په داسې حال کې چې د پنجاب صوبايي کابینې د سېکانو د ودونو قانون منظور کړی دی، په خیبر پښتونخوا کې اوسېدونکي سېکان وايي چې د هغه قانون نه شتوالي له بېلابېلو ستونزو سره مخامخ کړي دي.
د قانون له مخې اوس سېکان کولای شي چې د ګوردوارو تر څنګ په یونیین کونسلونو کې هم خپلې نکاح نامې ثبت کړي.
د پنجاب اسمبلۍ د "پنجاب سېک انند کرج ميرېجز ايکټ" په نوم هغه قانون په ۲۰۱۸ز کال کې منظور کړی وو.
د پنجاب د لږکیو چارو وزیر رمېش سېنګ اروړه د جون پر ۲۶مه تر کابینې تر غونډې وروسته خبریالانو ته وویل چې دا کار تر ډېرو هڅو وروسته شوی دی.
نوموړي د خپل حکومت د اقدام ستاینه وکړه. "څنګه چې زموږ حکومت راغی نو د نورو اقداماتو تر څنګ د سېکانو د ودونو پر قانون هم کار پیل شو. په تېرو درو میاشتو کې موږ د دې قانون لپاره اصول جوړ کړل. د کابینې او د اعلاوزیرې مریم نواز منندوی یم چې دا قانون یې تایید کړ."
په همدې حال کې په خیبر پښتونخوا کې هم سېکانو له حکومته غوښتي چې ورته قانون دې جوړ کړي.
په پېښور کې د ګوردوارو د انتظام کمېټۍ پخوانی عمومي سېکرټر صاحب سېنګ د جون پر ۲۷مه مشال راډیو ته وویل چې د ودونو نه رجسټرېدو له وجې د شناختي کارډونو په جوړولو، د نوکریو یا ملازمتونو په ترلاسه کولو، د میراث او جایداد په موضوعاتو او له هېواده بهر په سفر کولو کې ډېرې ستونزې لري. "موږ ته غټ مشکلات دا دي چې کله سړی وفات شي نو بچي یې د جایداد په لړ کې عدالت ته ولاړ شي او عدالت بیا د وراثت تقسیم فیصله کوي نو هغه ډېر وخت اخلي."
دی وايي چې کله چې "یو هلک او نجلۍ چې واده وکړي نو موږ ورته له ګوردوارې سرټېفیکېټ ورکړو" چې ورباندې د پاکستان د وګړو د نوملیکنې، شناختي کارډونو او نورو اسنادو په اداره (نادرا) کې "کار وشي خو بیا هم ورته ویل کېږي چې نکاح نامه راجسټر نه ده. داراز، که د ودونو رجسټرېشن لپاره قانون جوړ شو نو ښځو ته به له [مېړه] د تل لپاره تر بیلېدو وروسته هم په جایداد کې برخه رسي."
په پېښور کې د سېکانو یو بل مشر ګورپال سېنګ هم وايي چې خورا اوږده موده یې له حکومت سره د ودونو د ثبتولو د قانون په اړه خبرې کړې دي خو تر اوسه یې غوښتنې نه دي منل شوې. "موږ په اسلام اباد کې د نادرا له مشر سره دا خبره کړې چې تر هغو چې قانون نه وي جوړ شوی، د ګوردوارې نکاح به قبلوي. یونیین کونسل موږ ته د پیدایښت او مرګ سرټېفیکېټونه راکوي، خو نکاح نامه نه راکوي ځکه چې قانون نه شته."
په خیبر پښتونخوا کې د بشري حقونو چارو مبارزه شاهده شاه وايي چې د پاکستان ایین ټولو وګړو ته د یو ډول حقونو ورکولو ضمانت ورکوي خو پر دې سربېره له لږکیو سره توپیري چلند کېږي چې دا په ټولنه کې لا نور درزونه پیدا کوي. "په خیبر پښتونخوا کې د سېکانو د ودونو قانون نه شته چې دا نه یواز د سېک ښځو بلکې د خیبر پښتونخوا صوبې لپاره هم د زیان خبره ده ځکه چې تر هغو چې [حکومت] د خلکو د ابادۍ پوره معلومات و نه لري نو [د پرمختیايي او نورو چارو] په پلان جوړونه کې به نقصان" ګالي.
په خیبر پښتونخوا کې د سېکانو د ودونو ثبتولو په اړه د قانون جوړولو عمل له مودې راهیسې د ځنډ ښکار دی او په تېرو وختونو کې د لږکیو استازو او حکومتي چارواکو مشال راډیو ته ویلي ول چې په دې اړه هلې ځلې کوي.
د خیبر پښتونخوا د دیني چارو وزیر عدنان قادري د جون پر ۲۷مه مشال راډیو ته وویل چې پخوانیو حکومتونو د سېکانو د ودونو رجسټرولو د قانون لپاره ډېر کار کړی دی خو په دې اړه لا هم خبرې اترې روانې دي.
نوموړي زیاته کړه چې پر دې موضوع په اسمبلۍ او د کابینې په غونډو کې خبرې وي. "په اسلام کې هم د اقلیتونو د حقونو خبره شوې ده. خیبر پښتونخوا هم په دې لړ کې ډېر کار کړی دی او زما په اند له پنجابه به یې زیات کړی وي."
په خیبر پښتونخوا کې د سېکانو کره ابادي معلومه نه ده خو د هغوی یو مشر ګورپال سېنګ وايي چې ښايي په هغه صوبه کې ۳۵،۰۰۰ سېکان اوسي.
