На пачатку тыдня таксама стала вядома пра масавую гібель мабілізаваных пад Макееўкай на Данбасе і на іншых напрамках. Уладзімір Пуцін пацьвердзіў, што на фронт ужо былі адпраўленыя 80 000 мабілізаваных, зь якіх 50 тысяч удзельнічаюць у баях.
Украінскі палітоляг, а цяпер вайсковец УСУ Кірыл Сазонаў, які цяпер ваюе на хэрсонскім кірунку ў званьні радавога, расказаў «Настоящему времени», як ваююць расейскія мабілізаваныя і чаму яны нясуць вялікія страты.
Паводле яго слоў, камандаваньне кідае мабілізаваных на прарыў, прымушаючы іх рабіць па 14–20 нападаў у дзень на ўмацаваныя ўкраінскія пазыцыі. «Натуральна, іх па дарозе сустракае артылерыя, сустракаюць мінамёты. Яны праходзяць усе этапы, дабягаючы да нашых акопаў, дзе мы ўжо сустракаем іх са стралковай [зброяй]. І ўсё. Калі нехта застаецца, яны адыходзяць. Ня ведаю, на што яны разьлічваюць. Што ў нас скончацца патроны? Ва ўсякім разе, людзей яны не шкадуюць, а людзей у іх вельмі шмат», — расказаў ён.
Да 2014 году Сазонаў жыў у Данецку, а пасьля пачатку там баявых дзеяньняў пераехаў пад Кіеў і жыў у Бучы. У лютым 2022 году, калі расейскія войскі захапілі горад, ён стаў байцом тэрытарыяльнай абароны і з таго часу ваюе за вызваленьне Ўкраіны.
— Ці праўда, што мабілізаваныя расейцы цяпер ёсьць ужо на трох напрамках фронту і ўсюды яны масава «выбываюць»?
— Так званыя «чмобікі», часткова мабілізаваныя, жалезабэтонна ёсьць на бахмуцкім, запароскім і нашым херсонскім напрамках. Мабілізаваныя гінуць масава — таму што яны без падрыхтоўкі, дрэнна экіпаваныя. Расея, прабачце, бярэ мясам, колькасьцю. На месца аднаго выведзенага з Херсона расейскага кадравага вайскоўца дасылаюць трох «чмобікаў». І яны не забіраюць сваіх загінулых з поля бою, відаць, таму што няма цела — не давядзецца, магчыма, выплачваць кампэнсацыі сваякам.
— Гаворка пра колькі целаў? Гэта сотні, тысячы чалавек?
— Як шараговец, скажу за свой участак — іх тут гіне шмат. Але асноўны ўдар наносім ім ня мы стралковай зброяй, а нашы артылерыя, ракетчыкі, верталёты, самалёты. На нашым участку размова ідзе пра сотні загінулых мабілізаваных кожны дзень.
— Вы сказалі, целы загінулых расейцаў не забіраюць. А параненых?
— Па-рознаму. Часта яны параненых кідаюць пры адступленьні. Такога стаўленьня да асабовага складу я раней проста не ўяўляў сабе. Мы забіраем параненых — гэта жалезна. Ніводнае наша падразьдзяленьне ня сыдзе, кінуўшы параненых. Цябе проста ніхто не зразумее, з табой ніхто потым нікуды ня пойдзе. Мы забіраем целы, каб па-людзку пахаваць, каб далі заключэньне [аб сьмерці] і сям’я атрымала кампэнсацыю.
— І вы, і іншыя ўкраінскія сьпікеры кажаце пра тое, што Расея літаральна завальвае «мясам» лінію фронту. Што гэта значыць?
— Расейскія войскі дзейнічаюць так, як дзейнічалі ў Другую сусьветную вайну савецкія камандзіры — пасылаюць наперад новых людзей з разьліку, што «бабы яшчэ нараджаюць». Нямецкія кулямётчыкі ад колькасьці «выкладзенай» імі савецкай пяхоты варʼяцелі.
— У чым лёгіка «завальваць мясам»? Прыгнаць на фронт так шмат людзей, каб ва Ўкраіны не засталося зброі?
— Яны паднімаюць народ з аўтаматамі ў атаку, і тыя бягуць да нашых пазыцый. 14–20 нападаў у дзень. Натуральна, іх па дарозе сустракаюць артылерыя, сустракаюць мінамёты. Яны праходзяць усе этапы, дабягаючы да нашых акопаў, дзе мы ўжо сустракаем іх са стралковай [зброяй]. І ўсё. Калі нехта застаўся, яны адыходзяць.
Праз гадзіну прыходзіць папаўненьне — і зноў натоўп нясецца. Ня ведаю, на што яны разьлічваюць. Што ў нас скончацца патроны? Што мы зварʼяцеем? Што мы ня вытрымаем і рана ці позна нехта дабяжыць? Ва ўсякім разе, людзей яны не шкадуюць, а людзей у іх вельмі шмат.
— Дапусьцім, праціўнік аказваецца на пазыцыях ЗСУ. І што?
— Калі яны тэарэтычна апынуцца на нашых пазыцыях, то яны павінны замацавацца на іх. І тады на гэтыя пазыцыі падыдзе іх папаўненьне, мінамёты.
— А ў іх з сабой у гэтых атаках ёсьць толькі аўтаматы?
— Аўтамат, кулямёт у руках, максымум ёсьць гранатамёт. Ты не пабяжыш у атаку з артылерыяй у руках.
Але справа ў тым, што сытуацыя зараз адваротная: гэта не яны прасоўваюцца наперад, а мы — паступова, пакрысе, але кожны дзень. І часьцей мы займаем іх пазыцыі.
— Расейская тактыка вядзеньня бою — яна калі прыкладна была распрацавана?
— Закідваць «мясам» у гэтай сытуацыі — дзікае рашэньне зь мінулага або пазамінулага стагодзьдзя. Відаць, Расея жыве яшчэ ў тых часах, ва ўсякім разе яе войска.
Цяпер ваююць зусім па-іншаму. Дроны вядуць разьведку, потым па каардынатах цэлі працуе артылерыя. Ніводзін стралковы батальён са зброяй не прычыніць ворагу такую шкоду, як артылерыйскі абстрэл. Па статыстыцы, загінулых ад кулявых раненьняў усяго 8%, а 92% — аскепкавыя раненьні, снарады.
— Расказваюць пра гібель у Луганскай вобласьці больш як паўтысячы мабілізаваных. Адзін з суразмоўцаў кажа, што ўкраінская артылерыя трое сутак абстрэльвала расейскія пазыцыі. Атрымліваецца, УСУ цяпер маюць перавагу ў артылерыі?
— Гэта ён ад жаху кажа. Ня можа абстрэл доўжыцца трое сутак, таму што пераграваюцца ствалы гармат. Насамрэч, калі ёсьць дакладныя каардынаты, то паўгадзіны хопіць, каб накрыць цэль у некалькі залпаў. Так, магчыма, цягам трох сутак іх абстралялі некалькі разоў, гэта рэальна.
Украінская артылерыя цяпер часта працуе з імпартнымі ўзорамі ўзбраеньня — гаўбіцамі M777, САУ, устаноўкамі HIMARS. Яны непараўнальныя з савецкімі. Днямі наша артылерыя накрыла з двух стрэлаў танк, які рухаўся. Кажуць, што на тым тыдні быў рэкорд: тры танкі — тры стрэлы. Ня трэба завальваць снарадамі суперніка з двухсот ствалоў, як расейцы завальвалі нас пад Лісічанскам.
— Паведамляюць, што расейскія вайскоўцы пад Херсонам акопваюцца, рыхтуюць некалькі ліній абароны. Што тамака адбываецца?
— Там і было тры лініі абароны. Украінская армія ня так даўно прарвала адну лінію, але праз шэраг прычын спыніліся і далі ворагу ўмацоўвацца на другой, будаваць бліндажы. Бэтонны бліндаж — досыць цяжкая рэч. Ён «разьбіраецца» альбо з дапамогай Excalibur (высокадакладны кіраваны снарад 155 мм НВ), альбо прамым навядзеньнем танка.
Расейскія вайскоўцы ўмацоўваюцца ў самім Херсоне, рыхтуючыся да вулічных баёў. Гэта ня будзе просты шпацыр. Яны хочуць ператварыць Херсон у другі Марыюпаль, каб мы ўзялі яго штурмам зь вялікай крывёй і разбурэньнямі. А калі мы гэтага рабіць ня будзем, падазраю, расейцы могуць падарваць некалькі шматпавярховак зь людзьмі, каб абвінаваціць УСУ.
