У 37-м годзе, за Сталіным, рыхтавалася чарговае прызнаньне ў любові
ад чарговага шчасьлівага савецкага народу.
На гэты раз меліся біць чалом правадыру беларусы. Але іхнае прызнаньне
пад пільным вокам выдавала на дывэрсію: на вялікай чырвонай кнізе золатам
было выцістнута “Вялікаму Сталіну ад беларускага народа”. Адпаведныя службы
зьмікіцілі, што загаловак будзе чытацца ў Маскве, і ў саюзную сталіцу “ад”
беларускага народу не паехаў. Паехаў “от”, дзеля якога ўвесь эпічны ліст
працоўных быў перакладзены на расейскую мову.
Так бацька народаў і не зазанў нашага пекла, напісанага шасьцю
і падпісанага двума мільёнамі грамадзянаў савецкай Беларусі
Пакуль ліст выдрукавалі 20-тысячным накладам, двое з аўтараў і сотні
тысячаў падпісантаў ужо сядзелі. Кожны пякельнаю працаю ў кар’еры
ці на лесапавале набліжаў прыйсьце камуністычнага раю, кожнага ганялі,
як Марку па пекле.
Гіены вогненай, дзе гаспадарыць пачварны Люцыпар з паплечнікамі-пякельнікамі,
палохалі дзяцей і пужаліся самі. У пару антытытунёвай кампаніі ў клюбах
вывешвалі транспаранты “Хто курыць – таго да пекла тураць, а хто
нюхае – той сам да пекла трухае”.
Адна вясковая бабулька называла могілкі раем і пра пярэбары пад вечныя
сосны казала з палёгкай. А ўсё таму, што жыцьцё падалося ёй сапраўдным
пеклам.
Хапала пеклаваньня ў жыцьці. Ці не таму беларусы з асэнсаваньнем
пекла ў мастацтве трохі прыпазьніліся.
Толькі ў 90-я гады прачыталі па-беларуску Дантава пекла, а мастак
Алесь Пушкін намаляваў сваё пекла на сьценах царквы ў родным мястэчку
Бобрык Крупскага раёну.
Вернікі засталіся задаволеныя і Таемнай Вячэрай, і выявамі апекуна храма
сьвятога Міколы Цудатворцы. А вось вялікая фрэска, на якой паказаны Страшны
Суд, выклікала ў настаяцеля царквы пэўную насьцярогу, дакладней, фрагмэнт
фрэскі, дзе ў пекле ў адпаведнай кампаніі апынуўся чалавек – лысы,
вусаты ды пры гальштуку.
Той самы, што называе сябе праваслаўным атэістам.
Міхась Скобла
Самае папулярнае
1