Ліхтар.

Ліхтарні блеск адкрыў на ліпе россып росаў...

Вось так, на пачатку стагодзьдзя (з-пад пяра Максіма Багдановіча) ліхтарнямі і асфальтам, партавымі агнямі Лібавы і рамізьнікамі ўрывалася ў беларускую паэзію тэма места.

Ліхтарні, ліхтаркі, ці ліхтары сталіся проціпастаўленьнем лучыне, лямпе, і, нават, чаканьню, што загляне сонца і ў наша ваконца. Яны ўжо на пачатку 20 стагодзьдзя намагаліся вырваць нашыя мястэчкі з фізычнага, а літаратуру зь вясковага безпрасьвецьця...

Слова ліхтар прыйшло да нас зь нямецкай мовы дзе яно азначала прыладу на якую ставяць сьвечку - сьвечнік, альбо як цяпер кажуць: падсьвечнік.

У некаторых паэтаў ліхтары і ліхтарні ператварыліся ў лятарні-маякі. Высокі стыль аб'яднаў сьвятло й палёт.

У 70 гадах у Наваполацку група студэнтаў мясцовага інстытуту выдавала непадцэнзурны рукапісны часопіс "Блакітны ліхтар Максіма Багдановіча". За гэта выдаўцы досыць хутка пазнаёміліся з КГБ.

Напрыканцы стагодзьдзя ліхтары сталіся ўлюбёным аб'ектам местачковых хуліганаў, якія не прапускалі зручнага моманту запусьціць у ліхтар камянём. Згаданае: загляне сонца і ў наша ваконца зьмянілася цьвёрдым: "Цемната - друг маладзёжы". Адзіным сьвятлом у гэтай цемры сталіся "ліхтары ў выглядзе крывападцёкаў пад вачыма падлеткаў. Атрыманыя ў бойках, яны почасту зьяўляліся адзнакамі асабістага гонару. Гэта быў пачатак дэградацыі маладых беларусаў, якім усё - ад уласнага жыцьця да жыцьця Айчыны -- было "да ліхтара".

Сяржук Сокалаў-Воюш