Fata Orlović dobila je spor na Evropskom sudu za ljudska prava protiv Bosne i Hercegovine u slučaju izgrađene crkve na njenom zemljištu u Konjević Polju u opštin Bratunac, objavljeno je na internet stranici Suda.
Kako je navedeno u presudi, jednoglasno je odlučeno da je došlo do povrede člana koji se odnosi na zaštitu imovine.
Sud je utvrdio da je propust vlasti BiH "da ispoštuju konačne i obavezujuće odluke iz 1999. i 2001. godine kojima je utvrđeno pravo na povrat predmetne imovine u posjed podnositelja predstavke, a za koji Vlada nije ponudila nikakvo opravdanje, imao za posljedicu ozbiljno narušavanje njihovog prava na imovinu".
"Sud je također utvrdio, sa šest glasova naspram jednog, na osnovu člana 46. (obaveznost i izvršenje presuda) da tužena država treba da osigura izvršenje dviju odluka koje su donijete u korist podnositelja predstavke, a, naročito, da osigura uklanjanje crkve sa njihove imovine, najkasnije u roku od tri mjeseca nakon što ova presuda postane konačna", navedeno je u presudi.
Slučaj se odnosi na crkvu srpske pravoslavne crkvene opštine izgrađenu na imovini koju je Fata Orlović bila prinuđena napustiti tokom rata u periodu 1992-1995.
Srpska pravoslavna crkva je bespravno u njenom dvorištu 1998. godine izgradila crkvu, koja je i danas na istom mjestu.
Devetnaest godina borbe
Fata Orlović je 2000. godine krenula u pravosudnu borbu, ali nakon bezbroj tužbi, ročišta i sudskih presuda u njenu korist, crkva nije uklonjena. Nekoliko puta i sama se našla na optuženičkoj klupi pred Opštinskim Sudom u Srebrenici gdje je bila optužena za napad na policajce.
Suprug Fate Orlović i više od 20 drugih srodnika ubijeni su u genocidu u Srebrenici 1995. godine, a imovina je pripadala njemu i njegovom bratu i sastojala se od nekoliko stambenih i poljoprivrednih objekata, njiva i livada.
Nakon što je imovina izuzeta u korist Crkvene opštine Drinjača, na imanju je izgrađena crkva. Podnositelji tužbe nikada nisu bili obaviješteni o postupku eksproprijacije.
U cilju implementacije Aneksa 7 Dejtonskog sporazuma, koji garantuje pravo na slobodan povratak izbjeglica u njihove domove i pravo na povrat imovine, Republika Srpska je 1998. godine donijela Zakon o prestanku primjene Zakona o korištenju napuštene imovine.
Podnositelji tužbe su pokrenuli postupak za povrat imovine u skladu s ovim zakonom. Odlukom Komisije za imovinske zahtjeve raseljenih lica i izbjeglica iz 1999. godine, a nakon toga i odlukom Ministarstva za izbjeglice i raseljena lica iz 2001. godine, utvrđeno je njihovo pravo na potpuni povrat imovine.
Obje navedene odluke su konačne i izvršne. Imovina je potom vraćena podnositeljima, izuzev parcele na kojoj je izgrađena crkva. Narednih godina podnositelji su bezuspješno tražili potpuni povrat imovine.
