Мінпрыроды адказала на зварот жыхароў Сьветлагорску наконт шкодных выкідаў з заводу сульфатнай беленай цэлюлёзы. Як вынікае з дакумэнту, «смуродныя пахі» з прадпрыемства не прадугледжваліся праектам. Будзе новая экалягічная экспэртыза.
Міністэрства абяцае ў выпадку парушэньня заканадаўства «прыняць меры».
Згодна з праектам, які прайшоў дзяржаўную экалягічную экспэртызу, усе «смуродныя пахі» (метыльмэркаптан і іншыя) павінны абясшкоджвацца бяз выкіду ў паветра.
«У сувязі з гэтым праектам не былі вызначаныя аб’ёмы выкідаў мэтыльмэркаптанаў, а таксама не плянаваўся кантроль гэтых выкідаў», — тлумачыць Мінпрыроды.
Але пры пусканаладачных працах пачаліся выкіды. Сьветлагорскі цэлюлёзна-кардонны камбінат і кітайская карпарацыя, якія збудавалі завод, «рэалізавалі дадатковыя мерапрыемствы, якія забясьпечваюць зьніжэньне выкідаў мэтыльмэркаптанаў».
Праектную дакумэнтацыю адкарэктавалі. 25 верасьня яна паступіла на новую экалягічную экспэртызу. Ступень узьдзеяньня заводу на вакольнае асяродзьдзе з улікам выкідаў мэркаптанаў будзе ацэненая паўторна.
Цяпер Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяродзьдзя закупляе адпаведнае абсталяваньне і распрацоўвае мэтодыкі вымярэньня шкодных рэчываў. Такую ж працу праводзіць і цэлюлёзна-кардонны камбінат.
«З адказу вынікае, што завод нас абсалютна незаконна труціў. На пачатку будоўлі не было інфармацыі, што пуск заводу пацягне за сабой смурод, шкодныя выкіды. Значыць, цэлюлёзна-кардонны камбінат і канцэрн не былі падрыхтаваныя, каб фіксаваць гэтыя „смуродныя пахі“, якія праектам не прадугледжаныя? Чыя гэта памылка? Гэта нядбайнасьць ці злачынства?» — сказала Свабодзе праваабаронца, сябра ініцыятыўнай групы па сытуацыі з кітайскім заводам Алена Масьлюкова.
Ініцыятыўная група плянуе падаць пазоў супраць цэлюлёзна-кардоннага камбінату і канцэрну. Актывісты маюць пытаньні і да міністэрства: чаму яно не рэагавала, калі ў 2017 годзе ва ўсе інстанцыі ішлі скаргі на шкодныя выкіды?
Што важна ведаць пра завод беленай цэлюлёзы пад Сьветлагорскам
- У 2012 годзе ў Сьветлагорску сабралі больш за 10 тысячаў подпісаў супраць новага будаўніцтва, але праект быў распачаты.
- Смурод у Якімавай Слабадзе і Сьветлагорску пачалі адчуваць у лістападзе 2017 году пасьля першых пусканаладачных работ.
- Кіраўніцтва заводу сьцьвярджала, што выкіды не аказваюць нэгатыўнага ўплыву на здароўе, аднак пасьля дзясяткаў скаргаў ва ўсе структуры ўлады ад мясцовых жыхароў, прызнала, што «газы з кепскім пахам» — мэтыльмэркаптаны. Пусканаладачныя работы былі прыпыненыя.
- 25 сьнежня 2017 году жыхары вёскі Якімава Слабада выйшлі на пратэст, патрабуючы вырашыць праблему са «сьмярдзючым заводам».
- 7 ліпеня 2018 году ААТ «Сьветлагорскі цэлюлёзна-кардонны камбінат» пачаў пусканаладачныя працы на вытворчасьці беленай цэлюлёзы. У тэрыторыю санітарна-абарончай зоны не патрапілі дачныя ўчасткі і сельскагаспадарчыя надзелы.
- 15 верасьня мясцовыя жыхары зноўку выйшлі на пратэст у Сьветлагорску супраць выкідаў з кітайскага заводу.
- Вытворчасьць беленай цэлюлёзы нясе выкіды мэтыльмэркаптану, які ў вялікіх дозах можа выклікаць сьмерць.
- За 20 мэтраў ад заводу знаходзяцца парнікі Сьветлагорскай агароднінай фабрыкі, якая не ўключана ў санітарна-абарончую зону.
- За 350 мэтраў — вёска Якімава Слабада, яе ў ахоўную зону ўключылі.
- Меркавалася, што новы завод забясьпечыць патрэбы ўнутранага рынку і будзе вырабляць беленую цэлюлёзу на экспарт. Першапачаткова праект ацэньваўся на 700 мільёнаў даляраў. Амаль усе грошы атрыманыя з кітайскага крэдыту. Будаўнікі таксама кітайцы — кампанія САМСE.
Канцэрн «Белляспаперпрам» запэўнівае, што запуск вытворчасьці беленай цэлюлёзы «знаходзіцца пад кантролем». Пры гэтым у канцэрне адзначаюць, што ў тэрыторыю санітарна-абарончай зоны не патрапілі:
- тэрыторыі садаводчых таварыстваў і дачных каапэратываў;
- парнікі і адкрытыя надзелы Сьветлагорскай агароднінай фабрыкі;
- сядзібная жылая забудова вёскі Якімава Слабада.
«Зноў гэты смурод! Нас ратуе толькі моцны вецер». Пад Сьветлагорскам запускаюць кітайскі завод
У ліпені кіраўніцтва ЦКК абяцала, што будзе праводзіцца рэгулярны маніторынг экалягічнай сытуацыі ў раёне. Цяпер амаль штодзень на сайце Сьветлагорскага ЦКК разьмяшчаецца адпаведная інфармацыя, паводле якой выкіды не перавышаюць усталяваныя экалягічным заканадаўствам нормы (гранічна дапушчальныя канцэнтрацыі).
