Па выніках сустрэчы зь Міжфракцыйным дэпутацкім аб‘яднаньнем «Дэмакратычная Беларусь», дэпутаты вырашылі прапанаваць ураду ўнесьці зьмены ў пастанову, якая не дазваляе выплачваць кампэнсацыі сем’ям беларускіх грамадзян, што загінулі за Ўкраіну. Таксама дэпутаты вырашылі вынесьці на галасаваньне пастанову аб прызнаньні Беларусі тэрыторыяй, часова акупаванай Расеяй.
— Вадзім, раскажыце, што гэта была за сустрэча, якой была яе задача?
— Гэта была сустрэча з дэпутатамі Вярхоўнай Рады, якія ўваходзяць у групу падтрымкі Беларусі. Мы ўжо даўно плянавалі наладжваньне такіх палітычных кантактаў. Першыя месяцы вайны мы займаліся фактычна вайсковым будаўніцтвам, але зараз мы разумеем, што для таго, каб пасьпяхова рэалізаваць пляны па зьмене ўлады ў Беларусі, нам патрэбныя ў тым ліку і палітычныя кантакты, зыходзячы з розных меркаваньняў. У першую чаргу, каб мы больш эфэктыўна маглі разбудаваць сваю структуру ў нешта большае.
— Я так разумею, што полк Каліноўскага стварае цяпер палітычнае крыло?
— Так, у нас гэта ёсьць у плянах, пакуль я не магу сказаць дакладна, як гэта гэта будзе называцца. Але ў плянах гэта ёсьць.
— Дэпутат Аляксей Ганчарэнка сказаў сёньня нам у інтэрвію, што прызнае легітымнымі прадстаўнікамі Беларусі і полк Каліноўскага, і Сьвятлану Ціханоўскую і Аб’яднаны пераходны кабінэт. А чаму полк Каліноўскага дыстанцыюецца ад Ціханоўскай і ад кабінэту?
— Мы працуем у іншых плашчынях. Што датычыць вайсковага кірунку, які нас цікавіць у першую чаргу, у палку няма поўнага даверу да тых прадстаўнікоў Кабінэту, якія адказваюць за вайсковы кірунак.
— Гэта Валер Сахашчык.
— У першую чаргу ён.
— Ці сустракаўся полк зь ім? Ці ёсьць у вас кантакты?
— Так, размаўлялі, сустракаліся. Апошняя сустрэча была ўлетку.
— А ў чым прычына недаверу? Ён ствараў ва Ўкраіне вайсковую адзінку беларусаў, якая ваюе за Ўкраіну. І цяпер узяўся ствараць протаармію ці нешта накшталт гэтага.
— Мы знаходзімся тут на месцы, і нам лепш бачныя ўсе гэтыя вайсковыя адзінкі. Усё зусім ня так, як пра гэта расказваюць журналістам.
— Ці магчыма выправіць гэты недавер?
— Для нас незразумелая пазыцыя чалавека, які кажа, што ён прэтэндуе на ролю галоўнакамандуючага, але ў той жа час не знаходзіцца тут з нашымі хлопцамі. Тое, што яны прапагандавалі, сваё вайсковае будаўніцтва, яно фактычна скончылася нічым.
— Яшчэ да яго прызначэньня адносіны з асяродзьдзем Ціханоўскай былі ў палку ня вельмі добрыя. Пры тым, што ў Кіеве быў яе прадстаўнік Кавалеўскі, сустракаўся з вамі, перадаваў палку аўтамабілі.
— У нас нармальнае стаўленьне да ўсіх, хто дапамагае палку і працуе на вырашэньне сытуацыі па Беларусі. Абсалютна няма ніякіх дыфэрэнцыяваных падыходаў. Але калі асоба, якая заяўляе, што прэтэндуе на вайсковае кіраўніцтва, мае за сабой шлейф... Ды нават сьветапоглядна, тое, што мы бачылі. Ранейшы лад жыцьця, так бы мовіць.
— Вы маеце на ўвазе старыя выказваньні Сахашчыка пра расейскія афіцэрскія традыцыі і сувязі з Расеяй?
— Менавіта гэта. А таксама рэальныя вынікі ва Ўкраіне, мы пра іх ведаем. Мы абсалютна нармальна ставімся да тых хлопцаў, якія называюць сябе палком «Пагоня». Мы лічым іх нашымі баявымі пабрацімамі і паважаем іх. Але мы пакуль не камэнтуем, што гэта за полк і ў якім ён стане. Гэта не зусім нашая справа. Гэта павінны казаць самі тыя хлопцы. Усё ня так, як яны заяўляюць у прэсе.
— А ці бачыце вы магчымасьць супрацы з Офісам Ціханоўскай, без Сахашчыка, або і зь ім? Бо адсутнасьць адзінства заўсёды была ў мінулым праблемай беларускіх дэмакратычных сілаў.
— Давайце адкінем слоўнае шалупіньне. Цяпер у рэгіёне ідзе вайна, мы ў ёй удзельнічаем, часткова ў яе ўжо ўцягнутая і Беларусь. І мы ўспрымаем вельмі канкрэтна, што тыя людзі, якія дапамагаюць нам перамагчы, Украіне, нашаму падразьдзяленьню, з усімі мы гатовыя супрацоўнічаць. Гаворка пра практычную дапамогу: рэчы, амуніцыя, або нават палітычна. Тут няма ніякага супрацьдзеяньня ці канкурэнцыі, таму што мы накіраваныя на зьмену сытуацыі ў Беларусі. І каб нам не закідалі, што мы хочам стварыць нейкую хунту, пасьля скіданьня рэжыму Лукашэнкі ў Беларусі мы абвесьцім пра правядзеньне свабодных выбараў. Калі асноўным акторам будзе полк Каліноўскага, то мы абвесьцім свабодныя выбары. У іх змогуць прымаць удзел усе, у тым ліку і дэмакратычныя сілы. У чым нашая дзейнасьць супярэчлівая і што ў вачах некаторых спадароў мы робім ня так?
— Як вы ставіцеся да тых галасоў, што ў выпадку перамогі Ўкраіны полк і іншыя беларускія адзінкі там будуць расфармаваныя і раззброеныя?
— Гэта лухта, якая разьдзімаецца нашымі ворагамі, гэта фактычна вядзецца інфармацыйная вайна. Ніякі полк Каліноўскага не расфармуюць. Рэжым Лукашэнкі падзе да таго часу, пакуль полк будзе расфармаваны. А пасьля падзеньня Лукашэнкі, магчыма, яго расфармуюць.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
