўня — Міжнародны дзень без тытуню

З ініцыятывы Ўсясьветнай арганізацыі аховы здароўя ад 1988 году апошні дзень траўня адзначаецца ва ўсім сьвеце як Міжнародны дзень без тытуню. Згодна з дадзенымі гэтай арганізацыі, у глябальным маштабе ўжываньне тытуню — другая пасьля падвышанага артэрыяльнага ціску прычына сьмерці.

Прастата і зубы

Чым старэйшы чалавек, тым болей у яго захворваньняў. Займаючыся тэмай так званых хваробаў-спадарожнікаў, навукоўцы Жэнэўскага ўнівэрсытэту знайшлі некаторыя тлумачэньні таму, што хворы на нейкую хранічную паталёгію чалавек пасьля 40 гадоў мае, як правіла, нейкае паралельнае хранічнае захворваньне, пра якое ён можа нават і ня ведаць. З узростам колькасьць такіх "спадарожнікаў" нярэдка павялічвацца.

Дзіцячая сьмяротнасьць у сьвеце істотна скарацілася

Дынаміку сьмяротнасьці дзяцей ва ўзросьце да пяці гадоў вывучала група дасьледчыкаў з унівэрсытэту штата Вашынгтон у Сіэтле на чале з прафэсарам Крыстафэрам Мюрэем. Як сьведчаць навукоўцы, за апошнія 20 гадоў паказчыкі дзіцячай сьмяротнасьці скараціліся на траціну. Справаздача пра дасьледаваньне надрукаваная ў часопісе The Lancet.

Аўтызм

У мэдычных колах аўтызм называюць адным з самых таямнічых захворваньняў ХХІ стагодзьдзя. Людзі, якія хварэюць на яго, з раньняга дзяцінства бываюць схільныя да самаізаляцыі і самаагрэсіі, яны рэдка ўсьміхаюцца, маюць павышаную адчувальнасьць да болю, ім надзвычай цяжка будаваць дачыненьні з навакольным сьветам. Даказана, што прычыны аўтызму зьвязаныя з генэтычнымі мутацыямі. Аднак генэтычныя прычыны ўзьнікненьня аўтызму, яго ўзьдзеяньне на мозг дагэтуль застаюцца нявысьветленымі.

Мэдыкамэнты — аўтэнтыкі і генэрыкі

Адмысловая камісія па леках Нямецкай мэдычнай асацыяцыі, абапіраючыся на скаргі спажыўцоў мясцовых аптэкаў, запатрабавала ад фармацэўтычных вытворцаў большай празрыстасьці ў дасьледаваньнях. Згодна з існуючай практыкай, любая фармацэўтычная фірма, перш чым запусьціць у вытворчасьць новы прадукт, павінна правесьці шэраг клінічных выпрабаваньняў на здаровых і хворых людзях, выкарыстоўваючы пры гэтым і таблеткі-пустышкі, а потым апублікаваць вынікі гэтых досьледаў у спэцыялізаваных выданьнях. Потым у інструкцыі па выкарыстаньні мэдыкамэнта зьмяшчаецца падсумаваньне вынікаў дасьледаваньняў: хімічная формула, узьдзеяньне, супрацьпаказаньні, пабочныя эфэкты.

Сон як лякмусавая паперка здароўя

Асьцярожна: гепатыт

Сёньня колькасьць носьбітаў віруса гепатыту ў сьвеце дасягае 350—500 мільёнаў чалавек, а людзей, у якіх выяўленыя маркеры адной з найбольш цяжкіх формаў гэтага захворваньня — гепатыту С, — 180 мільёнаў чалавек. Гэтая лічба ў дзясяткі разоў перавышае колькасьць ВІЧ-інфікаваных у сьвеце. А паводле прагнозаў адмыслоўцаў, да 2015 ці 2020 году яна нават падвоіцца.

Іпахондрыя

Кожны з нас напэўна ўзгадае ў сваім атачэньні чалавека, які (ці якая) любую размову зводзіць да адной тэмы – уласнай хваробы. Калі верыць ўсяму, што кажуць гэтыя людзі, то выглядае, што яны неаднойчы хварэлі на рак, а таксама перанесьлі інфаркт ці інсульт, не кажучы пра язву, каліты і гэтак далей. Гэткія дыягназы выстаўляюцца найчасьцей самастойна, на падставе інфармацыі, дзесьці пачутай або знойдзенай ў мэдычным даведніку ці апошнім часам у інтэрнэце.

Пляцэба і нацэба

Групы псыхолягаў, антраполягаў і мікрабіёлягаў ва ўнівэрсытэтах Нямеччыны, ЗША і Вялікай Брытаніі шляхам складаных дасьледаваньняў даказалі, што здароўе чалавека можа ўмацоўваць не прынятая ім таблетка, а так званы эфэкт пляцэба – прэпарату, які паралельна з мэдыкамэнтам выкарыстоўваецца пры розных клінічных досьледах у якасьці пустышкі.