1 сьнежня ў Беларусі стане даступнай створаная згодна з абноўленым «дармаедзкім» дэкрэтам Аляксандра Лукашэнкі база працаздольных грамадзянаў, не занятых у эканоміцы.
З 1 студзеня 2019 году «дармаеды» будуць плаціць па поўным тарыфе за некаторыя жыльлёва-камунальныя паслугі. Свабода высьвятляла, хто трапіць у базу і што зрабіць, каб вас зь яе выдалілі.
Каб даведацца, ці вы «дармаед», трэба атрымаць логін-пароль
База дадзеных не занятых у эканоміцы працаздольных грамадзян («дармаедаў») з 1 сьнежня будзе разьмешчаная на Адзіным партале электронных паслуг.
У Нацыянальным цэнтры электронных паслуг карэспандэнту Свабоды паведамілі, што ў асабістым кабінэце грамадзянін можа паглядзець, уключаны ён у базу ці не.
Для гэтага патрэбен электронны лічбавы подпіс альбо ўнікальны ідэнтыфікатар (логін, пароль).
Як яго атрымаць? Зьвярнуцца ў службу «Адно вакно», якая ёсьць пры адміністрацыі ў кожным населеным пункце, альбо ў Нацыянальны цэнтар электронных паслуг у Менску.
Гэтыя ўстановы бясплатна выдадуць грамадзяніну ўнікальны ідэнтыфікатар, трэба толькі прад’явіць пашпарт.
А што, калі я не магу атрымаць пароль асабіста? Пакуль заканадаўства не дазваляе аддаленую ідэнтыфікацыю. То бок для выдачы ідэнтыфікатара неабходная асабістая прысутнасьць грамадзяніна.
Таксама ў НЦЭП патлумачылі, што фізычная асоба можа атрымаць ключ электроннага лічбавага подпісу. Але там ня раяць ісьці такім шляхам толькі дзеля таго, каб спраўдзіць пра сябе інфармацыю ў базе «дармаедаў». Бо каб атрымаць электронны лічбавы подпіс на адзін год, трэба заплаціць 61 рубель 86 капеек. Звычайна электронным подпісам карыстаюцца юрыдычныя асобы.
Пра тое, што вы «дармаед», таксама паведамяць у жыроўцы
Грамадзяне, якія не праверылі, уключаныя яны ў базу ці не, даведаюцца пра гэта праз жыроўкі.
Калі яны прыйдуць, пакуль невядома. Хутчэй за ўсё, у лютым, калі налічваецца плата за камунальныя паслугі за студзень.
«Сьпісы мы фармуем да 1 лютага і будзем накіроўваць для налічэньня платы за камунальныя паслугі», — сказалі карэспандэнту Свабоды ў камісіі па каардынацыі работы па садзейнічаньні занятасьці насельніцтва ў Кастрычніцкім раёне Менску
За што «дармаеды» будуць плаціць болей? Не занятыя ў эканоміцы ўласьнікі жыльля (тычыцца толькі гэтай катэгорыі «дармаедаў») павінны з 1 студзеня 2019 году па поўным тарыфе аплачваць гарачае водазабесьпячэньне, а з 1 кастрычніка 2019 году — забесьпячэньне газам (пры наяўнасьці індывідуальных ацяпляльных прыбораў) і цяплом.
Што рабіць, калі вы ў базе «дармаедаў»?
Грамадзянін, які з гэтым нязгодны, павінен зьвярнуцца ў камісію па каардынацыі работы па садзейнічаньні занятасьці насельніцтва. Асабіста або праз прадстаўніка. Можна прыйсьці ў камісію асабіста альбо накіраваць ёй ліст — звычайнай поштай ці на электронны адрас.
У Беларусі дзейнічаюць 143 такія камісіі. Менавіта яны могуць цалкам або часткова вызваліць грамадзяніна ад аплаты жыльлёва-камунальных паслуг па поўным кошце.
Да 1 ліпеня Міністэрства працы і сацыяльнай абароны павінна было таксама сфармаваць пералік тыповых цяжкіх жыцьцёвых сытуацый, па якіх «дармаеды» будуць вызваляцца ад поўнай аплаты ЖКП. Плянавалася, што пад цяжкую жыцьцёвую сытуацыю падпадзе догляд састарэлых сваякоў альбо хворых дзяцей.
Што каму прад’явіць, каб даказаць, што ты не «дармаед»
1. Тыя, хто працуе за мяжой:
перакладзеныя на расейскую ці беларускую мову
- дамову (кантракт) з замежным наймальнікам,
- даведку аб пэрыядзе працы,
- іншыя дакумэнты, якія пацьвярджаюць факт занятасьці.
Дакумэнт трэба заверыць праз апастыль або ў натарыюса. Ён прызнаецца камісіяй ня больш як на адзін год.
2. Тыя, хто вучыцца за мяжой:
перакладзеныя на расейскую ці беларускую мову
- даведку з установы адукацыі,
- дамову на аказаньне адукацыйных паслуг,
- іншыя дакумэнты, якія пацьвярджаюць факт навучаньня.
Дакумэнт трэба заверыць праз апастыль або ў натарыюса. Ён прызнаецца камісіяй ня больш як на адзін навучальны год.
3. Беспрацоўныя:
- працоўную кніжку альбо яе копію,
- даведку ад наймальніка ці іншыя дакумэнты.
Занятымі будуць лічыцца цягам кварталу пасьля звальненьня.
4. Тыя, хто страціў працу з прычыны скарачэньня штату, заканчэньня кантракту, па здароўі:
- працоўную кніжку альбо яе копію,
- даведку ад наймальніка ці іншыя дакумэнты.
Занятымі будуць лічыцца цягам шасьці месяцаў з даты звальненьня.
5. Вайскоўцы:
- вайсковы білет, даведку зь месца праходжаньня службы з указаньнем пэрыяду, іншыя пацьвярджальныя дакумэнты. Занятымі будуць лічыцца цягам шасьці месяцаў пасьля звальненьня.
6. Жонкі/мужы вайскоўцаў-кантрактнікаў, афіцэраў, маладых спэцыялістаў (у пэрыяд іх сумеснага пражываньня):
- пасьведчаньні аб шлюбе,
- дакумэнты, якія пацьвярджаюць праходжаньне вайсковай службы, статус маладога спэцыяліста,
- даведку з установы адукацыі аб разьмеркаваньні.
Адсутнасьць магчымасьці працаўладкаваньня пацьвярджаецца штоквартальна.
7. Жанчыны ў пэрыяд цяжарнасьці і родаў:
- адпаведныя дакумэнты з арганізацый аховы здароўя. На пэрыяд мэдыцынскага назіраньня ў пэрыяд цяжарнасьці і родаў.
8. Тыя, хто прайшоў альтэрнатыўную службу:
- даведку аб пэрыядзе працы, службы. Паўгода ня лічыцца «дармаедам», пачынаючы зь месяца, калі скончана служба.
9. Тыя, хто атрымаў дзённую адукацыю (альбо дома):
- дакумэнт (даведку), які пацьвярджае атрыманьне адукацыі. Прызнаецца занятым да заканчэньня каляндарнага году, у якім скончана адукацыя.
10. Навучэнцы духоўных установаў:
- дакумэнт, які пацьвярджае атрыманьне адукацыі. Прызнаецца занятым да заканчэньня каляндарнага году, у якім скончана адукацыя.
Ці «дармаеды» тыя, хто сплаціў падаходны падатак?
У ранейшым прэзыдэнцкім дэкрэце № 3 сярод грамадзянаў, якія вызваляліся ад «дармаедзкага» збору, фігуравалі тыя, хто сплаціў
- падаходны падатак зь фізычных асобаў,
- адзіны падатак з індывідуальных прадпрымальнікаў і іншых фізычных асобаў,
- падатак пры спрошчанай сыстэме падаткаабкладаньня ў памеры ня менш як 20 базавых велічыняў,
- збор за рамесьніцкую дзейнасьць
- і збор за паслугі ў сфэры агратурызму.
Цяпер, паводле пастановы Савету міністраў, да занятых у эканоміцы адносяцца:
- індывідуальныя прадпрымальнікі і фізычныя асобы, якія сплачваюць адзіны падатак,
- рамесьнікі, якія сплачваюць збор за рамесьніцкую дзейнасьць,
- грамадзяне, якія здаюць у наём жылыя і нежылыя памяшканьні, машынамесцы (пры ўмове сплаты падаходнага падатку зь фізычных асобаў ад такога даходу).
Карэспандэнт Свабоды спрабаваў высьветліць, ці будуць прызнавацца «дармаедамі» тыя грамадзяне, якія штогод плацяць падаходны падатак у 13%.
У Міністэрстве па падатках і зборах карэспандэнту Свабоды сказалі, што фармаваньнем базы не занятых у эканоміцы займаецца Міністэрства працы і сацыяльнай абароны. Таму зьвяртацца з гэтым пытаньнем трэба да іх.
Прэс-сакратарка Мінпрацы Вольга Шцін не дала адказу на гэтае пытаньне ні пісьмова, ні вусна.
«Усе адказы на пытаньні, у тым ліку на гэтае, будуць падчас прэс-канфэрэнцыі, якая плянуецца 5 сьнежня», — заявіла яна.
Абноўлена: Грамадзянаў, якія сплацілі падаходны падатак, залічылі ў дармаеды
Каго залічылі ў «дармаеды» і чым гэта пагражае. Сьцісла
Дэкрэт «Аб садзейнічаньні занятасьці насельніцтва», падпісаны Аляксандрам Лукашэнкам у студзені 2018 году, абавязаў усіх «не занятых у эканоміцы» грамадзян Беларусі ў поўным аб’ёме плаціць за датаваныя дзяржавай паслугі ЖКГ, пачынаючы з 2019 году.
7 пытаньняў і адказаў пра новы «дармаедзкі» дэкрэт
Пазьней 10 сьнежня Лукашэнка пазбавіў семʼі, дзе ўсе працаздольныя — «дармаеды», права на атрыманьне дзяржпадтрымкі пры будаўніцтве жытла.
- У «базу дармаедаў» занесьлі каля 425 тысяч чалавек. У іх лік трапілі, напрыклад, грамадзяне, якія сплацілі падаходны падатак, а таксама частка тых, хто стала пражывае за мяжой.
- Каб давесьці ўладам памылковасьць занясеньня ў базу, неабходна зрабіць шэраг бюракратычных захадаў.
Імаверна, пастанову Саўміну аб «дармаедах» ад 31 сакавіка прынялі задняй датай. Вядома, што 4 красавіка гэтай пастановы яшчэ не было.
Папярэдні «дармаедзкі» дэкрэт перапісалі
Першы дакумэнт аб «дармаедах» — дэкрэт № 3 ад 2015 году — абавязваў грамадзян, якія пастаянна пражываюць у Беларусі і ня ўдзельнічалі ў фінансаваньні дзяржаўных выдаткаў або ўдзельнічалі менш за паўгода, сплачваць збор памерам 20 базавых велічыняў. Інакш ім пагражаў штраф або адміністрацыйны арышт.
У 2017 годзе збор сплацілі больш за 54 тысячы чалавек з 470 тысяч, якім былі разасланыя паведамленьні, казалі ў Міністэрстве падаткаў і збораў.
Дзеяньне дэкрэту прыпынілі пасьля пратэстных «Маршаў недармаедаў», якія праходзілі ў гарадах Беларусі ўвесну 2017 году.
ТЭСТ: Даведайцеся, ці вы «дармаед»?
