Лінкі ўнівэрсальнага доступу

20 гадоў таму бясьсьледна зьнік тэлеапэратар Дзьмітры Завадзкі


Дзьмітры Завадзкі, архіўнае фота
Дзьмітры Завадзкі, архіўнае фота

Роўна 20 гадоў таму зьнік беларускі тэлеапэратар, супрацоўнік Грамадзкай расейскай тэлевізіі (ОРТ, цяпер — Першы канал) Дзьмітры Завадзкі. На момант зьнікненьня яму было 27 гадоў.

Беларуская асацыяцыя журналістаў заклікала калег сёньня апоўдні ўшанаваць памяць Дзьмітрыя Завадзкага хвілінай маўчаньня.

«Прайшло 20 гадоў, а праўды мы ня ведаем да гэтага часу, — гаворыцца ў паведамленьні БАЖ. — Вельмі цяжка і балюча. Няма нават магілы, на якую можна было б прыйсьці і ўспомніць калегу.

У мінулыя гады 7 ліпеня мы прыходзілі з партрэтамі Зьмітра да пад'езда, адкуль ён выйшаў той раніцай. Але сёньня гарантаваць бясьпеку калег падчас нават маўклівага стаяньня з партрэтам немагчыма. Але памяць немагчыма забіць. Выкрасьці. Затрымаць, аштрафаваць ці кінуць на „суткі“».

З 1994 па 1996 год Дзьмітры Завадзкі працаваў у апэратарскім пуле Аляксандра Лукашэнкі, затым стаў працаваць на Грамадзкай расейскай тэлевізіі. Летам 1997 году ён разам з карэспандэнтам ОРТ Паўлам Шараметам быў арыштаваны і абвінавачаны ў незаконным перасячэньні беларуска-літоўскай мяжы падчас здымак рэпартажу, яго ўмоўна асудзілі на паўтара года пазбаўленьня волі. З кастрычніка 1999 году па травень 2000-га Завадзкі працаваў у Чачэніі, дзе з Шараметам здымаў фільм «Чачэнскі дзёньнік».

Раніцай 7 ліпеня 2000 году Завадзкі выехаў з дому ў Нацыянальны аэрапорт Менск сустракаць Шарамета, які прылятаў з Масквы. З тых часоў апэратара ніхто ня бачыў. Ягоны аўтамабіль быў знойдзены ў аэрапорце.

У 2002 годзе Менскі абласны суд прызнаў вінаватым у выкраданьні Завадзкага групу былога байца спэцпадраздзяленьня МУС «Алмаз» Валерыя Ігнатовіча. Ігнатовіч, а таксама прызнаны вінаватым у выкраданьні Максім Малік асуджаныя на пажыцьцёвае зьняволеньне. Былога курсанта Акадэміі МУС Аляксея Гуза і беспрацоўнага Сяргея Савушкіна, якія таксама праходзілі падазраванымі ў гэтай справе, у выніку прызналі вінаватымі ў іншых злачынствах і асудзілі на 25 гадоў пазбаўленьня волі ў калёніі ўзмоцненага рэжыму і 12 гадоў пазбаўленьня волі ў калёніі строгага рэжыму адпаведна.

27 лістапада 2003 году суд Фрунзэнскага раёну Менску прызнаў Завадзкага памерлым, хоць яго цела так і не было знойдзена. У сакавіку 2004 году пракуратура прыпыніла расьсьледаваньне справы аб выкраданьні Завадзкага «ў сувязі зь неадшуканьнем бязь вестак зьніклай асобы». У 2005 годзе расьсьледаваньне было адноўлена, але ў красавіку 2006-га зноў прыпынена.

У студзені сёлета ўдава Завадзкага атрымала афіцыйны адказ Сьледчага камітэту з адмовай аднавіць прыпыненае папярэдняе расьсьледаваньне ў справе выкрадзенага апэратара.

У пачатку 2000-х гадоў былі апублікаваныя дакумэнты, зь якіх вынікала, што з апазыцыйнымі палітыкамі і грамадзкімі актывістамі расправіўся спэцыяльна створаны для гэтага «эскадрон сьмерці». Сярод датычных да выкраданьняў згадваўся былы кіраўнік МУС Юры Сівакоў. З гэтай прычыны яму, як і шэрагу іншых беларускіх чыноўнікаў, быў забаронены ўезд на тэрыторыю Эўразьвязу.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG