У інтэрвію гішпанскай газэце El País прэзыдэнт Украіны Уладзімір Зяленскі заявіў, што «Расея не зьяўляецца суб’ектам цывілізаванага сьвету; гэта тэрарыстычная арганізацыя».
Таксама прэзыдэнт Украіны закрануў тэму Беларусі і яе цывілізацыйнага выбару, што ён робіць ня часта.
У сваім першым інтэрвію гішпанамоўнай газэце El País украінскі прэзыдэнт падкрэсьліў, што мірныя перамовы з Масквой будуць разглядацца толькі пры ўмове, што Пуцін выведзе свае сілы і прызнае памылковасьць уварваньня:
«Калі яны выйдуць і прызнаюць, што зрабілі жудасную памылку, то мы маглі б шукаць фармат дыялёгу».
Пераважная большасьць украінцаў, паводле апошніх апытаньняў, кажуць, што ня хочуць пачынаць дыялёг з Расеяй. Але ёсьць і тыя, хто гэтага чакае. На пытаньне журналіста пра жаданьне некаторых украінцаў пачаць перамовы з Расеяй кажа:
«Мы назіраем вельмі канкрэтны намер акупаваць і зьнішчыць Украіну. Што мне сказаць таму, хто проста хоча нас забіць? У гэтай размове не было б сэнсу».
Зяленскі, піша El País, падкрэсьлівае, што «апошняй кропляй сталі рэфэрэндумы аб анэксіі», у выніку якіх у верасьні да Расеі былі незаконна далучаны чатыры ўкраінскія вобласьці: Данецкая, Луганская, Запароская і Херсонская. Сталіца апошняга рэгіёну цяпер зьяўляецца адным з самых гарачых пунктаў вайны, паколькі ўкраінскія войскі знаходзяцца каля самога гораду.
Адна з пагроз якія навісла над украінскім супрацівам, паводле гішпанскай газэты, зыходзіць не з Масквы, а з Вашынгтону. Злучаным Штатам, галоўнаму ваеннаму і эканамічнаму саюзьніку Кіева, пагражае магчымы палітычны зрух, калі Рэспубліканская партыя атрымае большасьць у Кангрэсе на прамежкавых выбарах 8 лістапада. Вядомыя рэспубліканцы выказаліся супраць захаваньня цяперашніх тэмпаў дапамогі Ўкраіне. Зяленскі падкрэсьлівае, што хто б ні быў ва ўладзе ў ЗША, яны павінны памятаць, што большая частка амэрыканскага грамадзтва стаіць на баку Ўкраіны:
«Я ня бачу прычын для турботы ў пляне падтрымкі Ўкраіны з боку амэрыканскага грамадзтва. Мы будзем паважаць іх выбар, але я думаю, што яны таксама зразумеюць, што іх уласнае грамадзтва выступае за дапамогу Ўкраіне і за барацьбу за дэмакратыю, свабоду і міжнароднае і гуманітарнае права».
Украінскі лідэр, паводле газэты, прызнае, што палітычныя перамены могуць прывесьці да «запаволеньня працэсу» з пункту гледжаньня двухбаковых рашэньняў, але адзначае, што ўсе чакалі ахалоджаньня адносін з Італіяй пасьля перамогі ультраправага кандыдата Джордж Мэлёні або нядаўніх зьмен. ва ўрадзе Злучанага Каралеўства. Аднак, паводле яго досьведу, гэта не так.
У размове з El País Уладзімір Зяленскі падкрэсьліў, што будучыня Ўкраіны непазьбежна залежыць ад яе ўступленьня ў Эўразьвяз і згадаў у гэтым кантэксьце Беларусь. На яго думку, і іншыя краіны, якім пагражае Расея, могуць пайсьці шляхам Ўкраіны:
«Вайна пачалася з прычыны таго, што Расея не прызнае нас незалежнай краінай, эўрапейскай краінай. Тое самае адбудзецца і ў Беларусі, дзе людзі таксама жадаюць быць незалежнымі. Чаму Расея павінна вырашаць, як жыць людзям у Беларусі? Ня кожнай краіне даводзіцца праходзіць праз тыя пакуты, якія зазнаем мы, Расея не аблегчыць жыцьцё ні Беларусі, ні Малдове, ні Грузіі. Я спадзяюся, што лідэры ЭЗ праявяць мужнасьць».
У гэтай сувязі Зяленскі прызнае, што ёсьць некаторыя члены Эўразьвязу, якія «ня хочуць паскараць працэс» інтэграцыі. Тым ня менш, паводле яго прагнозу, Украіна ўступіць у ЭЗ.
«Я не хачу казаць, рана ці позна, бо я лічу, што ўжо позна».
Журналіст El País апісвае некаторыя кранальныя дэталі інтэрвію. Гэтак ён пытаецца ў прэзыдэнта Ўкраіны пра нядаўнюю публікацыю міністра замежных справаў Украіны Дзьмітра Кулебы, дзе ён напісаў, што такія краіны, як Мэксыка, якія атрымліваюць выгаду ад павышэньня цэн на экспартныя рэсурсы (нафту і прыродны газ), павінны несьці вялікую адказнасьць.
Зяленскі паводле журналіста, запісвае гэтыя словы і выцягвае свой мабільны тэлефон, каб знайсьці інфармацыю аб войску Мэксыкі. Астатнія людзі ў пакоі — яго прэс-сакратар, журналісты, перакладчык і прэзыдэнцкі фатограф — не змаглі прынесьці свае тэлефоны, а таксама не змаглі выкарыстоўваць свае ручкі або гадзіньнікі зь меркаваньняў бясьпекі. Зяленскі выцягвае руку і адсоўвае экран тэлефона ад твару, але яму ўсё роўна цяжка чытаць без акуляраў. Таму ён бярэ акуляры ў аднаго з журналістаў і выкарыстоўвае іх як павелічальнае шкло. Пасьля некалькіх хвілін маўчаньня, пакуль ён шукае інфармацыю, ён пачынае маналёг, каб абвергнуць магчымасьць нэўтралітэту ў гэтай вайне:
«Уявіце, калі другое па велічыні войска ў сьвеце (прынамсі, Расея вызначае яго такім) уварвалася ў Мэксыку. Яны заўсёды знаходзяць для гэтага якую-небудзь падставу, як у Сырыі. Ці будзе Мэксыкі абараняць сябе ў адзіночку ці папросіць дапамогі ў сваіх саюзьнікаў, сваіх суседзяў, такіх як Злучаныя Штаты?»
Пасьля амаль 50-хвіліннай размовы, піша El País, украінскі прэзыдэнт без асаблівага пратаколу разьвітваецца і пасьля некалькіх фатаграфій замыкаецца ў памяшканьні, дзе працягне працу і адкуль ён перадасьць сваё штодзённае пасланьне нацыі ўвечары.
У калідорах холадна; ацяпленьне ў Кіеве да гэтага часу не ўключылі з прычыны недахопу электраэнэргіі, выкліканага расейскімі бамбаваньнямі.
«Якія перавагі прынесла вайна Расеі супраць Украіны, акрамя страху, пагроз, міграцыі, блякаваньня сельскагаспадарчага гандлю, росту цэнаў на паліва, акрамя пагроз Эўропе і Ўкраіне халоднай зімой?» — пытаецца Зяленскі перад тым, як скончыць. — Мы не прымалі ніякіх ультыматумаў і не хацелі губляць частку сваёй тэрыторыі. Мы сказалі, што будзем змагацца да канца, каб абараніць свой дом. Але найперш мы павінны паспрабаваць выратаваць жыцьці людзей».
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
