«Міністэрства юстыцыі павінна забясьпечыць, каб усім, хто падпадае пад фэдэральную сыстэму крымінальнага правасудзьдзя, ня толькі даваліся правы, гарантаваныя Канстытуцыяй і законамі Злучаных Штатаў, але і каб зь імі абыходзіліся справядліва і гуманна», — гаворыцца ў заяве Гарланда.
Ён дадаў: «Гэта абавязаньне мае асаблівую сілу ў выпадках, зьвязаных са сьмяротным пакараньнем».
На слуханьнях у Сэнаце пры зацьвярджэньні яго кандыдатуры на пасаду генэральнага пракурора Гарланд заявіў, што ў яго ёсьць асьцярогі, якія тычацца пакараньняў сьмерцю нявінных людзей.
Прэзыдэнт Джо Байдэн паабяцаў падчас сваёй перадвыбарчай кампаніі падтрымаць заканадаўства, накіраванае на адмену сьмяротнага пакараньня.
Сьмяротнае пакараньне на фэдэральным узроўні было адменена ў ЗША ў 1972 годзе рашэньнем Вярхоўнага суду. Але ў 1988 годзе яно было часткова адноўленае, піша «Голас Амэрыкі». Пры гэтым большасьць сьмяротных пакараньняў у ЗША праходзіць не на фэдэральным узроўні, а на ўзроўні асобных штатаў — лідэрам тут зьяўляецца Тэхас, дзе ад 2010 году адбылося 125 сьмяротных пакараньняў.
СМІ зьвяртаюць увагу, што ў апошнія месяцы знаходжаньня ва ўладзе адміністрацыі папярэдняга прэзыдэнта Дональда Трампа ў краіне выканалі 13 сьмяротных прысудаў. Фэдэральныя пакараньні ў ЗША не праводзіліся цягам 17 гадоў, да ліпеня 2020 году, калі Трамп адмяніў устаноўлены мараторый.
ЗША — адзіная з заходніх краін, дзе да гэтага часу выковаюцца сьмяротныя прысуды. Сьмяротнае пакараньне практычна адменена ва ўсіх краінах Эўропы, акрамя Беларусі. Толькі за 2020 год на сьмяротнае пакараньне ў Беларусі былі асуджаныя тры чалавекі.
Сьмяротнае пакараньне ў Беларусі
- Беларусь застаецца апошняй краінай Эўропы, дзе караюць сьмерцю.
- Усяго за гады незалежнасьці ў Беларусі вынесьлі каля 350 сьмяротных прысудаў (дакладная лічба невядомая).
- Улады Беларусі не паведамляюць пра выкананьне сьмяротных прысудаў. Пра гэта ўдаецца даведацца з паказаньняў іншых сьмяротнікаў або ад праваабаронцаў, якія кантактуюць з роднымі асуджаных.
- Эўразьвяз пэрыядычна заклікае Беларусь адмовіцца ад сьмяротнага пакараньня.
- Нягледзячы на ўсе просьбы міжнароднай супольнасьці, рэжым Лукашэнкі працягвае выносіць сьмяротныя прысуды. 19 кастрычніка 2023 вынесены чарговы зь іх — Аляксандру Таратуту са Слуцку, які забіў 3-гадовае дзіця.
- Дакладная колькасьць памілаваных таксама не вядомая. Раней беларускім праваабаронцам было вядома толькі пра два выпадкі памілаваньня асуджаных на сьмяротнае пакараньне за ўсю гісторыю незалежнай Беларусі. У канцы ліпеня 2024 году Лукашэнка памілаваў асуджанага на сьмяротнае пакараньне грамадзяніна Нямеччыны Рыка Крыгера, пасьля гэтага яго вызвалілі ў рамках вялікага абмену вязьнямі паміж Расеяй і краінамі Захаду.
- Лукашэнка ў 2012 годзе казаў, што за ўсю гісторыю свайго прэзыдэнцтва памілаваў толькі аднаго чалавека (пасьля гэтага, у 2021 годзе, ён памілаваў асуджаных да сьмяротнага пакараньня братоў Косьцевых). Разам з тым МУС Беларусі яшчэ ў 2012-м сьцьвярджала, што за 13 гадоў было памілавана 156 сьмяротнікаў (замена сьмяротнага прысуду на пажыцьцёвае зьняволеньне).
