У 2014 годзе сумарна 74% апытаных падтрымлівалі шчыльную інтэграцыю. У 2025 годзе агульная падтрымка зьнізілася да 55%.
Адначасова доля тых, хто катэгарычна не падтрымлівае інтэграцыю, вырасла больш чым у тры разы — з 3% да 15%. Сумарная колькасьць тых, хто выступае супраць інтэграцыі, вырасла з 11% да 25%.
Зьмянілася ў беларусаў і разуменьне таго, што іх лучыць з расейцамі
Агульнасьць культуры, традыцый, каштоўнасьцяў і мовы адзначылі на 10% менш беларусаў (24-25%), чым 11 гадоў таму. Успрыманьне абʼяднаўчай ролі агульнай з расейцамі гісторыі зьнізілася з 55% да 37%.
Рост адзначаны толькі ў катэгорыі «інтарэсы» (эканамічныя, палітычныя) — з 24 да 29%.
6% лічаць, што беларусаў з расейцамі нічога не абʼядноўвае (было 2%). І 13% ня маюць адказу(было 3%).
Прычыны такіх пераменаў у стаўленьні да расейцаў сацыёлягі бачаць у росьце беларускай нацыянальнай самасьвядомасьці. Прычым, гэта знаходзіць своеасаблівую падтрымку ў рамках афіцыйнай беларускай палітыкі. У іншым ракурсе — з боку прадэмакратычных сілаў. А таксама на «нізавым» узроўні — у поглядах і ініцыятывах звычайных беларусаў.
Колькасьць беларусаў, якія лічаць сябе патрыётамі, вырасла з 69% у 2014-м да 84%
У 2025 годзе для большасьці беларусаў быць патрыётам азначае:
- Любіць беларускую культуру і гісторыю — 57%.
- Сумленна працаваць, плаціць падаткі і не парушаць законы — 51%.
- Клапаціцца пра будучыню Беларусі — 50%.
Усяго такіх пунктаў адзінаццаць. І самы непапулярны зь іх — імкненьне размаўляць на беларускай мове.
Толькі 19% беларусаў лічаць беларускую мову паказьнікам патрыятызму
І ненашмат больш — 23% — мяркуе, што беларуская мова абʼядноўвае беларусаў найперш. Большасьць кажа, што беларускі народ яднаюць мэнталітэт, гісторыя і традыцыі.
Усяго 5% лічаць, што праз 10-15 гадоў у Беларусі будуць размаўляць на беларускай мове.
44% чакаюць — што на расейскай. І 50% — што на абедзьвюх мовах.
Што праўда, у 2014-м большасьць (53%) беларусаў лічыла, што сёньня ў Беларусі застанецца ўжо адна расейская мова.
Галоўнымі падзеямі ў гісторыі беларусы назвалі вызваленьне Беларусі ў 1944-м годзе і абвяшчэньне незалежнасьці ў 1991-м (па 33%)
Наступныя па значнасьці ў сьвядомасьці беларусаў — утварэньне Полацкага княства і ВКЛ (па 26%).
Далей — стварэньне БНР толькі на 1% саступае ў сьвядомасьці беларусаў значнасьці стварэньня БССР (22 і 23%).
Потым — першыя прэзыдэнцкія выбары, Статуты ВКЛ, распад СССР, стварэньне Рэчы Паспалітай, паўстаньне Каліноўскага, Кастрычніцкая рэвалюцыя і іншае.
Апытаньне паказала рост задаволенасьці наяўным станаў спраў у краіне
Крызіс 2020 году і ўварваньне Расеі ва Ўкраіну сталіся прычынай зьніжэньня сацыяльных чаканьняў беларусаў.
35% беларусаў лічаць эканамічную сытуацыю ў краіне добрай (у 2023-м так лічылі толькі 16%) і 24% — кепскай (было 32%).
Форум