Дар Узбекистон базудӣ аксу наворгирии бидуни иҷозаро манъ хоҳанд кард. Палатаи поёни парлумони ин кишвар рӯзи 7 октябр тарҳи қонуни навро қабул кард ва дар паи он бояд Сенат ҳам назари худро баён кунад. Агар қонун қабул шуд, барои гирифтани аксу видеои шахс иҷозаи хатт лозим мешавад, вагарна то 1364 доллар ҷарима ва ҳам мусодираи дастгоҳи аксу наворгирӣ таҳдид мекунад.
Аммо дар Узбекистон бархе мегӯянд, ин қонун шояд бештар нақши расмиро иҷро кунад.
Анзори Бухороӣ, як аксбардори маъруфи маҳаллӣ дар сӯҳбат бо Радиои Аврупои Озод/Радиои Озодӣ гуфт, барои ӯ феълан ҳеҷ ҷузъиёти ин қонун ё ин ки он чӣ гуна кор мекунад, маълум нест. Бахусус, ба қавли ӯ, маълум нест, ки агар акс дар кӯча бардошта шуд, бо онҳое, ки ҳамчун раҳгузар ва чеҳраи тасодуфӣ дар аксу навор сабт шудаанд, чӣ хоҳад шуд.
Дар қонун таъкид шудааст, ки ин меъёр ба хотири ҳифзи ҳаёти шахсии инсон аст. Як банди он зарурати доштани иҷозаи волидони то 16-солаҳоро ҳам талаб мекунад.
Мунаққидон мегӯянд, ки тарҳи қонун дар асл дар паи як силсила моҷароҳо бо иштироки ходимони полис ва мақомдорони фасодхор қабул шуд, чун қонуншиканиҳои онҳо дар наворҳо сабт шудааст. Бори аввал пешниҳоди қабули чунин қонуни манъкунандаи нашри аксу видео бе иҷозати шахс соли 2020 баррасӣ гардид.
Тарҳи нави қонун боз амиқтар рафта мегӯяд, ки на танҳо аксу наворгирии беиҷоза, балки ҳифзи ин сабтҳо ҳам кори ғайриқонунӣ аст.
Анзори Бухороӣ мегӯяд, Узбекистон як кишвари мавриди таваҷҷӯҳи доимии сайёҳон аст ва агар дар гузашта онро аксаран пиронсолон зиёрат мекарданд, ҳоло дар миёни ҷаҳонгардон ҷавонҳои пешрафта зиёданд, ки аз наворгирҳои замонавӣ истифода мекунанд.
“Ҷаҳонгардони ҷавонро на танҳо биноҳои қадимии хиштӣ ё мақбараҳо, балки ҳама вижагиҳои фарҳангии ҷаҳони Шарқ ба худ мекашад: ҳаёти рӯзмарра, расму суннатҳои маҳаллӣ, либоси миллӣ, тангкӯчаҳои шаҳрҳои қадим, бозору танӯрҳо. Яъне онҳо мехоҳанд, ки ҳамаи ин чизҳоро дар дастгоҳи худ ҳифз кунанд ва то ҳол ин корро бе ягон мушкил иҷро мекарданд. Вақт нишон хоҳад дод, вале шояд ҳам ин қонун боис шавад, ки туристони оянда аз сафар ба кишвар худдорӣ кунанд”.
Муҳимтар аз ҳама ин аст, ки қонун ба як василаи нави саркӯби афроди «номуносиб» табдил нашавад. Хатари ин ҳам вуҷуд дорад, ки кори хабарнигорони мустақилу фаъолон осеб мебинад.
Муаллиф: Амос Чаппл, хабарнигори РАО/РО