Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Уціскаць чалавека – уціск чалавека


Юрась Бушлякоў, Менск Новая перадача сэрыі "Жывая мова".

Часам гавораць і пішуць пра ўціск на некага ці на нешта, прыкладам, уціск на выбарнікаў, уціск на незалежныя мэдыі. Такія канструкцыі з прыназоўнікам на пры слове ўціск памылковыя. Іх прычынаю – афармленьне спалучэньняў з назоўнікам уціск на ўзор канструкцыяў з словам ціск. Ціск можа быць на некага або на нешта: беларускія ўлады, скажам, рэгулярна чыняць ціск на непадцэнзурныя газэты й часопісы.

З уціскам у граматычным пляне іначай. Назоўнік уціск – ад дзеяслова ўціскаць. Пры гэтым дзеяслове прыназоўнік на не ўжываецца, а залежнае слова ставіцца ў форме роднага склону: абмяжоўваючы свабоду чалавека, ягоныя правы, яго тым самым уціскаюць. Назоўнік уціск кіруе залежным словам гэтаксама, як і дзеяслоў уціскаць: як уціскаць чалавека, так і ўціск чалавека.

Адрозьнівайма канструкцыі з назоўнікамі ціск і ўціск. Гаворым правільна: ціск на выбарнікаў, на апазыцыйныя партыі, на непадкантрольных уладзе журналістаў, але ўціск незалежнай прэсы, уціск айчынных музыкаў, уціск грамадзянскай супольнасьці.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG