У Мазырскім дзяржаўным пэдагагічным унівэрсытэце імя Івана Шамякіна недабралі на пэдагагічныя спэцыяльнасьці 110 студэнтаў. Найперш тых, хто зь першага верасьня будзе вучыцца на школьных настаўнікаў фізыкі, матэматыкі, філялёгіі, працоўнага навучаньня.
Адзін з унівэрсытэцкіх кіраўнікоў, які не пажадаў афішаваць сваё імя, лічыць, што недабор абітурыентаў выкліканы шэрагам чыньнікаў, але перадусім — невысокім прэстыжам прафэсіі пэдагога:
«Пэдагагічная прафэсія — у грамадзтве яна сёньня малапрэстыжная. І дзяржава не рэгулюе запаўненьне абітурыентамі тых малапрэстыжных прафэсіяў, якія ёй патрэбныя. Дзяржавай запатрабаваныя, у прыватнасьці, настаўнікі. Ніхто гэтую нішу, якую мы недабіраем у падрыхтоўцы настаўнікаў у так званыя чарнобыльскія раёны, не запоўніць. Ніхто не прыедзе. Нават гомельскія выпускнікі — і тыя ня хочуць ехаць, я ўжо не кажу пра менскіх. Так вось, на жаль, склалася сытуацыя. Я думаю, што мы ўрэшце спахопімся, але каб толькі не было позна».
Суразмоўца кажа, што да недабору на бюджэтнае навучаньне прычыняецца й сучасная сыстэма цэнтралізаванага тэставаньня. Яна, у прынцыпе, неблагая. Але магчымасьць шырокага выбару акурат і агаляе непрэстыжныя факультэты. Апрача таго, некаторыя студэнты, залічаныя на бюджэтнае навучаньне, кідаюць пэрыфэрыйныя ўнівэрсытэты і едуць у сталіцу навучацца на платнай аснове ў больш прэстыжных ВНУ:
«Сталічныя, скажам так, прэстыжныя ВНУ — яны ж і на бюджэтнае навучаньне набіраюць, і на платнае. У нас нярэдкія выпадкі, калі абітурыент паступае да нас на бюджэт, а потым глядзіць — правілы прыёму дазваляюць падаваць дакумэнты на платнае навучаньне ў сталічнай ВНУ, і тая бярэ яго. І ён пакідае сваё бюджэтнае месца ў нас і пераяжджае на платнае. Напаўняецца сталіца. Яны едуць туды, за грошы навучаюцца, а потым праўдамі й няпраўдамі ў Менску і жыць застаюцца».
Паводле інфармацыі кіраўніка ВНУ, нямала здольных беларускіх выпускнікоў школаў сталі апошнім часам паступаць у навучальныя ўстановы Расеі, а таксама краін Эўразьвязу. Разьлічваць на тое, што яны вернуцца ў Беларусь адукаванымі спэцыялістамі, таксама не выпадае.
Недабралі сёлета на платнае навучаньне і ВНУ абласнога цэнтру: Гомельскі тэхнічны ўнівэрсытэт імя Паўла Сухога — 29 студэнтаў, Дзяржаўны ўнівэрсытэт транспарту — 9, Гомельскі дзяржаўны ўнівэрсытэт імя Францішка Скарыны — 90 студэнтаў.
Пяцікурсьнік унівэрсытэту імя Скарыны спадар Сяргей, які праз год стане дыплямаваным выкладчыкам фізыкі, кажа, што працаваць у школе не зьбіраецца:
«Я, напрыклад, не хачу працаваць па сваёй спэцыяльнасьці менавіта ў школе. Гэта найперш зьвязана з тым, што вельмі нізкія заробкі. Нагрузка павялічваецца, але я як малады спэцыяліст буду атрымліваць 2,5–3 мільёны. Гэта максымум. Па-другое, дзеці — я сам толькі што быў на практыцы — не паважаюць пэдагогаў. Моладзь імкнецца трапіць у сфэру бізнэсу, сфэру будаўніцтва — туды, дзе больш за ўсё грошай плацяць».
Засмучае будучага пэдагога й адсутнасьць пэрспэктывы для настаўніка ў вёсцы, а яшчэ — прымусовае разьмеркаваньне ў заражаныя радыяцыяй раёны, нягледзячы на тое, што там ён можа атрымаць нават нейкае жытло:
«Калі ты навучаесься на бюджэце, то цябе, вядома, разьмяркуюць некуды ў вёску. Як у нас жартуюць — Хвойнікі, Брагін, Нароўля. Ня кожны студэнт хоча ехаць туды працаваць — там ніякіх пэрспэктываў на будучыню. Ты будзеш усё жыцьцё зьвязаны са сшыткамі, канспэктамі, плянамі ўрокаў — гэтай непатрэбнай бюракратыяй, якая сыстэме адукацыі не патрэбная».
Другакурсьніца Ангеліна, якая ва ўнівэрсытэце імя Скарыны набывае прафэсію настаўніцы ангельскай мовы, з вышэйзгаданых прычын таксама ня хоча зьвязваць сваё жыцьцё са школаю. Веданьне ангельскай мовы, на думку студэнткі, дае большыя пэрспэктывы для працаўладкаваньня:
«Выходзіш выкладчыкам — нізкі заробак, ніякай пэрспэктывы на будучыню. А ангельская мова дазваляе мець хоць нейкія пляны на будучыню. Гэта ж вышэйшая адукацыя на веданьне ангельскай мовы. Можна ўжо зь любымі замежнымі кампаніямі працаваць — як перакладчыца, а ня толькі настаўніца. Я лічу, што гэта больш прэстыжна. Я імкнуся за мяжу. Мой асноўны арыенцір — азіяцкія краіны, якія разьвіваюцца. Кітай, напрыклад, важная цяпер краіна ў эканамічным пляне. Думаю яшчэ дадаткова вывучаць кітайскую мову — і зьяжджаць».
Адзін з унівэрсытэцкіх кіраўнікоў, які не пажадаў афішаваць сваё імя, лічыць, што недабор абітурыентаў выкліканы шэрагам чыньнікаў, але перадусім — невысокім прэстыжам прафэсіі пэдагога:
«Пэдагагічная прафэсія — у грамадзтве яна сёньня малапрэстыжная. І дзяржава не рэгулюе запаўненьне абітурыентамі тых малапрэстыжных прафэсіяў, якія ёй патрэбныя. Дзяржавай запатрабаваныя, у прыватнасьці, настаўнікі. Ніхто гэтую нішу, якую мы недабіраем у падрыхтоўцы настаўнікаў у так званыя чарнобыльскія раёны, не запоўніць. Ніхто не прыедзе. Нават гомельскія выпускнікі — і тыя ня хочуць ехаць, я ўжо не кажу пра менскіх. Так вось, на жаль, склалася сытуацыя. Я думаю, што мы ўрэшце спахопімся, але каб толькі не было позна».
Ніхто гэтую нішу, якую мы недабіраем у падрыхтоўцы настаўнікаў у так званыя чарнобыльскія раёны, не запоўніць. Ніхто не прыедзе
Суразмоўца кажа, што да недабору на бюджэтнае навучаньне прычыняецца й сучасная сыстэма цэнтралізаванага тэставаньня. Яна, у прынцыпе, неблагая. Але магчымасьць шырокага выбару акурат і агаляе непрэстыжныя факультэты. Апрача таго, некаторыя студэнты, залічаныя на бюджэтнае навучаньне, кідаюць пэрыфэрыйныя ўнівэрсытэты і едуць у сталіцу навучацца на платнай аснове ў больш прэстыжных ВНУ:
«Сталічныя, скажам так, прэстыжныя ВНУ — яны ж і на бюджэтнае навучаньне набіраюць, і на платнае. У нас нярэдкія выпадкі, калі абітурыент паступае да нас на бюджэт, а потым глядзіць — правілы прыёму дазваляюць падаваць дакумэнты на платнае навучаньне ў сталічнай ВНУ, і тая бярэ яго. І ён пакідае сваё бюджэтнае месца ў нас і пераяжджае на платнае. Напаўняецца сталіца. Яны едуць туды, за грошы навучаюцца, а потым праўдамі й няпраўдамі ў Менску і жыць застаюцца».
Паводле інфармацыі кіраўніка ВНУ, нямала здольных беларускіх выпускнікоў школаў сталі апошнім часам паступаць у навучальныя ўстановы Расеі, а таксама краін Эўразьвязу. Разьлічваць на тое, што яны вернуцца ў Беларусь адукаванымі спэцыялістамі, таксама не выпадае.
Недабралі сёлета на платнае навучаньне і ВНУ абласнога цэнтру: Гомельскі тэхнічны ўнівэрсытэт імя Паўла Сухога — 29 студэнтаў, Дзяржаўны ўнівэрсытэт транспарту — 9, Гомельскі дзяржаўны ўнівэрсытэт імя Францішка Скарыны — 90 студэнтаў.
Пяцікурсьнік унівэрсытэту імя Скарыны спадар Сяргей, які праз год стане дыплямаваным выкладчыкам фізыкі, кажа, што працаваць у школе не зьбіраецца:
Дзеці — я сам толькі што быў на практыцы — не паважаюць пэдагогаў
«Я, напрыклад, не хачу працаваць па сваёй спэцыяльнасьці менавіта ў школе. Гэта найперш зьвязана з тым, што вельмі нізкія заробкі. Нагрузка павялічваецца, але я як малады спэцыяліст буду атрымліваць 2,5–3 мільёны. Гэта максымум. Па-другое, дзеці — я сам толькі што быў на практыцы — не паважаюць пэдагогаў. Моладзь імкнецца трапіць у сфэру бізнэсу, сфэру будаўніцтва — туды, дзе больш за ўсё грошай плацяць».
Засмучае будучага пэдагога й адсутнасьць пэрспэктывы для настаўніка ў вёсцы, а яшчэ — прымусовае разьмеркаваньне ў заражаныя радыяцыяй раёны, нягледзячы на тое, што там ён можа атрымаць нават нейкае жытло:
«Калі ты навучаесься на бюджэце, то цябе, вядома, разьмяркуюць некуды ў вёску. Як у нас жартуюць — Хвойнікі, Брагін, Нароўля. Ня кожны студэнт хоча ехаць туды працаваць — там ніякіх пэрспэктываў на будучыню. Ты будзеш усё жыцьцё зьвязаны са сшыткамі, канспэктамі, плянамі ўрокаў — гэтай непатрэбнай бюракратыяй, якая сыстэме адукацыі не патрэбная».
Я імкнуся за мяжу. Мой асноўны арыенцір — азіяцкія краіны
Другакурсьніца Ангеліна, якая ва ўнівэрсытэце імя Скарыны набывае прафэсію настаўніцы ангельскай мовы, з вышэйзгаданых прычын таксама ня хоча зьвязваць сваё жыцьцё са школаю. Веданьне ангельскай мовы, на думку студэнткі, дае большыя пэрспэктывы для працаўладкаваньня:
«Выходзіш выкладчыкам — нізкі заробак, ніякай пэрспэктывы на будучыню. А ангельская мова дазваляе мець хоць нейкія пляны на будучыню. Гэта ж вышэйшая адукацыя на веданьне ангельскай мовы. Можна ўжо зь любымі замежнымі кампаніямі працаваць — як перакладчыца, а ня толькі настаўніца. Я лічу, што гэта больш прэстыжна. Я імкнуся за мяжу. Мой асноўны арыенцір — азіяцкія краіны, якія разьвіваюцца. Кітай, напрыклад, важная цяпер краіна ў эканамічным пляне. Думаю яшчэ дадаткова вывучаць кітайскую мову — і зьяжджаць».
