На гарышчы дома ў пасёлку Покуй у Апольскім ваяводзтве Польшчы знайшлі два асобнікі Берасьцейскай Бібліі. Дырэктар Дзяржаўнага архіве ў Аполе пацьвердзіў, што гэта арыгіналы 1563 году, паведамляе Radio Zet.
З прыкладна тысячы выдадзеных асобнікаў да нашых дзён захавалася менш за 140.
Берасьцейская Біблія, вядомая таксама пад назвай Радзівілаўская, — другі (пасьля каталіцкай Бібліі Леапаліта) поўны пераклад Сьвятога Пісьма на польскую літаратурную мову XVI стагодзьдзя. Яна была выдадзеная ў берасьцейскай друкарні на сродкі канцлера ВКЛ і берасьцейскага старасты Мікалая Радзівіла Чорнага ў 1563 годзе і была адным зь першых поўных перакладаў Новага часу з іўрыту і грэцкай. Гэтае выданьне лічыцца найбольш вялікай і багата аформленай беларускай друкаванай кнігай XVI стагодзьдзя.
Абодва выяўленыя асобнікі, знойдзеныя ў канцы 2024 году, перавезьлі ў Катавіцы, дзе іх прадэзынфікавалі і ўзялі ўзоры паперы для мікрабіялягічных дасьледаваньняў. Гэта пачатак шматмесячнай рэстаўрацыйнай працы.
На думку спэцыяліста ў старажытнапольскай літаратуры, прафэсара Дар’юша Хэмпэрэка зь люблінскага Ўнівэрсытэту Марыі Складоўскай-Кюры, гэтыя кнігі трапілі ў Верхнюю Сылезію (за межы Рэчы Паспалітай) невыпадкова: іх выкарыстоўвалі польскамоўныя пратэстанты, якія жылі ў гэтым рэгіёне. Такім чынам польская мова захоўвалася сярод простага люду.
Хутчэй за ўсё, два знойдзеныя асобнікі Берасьцейскай Бібліі належалі польскім эвангелічным сьвятарам і перадаваліся з пакаленьня ў пакаленьне, адзначаюць дасьледнікі. У ХІХ стагодзьдзі непадалёк ад месца, дзе знайшлі кнігі, знаходзілася пратэстанцкая школа, дзе дзеці вучыліся па-польску — магчыма, знойдзеныя асобнікі Берасьцейскай Бібліі маюць нейкае дачыненьне да школы. Таксама ёсьць імавернасьць, што яны былі часткай бібліятэкі вітэнбэрскіх князёў, палац якіх знаходзіўся ў Покуі. Аднак на цяперашні момант прычыны, зь якіх нехта схаваў іх на гарышчы прыватнага дому, невядомыя.
Форум