د جنوبي وزیرستان په انګور اډه کې پرلتوالو ویلي چې د اتو میاشتو تیرېدو باوجود یې حکومت غوښتنو ته غوږ نه دی ايښی او نه یې دي منلي.
دا پرلتوال غواړي چې د ځايي خلکو لپاره پر ډيورنډ کرښه د افغانستان سره تګ راتګ بې له وېزې او پاسپورټ وي. خو د پاکستان حکومت ويلي چې هر سفر کوونکی کس باید وېزه او پاسپورټ ولري.
د پرلتوالو یو مشر محب وزیر د جون پر ۲۳مه مشال رېډیو ته وویل چې د پاسپورټ او ویزو شرط له وجې له یو شمیر مشکلات سره مخ دي خو حکومت یې ستونزو ته پام نه کوي. "تراوسه پورې له موږ سره د ریاست لخوا هېڅ مذاکرات نه دي شوي. ریاست زموږ په مطالباتو غور نه کوي نو له دې معلومېږي چې ریاست دا خاوره او خلک خپل نه ګڼي."
ځېنو نورو پرلتوالو بیا مشال رېډیو ته وویل چې حکومت یې د تعلیم، صحت او نورو بنیادي سهولتونو ورکولوغوښتنې هم نه دې منلي. خو د کوز جنوبي وزیرستان ډیپټي کمیشنر محمد ناصر خان مشال رېډیو ته وویل چې د ویزو او پاسپورټ شرط د پاکستان وفاقي حکومت عملي کړی دی چې له منځه وړل یې د ځايي انتظامیې واک نه دی.
البته هغه ادعا وکړه چې په سیمه کې د تعلیم، روغتیا او نورو بنیادي اسانتیاوو لپاره یو شمیر اقدامات کړي دي. د هغه په وينا د انټرنېټ او موبایل نېټورک په بشپړې بحالې هم خبرې روانې دي.
د انګور اډې اوسېدونکو د ۲۰۲۳ د نومبر له میاشتې راهیسې له افغانستان سره د تګ راتګ لپاره د پاسپورټ او وېزې شرط د ختمولو تر څنګ د هغه سيمې د امنيت د ټينګښت او د ژوند د بنيادي اسانتياو د ترلاسه کولو په موخه احتجاجي پرلت وهلی دی. دوی همداراز په خپله سیمه کې انټرنېټ او موبایل نېټورک غواړي.
د انګور اډې دغو پرلتوالو د چارواکو سره خبرو لپاره پېښور او اسلام اباد ته د قومي مشرانو يوه جرګه هم لېږلې وه. البته دغو قومي مشرانو ته په اسلام اباد کې د جرګې او پریس کلب د کارولو اجازه نه وه ورکړل شوې.
خو د مې پر ۱۵مه، په پېښور پریس کلب کې د خبرو په مهال دغو قومي مشرانو زیاته کړه چې د افغانستان سره د سوداګرۍ لپاره د پاسپورټ او ویزې درلودو پالیسي ځکه د منلو وړ نه ده چې دواړو خواوو ته ددوی خپل خپلوان اوسیږي. د دوی په خبره، د پاکستان حکومت لخوا د سفرياسنادو شرط د دوی غم، ښادۍ او سوداګري خرابه کړې ده.
په پېښور کې د خبري غونډې په مهال د انګور اډې مشرانو دا هم وويل چې د پاسپورټ د لازمي کېدو شرط د دوی د قام هغه بچي له تعليمه بې برخې کړې دي چې په پکتیکا کې اوسېږي خو ښوونځي يې د وزيرستان په خوا کې وو. دوی زیاته کړه چې حکومت دې زر تر زره خپله پالیسي بدله کړي.
د پاکستان حکومت د ۲۰۲۳ کال له نومبر راهیسې له افغانستان سره پر انګور اډې، تورخم، چمن او نورو لارو د تګ راتګ لپاره د قانوني سفري اسنادو لرل لازمي کړي دي. له دې وجې پر ډيورنډ کرښه مېشتو خلکو او سوداګرو احتجاجونه کړي دي خو حکومت خپله پرېکړه بیرته نه ده اخیستې. چارواکيوايي د امنيتي ساتلو لپاره ضروري ده چې هر څوک د تګ راتګ لپاره پاسپورټ او وېزه وکاروي.