Valona Tela është gazetare e Radios Evropa e Lirë në Pragë dhe autore e magazinës së përjavshme televizive 'Expose'.
Çdo sezon zgjedhjesh në Kosovë, ata që synojnë pushtetin, e vërshojnë publikun me premtime. Miliona euro për bizneset prodhuese. Lehtësira në menaxhimin e tyre. Bum në eksport. Të gjitha tingëllojnë mbresëlënëse, por janë thjesht premtime të ricikluara.
Pas fitores në zgjedhjet e 5 nëntorit, 2024, Donald Trump rikthehet në Shtëpinë e Bardhë, ku shërbeu edhe në periudhën 2017-2021.
Kërkesë e vazhdueshme nga aleatët ndërkombëtarë, por, mesa duket, jo mjaftueshëm popullore për të joshur votues. Normalizimi i marrëdhënieve me Serbinë nuk është top-zotim i asnjërit kandidat për kryeministër të Kosovës.
Njohjet e Kosovës, përparimi drejt Bashkimit Evropian, NATO-s dhe organizatave të tjera ndërkombëtare... që të gjitha janë peng i normalizimit të marrëdhënieve me Serbinë. Por, përkundër kësaj, ky proces mungon dukshëm në diskursin e kandidatëve për kryeministër të ri.
Me zgjedhje e udhëheqës të rinj në njërën anë dhe me luftëra e konflikte të vazhdueshme në anën tjetër, shumëçka është në lojë - vendet do të përballen me sfida që do t’i testojnë aftësitë e tyre për të bashkëpunuar dhe për të garantuar stabilitet global.
Ish-diplomati amerikan, Cameron Munter, thotë se negociatat mes Kosovës dhe Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve, nuk mund të vazhdojnë pa ndryshuar asgjë, “nëse nuk duam t’i kalojmë edhe 15 vjet të tjerë duke pritur”.
Ish-emisari i Shteteve të Bashkuara në bisedimet për statusin e Kosovës, Frank Winser, thotë se Kosova sot është një histori e përzier - “nuk ka arritur gjithçka që ka dëshiruar, por e ka ndërtuar veten si një shtet sovran në familjen evropiane”.
Në kohën e pasigurive rajonale dhe tensioneve globale, Kosova i ka vendosur vetes një objektiv: prodhimin e municioneve.
Millan Radoiçiq ka një aktakuzë në Kosovë - për rastin e sulmit të armatosur në Banjskë - e cila, mes tjerash, e ngarkon me terrorizëm. Kundër tij ka edhe një fletarrestim.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, i ka bërë thirrje Perëndimit që t’i bëjë trysni Serbisë për ta ekstraduar në Kosovë Millan Radoiçiqin, i akuzuar për sulmin në Banjskë. Ai e ka përsëritur këtë apel sidomos pas shpërthimit në kanalin e Ibër-Lepencit.
Qeveria e Kosovës njoftoi, por nuk sqaroi se për cilin rast e ftoi Prokuroria Speciale e Kosovës kryeministrin Albin Kurti të dëshmojë në datën 16 dhjetor.
Mes spekulimeve dhe akuzave të vazhdueshme, dyshimeve dhe tensioneve në rritje, përcaktimi i saktë i përgjegjësisë për sulmin në kanalin e Ibër-Lepencit është kritik, sipas ekspertëve ligjorë dhe të sigurisë.
Pas sulmit në Ibër-Lepenc, situata sa vjen e nxehet. Bastisje, arrestime, konfiskim armësh e pajisjesh ushtarake në Kosovë ka thuajse çdo ditë. Në Serbi janë duke hetuar po ashtu dhe flasin për dyshime konkrete. E, derisa loja e fajit vazhdon, ekspertët mbështesin idenë e një hetimi ndërkombëtar.
Se cila do të jetë qasja e Kallasit ndaj dialogut mes Kosovës dhe Serbisë tani, nuk dihet shumë.
“Dashuri e vështirë” - kështu e përshkruan marrëdhënien mes Qeverisë së Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara Charles Kupchan, ish-drejtor i çështjeve evropiane në Këshillin e Sigurisë Kombëtare të SHBA-së.
Aleancat me fuqitë perëndimore janë jetike për sigurinë e Kosovës dhe integrimin e saj euroatlantik. Ndërsa peizazhi gjeopolitik ndryshon me shpejtësi, vëzhguesit thonë se Kosova duhet të jetë e kujdesshme që të mos rreshtohet në anën e gabuar të presidentit të ardhshëm amerikan, Donald Trump.
Rusia - aleate e Serbisë - nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, e cila u shpall në vitin 2008, dhe Putin e përdor atë dhe ndërhyrjen e NATO-s në ish-Jugosllavi si “precedentë” për t’i legjitimuar veprimet e veta në Ukrainë.
Kosova mbetet pikë qendrore në narrativin rus, e përshkruar vazhdimisht si e dështuar dhe e paqëndrueshme. Për ekspertët, ky portretizim paraqet rrezik real dhe nuk ka gjasa të ndryshojë së shpejti.
Kaja Kallas, si shefe e re e politikës së jashtme të Bashkimit Evropian, e ka mundësinë ta riformojë qasjen e bllokut ndaj dialogut Kosovë-Serbi. Por, në seancën e saj të konfirmimit, ajo gati se nuk foli fare për këtë çështje.
Shfaq më shumë