Нямецкі Фонд мэмарыяльных комплексаў Бухэнвальд і Мітэльбаў-Дора адмовіў ва ўдзеле беларускіх дыпляматаў у памятных імпрэзах на 80-я ўгодкі вызваленьня канцэнтрацыйных лягераў.
Пра гэтп заявілі ў прэс-службе Міністэрства замежных справаў Беларусі, назваўш рашэньне «цынічным».
«Якое права мае кіраўніцтва фонду забараняць прадстаўнікам Беларусі і Расеі аддаць даніну памяці закатаваным да сьмерці і пацярпелым суайчыньнікам? Дзеяньні фонду вельмі балюча ўспрынятыя беларускім грамадзтвам, асабліва ў год 80-годзьдзя Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне. Нам не патрэбныя ні запрашэньні, ні дазволы, каб годна ўшанаваць памяць мільёнаў нявінна загінулых вязьняў нямецкіх канцлягераў. Мы рабілі гэта раней і будзем рабіць заўсёды», — гаворыцца ў паведамленьні беларускага МЗС.
Адмовы ад запрашэньня афіцыйных прадстаўнікоў Беларусі і Расеі на памятныя акцыі ў былых канцлягерах пачаліся пасьля поўнамаштабнага расейскага ваеннага ўварваньня ва Ўкраіну, якое падтрымалі ўлады Беларусі.
Пра такія рашэньні раней таксама заяўляла адміністрацыя мэмарыялу «Даліна сьмерці», створанага на месцы нацысцкага канцлягеру Флёсэнбюрг (Flossenbürg) у Нямеччыне. Беларускіх чыноўнікаў не запрашалі на памятныя захады ў Бухэнвальд і Маўтгаўзэн.
У 2022 годзе запрашэньні расейскай і беларускай афіцыйным дэлегацыям наведаць цырымонію з нагоды 77-й гадавіны вызваленьня Бухенвальда і яго філіі Мітэльбаў-Дора былі накіраваныя, але адкліканыя. Прычынай стала гібель у Харкаве 96-гадовага Барыса Раманчанкі, аднаго з былых вязьняў лягеру, пасьля абстрэлу гораду расейскімі войскамі 18 сакавіка.
У Бухэнвальдзе падчас мітынгу ў 2022 годзе замест афіцыйнага чырвона-зялёнага вывесілі бел-чырвона-белы сьцяг побач са сьцягам Украіны.
Генэральная пракуратура Беларусі ў сувязі з гэтым завяла крымінальную справу аб «распальваньні нацыянальнай варожасьці» (ч. 2 арт. 130 КК). Амбасадара Нямеччыны ў Беларусі выклікалі ў МЗС.
Пазьней, 12 красавіка 2022 году, тагачасны амбасадар Нямеччыны ў Беларусі Манфрэд Гутэрэр выйшаў да ўдзельнікаў праўладнага мітынгу ў Менску і выказаў шкадаваньне з прычыны замены сьцяга і сказаў, што арганізацыяй сустрэчы і запрашэньнямі займаліся не фэдэральныя ўлады, а недзяржаўная арганізацыя.
