Прэзыдэнт Дональд Трамп 11 лютага прывітаў у Белым доме амэрыканскага настаўніка, вызваленага Масквой. Сустрэча адбылася пасьля таго, як самалёт з Маркам Фогелем на борце прызямліўся на тэрыторыі ЗША.
Трамп заявіў, што расейцы былі «вельмі справядлівымі», пагадзіўшыся на яго вызваленьне і даўшы зразумець, што Расея вызваліць яшчэ аднаго амэрыканца 12 лютага.
Трамп сказаў, што вяртаньне Марка Фогеля пасьля трох з паловай гадоў у расейскай турме таксама зьяўляецца паказьнікам «добрай волі Расеі ў пляне вайны» ва Ўкраіне. Трамп спадзяецца завяршыць яе мірнай дамовай.
Марк Фогель сказаў, што прэзыдэнт Расеі Ўладзімір Пуцін «быў вельмі вялікадушным і паліткарэктным, даўшы мне памілаваньне». Ён таксама падзякаваў Стыву Віткафу, адмысловаму прадстаўніку Трампа, які наведаў Расею 11 лютага, сустрэўся з Пуціным і суправаджаў Фогеля ў яго рэйсе назад у ЗША.
Трамп ня стаў удакладняць, хто будзе вызвалены 12 лютага, і нават не пацьвердзіў, што гэта будзе той, хто ў цяперашні час знаходзіцца пад вартай у Расеі. Ён сказаў, што гэты чалавек быў «вельмі асаблівым» і знаёмым СМІ.
Фогель быў асуджаны на 14 гадоў у расейскай турме пасьля затрыманьня расейскай паліцыяй у 2021 годзе за захоўваньне мэдыцынскай марыхуаны, якую, паводле яго, прапісалі яму пасьля апэрацыі на сьпіне. Асудзілі амэрыканца праз год.
На пытаньне журналістаў, што Расея атрымала ўзамен на вызваленьне, Трамп адказаў «няшмат».
Хто такі Марк Фогель
Марк Фогель раней выкладаў у Ангельска-амэрыканскай школе ў расейскай сталіцы. Ён быў адным зь некалькіх амэрыканцаў, арыштаваных за апошнія гады ў Расеі па фальшывых абвінавачаньнях і асуджаных на вялікія тэрміны. Вашынгтон назваў большасьць гэтых людзей «закладнікамі» Крамля, якія былі схопленыя Расеяй, каб выкарыстоўваць іх у якасьці разьменнай манэты для вызваленьня расейцаў з турмаў на Захадзе пасьля таго, як іх прызналі вінаватымі ў сур’ёзных злачынствах.
Сям’я Фогеля жыве ў Пэнсыльваніі, у тым ліку ягоная 95-гадовая маці, якая дамагалася яго вызваленьня пасьля таго, як ён быў выключаны з абменаў зьняволенымі, узгодненых пры прэзыдэнце Джо Байдэне, уключаючы вызваленьне ў сьнежні 2022 году зоркі жаночай баскетбольнай НБА Брытні Грынэр у абмен на міжнароднага гандляра зброяй Віктара Бута і абмен былога марскога пяхотніка ЗША Трэвара Рыда на наркагандляра Канстанціна Ярошчанку ў красавіку таго ж году.
Папярэдні абмен
Значна большы абмен адбыўся ў жніўні 2024 году, калі Расея вызваліла 16 чалавек, у тым ліку журналістку Радыё Свабода Алсу Курмашаву, рэпартэра Wall Street Journal Эвана Гершковіча і кіраўніка карпаратыўнай бясьпекі Мічыгана Пола Ўілана. Восем расейцаў былі вернутыя дадому падчас гэтага найбуйнейшага абмену зьняволенымі з часоў заканчэньня халоднай вайны.
Апроч Фогеля, гэтая ўгода пакінула за расейскімі кратамі яшчэ некалькіх амэрыканцаў, якія раней апынуліся ў расейскіх турмах, у тым ліку музыку Майкла Трэвіса Ліка, сяржанта арміі ЗША Гордана Блэка і расейска-амэрыканскую балерыну Ксенію Карэліну.
Нягледзячы на тое, што Белы дом ня даў інфармацыі аб тым, каго і што ён прапанаваў у абмен на Фогеля, ёсьць шэраг вядомых расейцаў, якія былі асуджаныя ў Злучаных Штатах і чые імёны ўсплылі ў кантэксце папярэдніх абменаў зьняволенымі.
Адным зь іх зьяўляецца Аляксандар Віньнік, вядомы як Містэр Біткойн, якога арыштавалі ў 2017 годзе на грэцкім пляжы і экстрадавалі праз Францыю, дзе ён таксама быў у вышуку, у ЗША ў 2022 годзе, каб яму было выстаўлена абвінавачаньне ў адмываньні грошай.
Віньнік утрымліваецца заходнімі ўладамі амаль 8 гадоў. Расейскія кібэрзлачынцы, якія прызнаюць сябе вінаватымі, рэдка атрымліваюць больш за 10-гадовы тэрмін зьняволеньня, паказала расьсьледаваньне Радыё Свабода больш як дзясятка апошніх справаў.
Форум