Беларускі пісьменьнік Андрэй Горват апублікаваў на Facebook адкрыты ліст міністру замежных справаў Уладзімеру Макею. Маўляў, «вы прызнаваліся, што прачыталі маю кнігу, то ў мяне ёсьць надзея, што зможаце пачуць і зразумець мяне зараз».
Ліст пра тое, што ў Вільні нядаўна знайшлі парэшткі паўстанцаў 1863–64 году — і сярод іх ідэнтыфікавалі парэшткі лідэра паўстаньня Кастуся Каліноўскага. З афіцыйнага беларускага боку, піша Горват, не было «ні кроплі інтарэсу», за што пісьменьніку сорамна.
«Маю да вас просьбу, — піша Горват Макею. — Зрабіце, калі ласка, вашую работу і на годным узроўні прадстаўце мае інтарэсы за межамі Беларусі. А таксама інтарэсы вялікай колькасьці беларусаў, для якіх постаць Кастуся Каліноўскага — гераічная.
Я не гісторык, каб запэўніць вас у гэтым, але я беларус і сфармаваўся на нацыянальнай культуры, у якую вобраз Каліноўскага назаўжды ўпісаны дзеячамі мастацтва як вобраз героя. У рэшце рэшт, ён сын беларускай зямлі, а ў нашых традыцыях даглядаць магілы продкаў».
Горват піша, што адкрыў для сябе ў замежных паездках: беларусы «так прагнуць чысьціні, што прыбіраюць нават памяць пра сябе», «нібы і не стваралі эўрапейскую гісторыю і культуру разам зь іншымі народамі».
«Уладзімер Уладзімеравіч, вы любіце Парыж? — пытае Горват. — Я люблю. А яшчэ яго любіў наш зямляк Адам Міцкевіч. Аднойчы ў Парыжы ў яго на руках памёр яшчэ адзін наш — Валенці Ваньковіч.
Я знайшоў яго магілу на могілках Манмартр-дэ-Сэн-Дэні, хоць гэта было няпроста. Але пры дапамозе не Міністэрства, а беларускай афіцыянткі Ліды гэтае месца ўжо будзе пазначана на картах, а Ваньковіча падпішуць як беларускага і польскага мастака. Цяпер вы без праблем яго знойдзеце.
Уладзімер Уладзімеравіч, калі будзеце ў Парыжы восеньню, абрэжце, калі ласка, ружы. Іх трэба абразаць перад зімой. Гэта важна. Ружы вы лёгка пазнаеце — на гаршчочку напісана: „Ад беларусаў зь любоўю“».
З аднаго боку, мяркуе Горват, добра, што пісьменьнік Уладзімер Караткевіч не дажыў да таго часу, калі беларускіх чыноўнікаў не цікавіць Каліноўскі (у папулярным рамане Караткевіча «Каласы пад сярпом тваім» фігуруюць Каліноўскі і ўдзельнікі паўстаньня).
З іншага боку, Горват шкадуе: Караткевіч «абавязкова знайшоў бы патрэбныя словы, каб абараніць свайго героя».
