په پام کې ده د امریکا ولسمشر ډونالډټرمپ نن (د فبروري ۴مه) د اسراییلو له صدراعظم بنیامین نتنیاهو سره وګوري.

تمه ده چې دواړه مشران به د اسراییلو او سعودي عربستان ترمنځ د اړیکو د عادي کولو او د ایران د اټومي پروګرام له پلوه د اندېښنو په اړه خبرې وکړي خو دوی د خبرو د اجنډا په سر کې به په غزه کې د اوربند د موافقې له مخې د اسراییلي برمته وو د خوشې کولو د دوهم پړاو په اړه بحثونه وي.

دا په داسې حال کې ده چې نتنیاهو د خپل ښي پالي ائتلافي متحد تر کلک فشار لاندې دی چې له حماس سره موقت اوربند پای ته ورسوي.

د ملګروملتونو د وګړو صندوق UNFPA خبرداری ورکوي چې په افغانستان کې ښځې، خوندي او اغېزمنو صحي خدماتو ته د نه لاسرسي له کبله له زیاتېدونکي ګواښ سره مخامخ دي.

د ملګروملتونو دې اړوندې ادارې پر خپله ایکس پاڼه په یوه ویډیويي پیغام کې د افغان ښځو لپاره د خوندي او موثرو روغتیايي خدماتو پر نه شتون اندېښنه ښودلې ده. په ویډیو کې د ننګرهار ولایت له یوشمېر ښځو سره چې روغتيايي خدماتو ته د لاسرسي په برخه کې له ننګونو سره مخامخ دي خبرې شوي.

UNFPA په افغانستان کې ښځو ته د خوندي روغتیايي مرکزونو په برخه کې د پانګونو پر اړتیا ټینګار کړی.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت وايي چې د نړیوالو پراختیايي مرستو اداره USAID له اوږدې مودې راهیسې په بهر کې د امریکا د ګټو د مسوولانه پراختیا له اصلي ماموریت څخه وتلې ده.

دې وزارت بېګا شپه په یوه بیان کې وویل چې د USAID د تمویل لویه برخه د امریکا د ملي ګټو له اساساتو سره سمون نه لري.

د بیان له مخې د دې ادارې د کنټرول د بیا ترلاسه کولو او د فعالیتونو د ښه سمون په هدف ولسمشر ډونالډ ټرمپ د اوس لپاره د دې ادارې موقته مشري د بهرنیوچارو وزیر مارکو روبیو ته سپارلې ده.

ښاغلي روبیو د USAID د بهرنیو مرستو او فعالیتونو د ارزونې په اړه کانګرس ته خبر ورکړی.

په عین حال کې د کانګرس یوشمېر ډموکراټ غړي د USAID په ملاتړ د دې ادارې مخې ته راټول شوي وو. د راپورونو له مخې پرون د USAID کارکوونکي خپلو دفترونو ته نه وو تللي.

د افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې ځانګړی استازی توماس نیکلاسن پرون( د سلواغې ۱۵مه) د تاجکستان د بهرنیوچارو له وزیر سراج الدین مهرالدین سره د افغانستان پر مسایلو خبرې وکړې.

د تاجکستان د بهرنیوچارو وزارت په یوه بیان کې وايي چې دواړو لورو په دې کتنه کې د افغانستان د روانو پرمختګونو او د ګواښونو او ننګونو پر وړاندې د مقابلې لپاره د ګډو همکاریو په اړه خبرې وکړې.

د بیان له مخې د تاجکستان او اروپايي ټولنې ترمنځ په بېلابېلو برخو کې د همکاریو پراختیا او د دوه اړخیزو اړیکو راتلونکې د دې خبرو نور موضوعات وو. تاجکستان په افغانستان کې د طالبانو له بیاواکمنېدو وروسته د سیمې هغه هېواد دی چې د طالبانو له حکومت سره یې نژدې اړیکي نه دي ټينګ کړي.

نن د فبروري ۴مه د سرطان پرضد د مبارزې نړیواله ورځ ده. سږکال د دې ورځې شعار له سرطان سره د مبارزې په برخه کې پر ګډو نړیوالو هڅو ټینګار دی.

افغانستان د نړۍ له هغو هېوادونو څخه دی چې له سرطان سره د مبارزې په برخه کې د امکاناتو د نشتوالي له کبله وروسته پاتې دی.

د سرطان پرضد د مبارزې د بنسټ د معلوماتو له مخې، په افغانستان کې د ۲۰۲۴ کال تر پایه د سرطان د ناروغانو شمیر شاوخوا ۵۰۰ زره کسانو ته رسیده. د لازمو روغتیايي امکاناتو او خدماتو د نشتوالي له وجې له دې ډلې د مړینو شمېر نژدې ۷۶ سلنه راپور شوی دی.

په افغانستان کې په اوسط ډول هرکال شاوخوا شل زره تنه په سرطان اخته کېږي چې اکثر د سینې، معدې او سږو سرطانونه دي.

دغه وزارت په یوه بیان کې بېګا شپه ویلي چې د یو اس اېډ د تمویل یوه لویه برخه د امریکا د ملي ګټو له اساساتو سره سمون نه خوري.

د بیان په اساس د یادې ادارې د کنټرول د بیا ترلاسه کولو او د فعالیتونو د ښه پوهاوي په هدف د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د اوس لپاره د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو ته د دې ادارې موقته مشري هم سپارلي ده.

ښاغلي روبیو د یو اس اېډ د بهرنیو مرستو او فعالیتونو د ارزونې په اړه کانګرس ته خبر ورکړی.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په خپل بیان کې ویلي دا باید ډاډمنه شي چې د امریکا د نړیوالو پراختیايي مرستو اداره یو اس اېډ د امریکا د لومړیتوب له اجنډا سره سمون وخوري او د امریکایي مالیه ورکوونکو ډالر ضایع نه شي.

له دې سره هممهاله د امریکا د کانګرس ځینو ډموکراټ غړیو د یو اس اېډ په ملاتړ د یادې ادارې مخته ور ټول شوي وو.

د راپورونو په اساس پرون د یو اس اېډ کارکوونکي خپلو دفترونو ته نه وو تللي.

سوریه او ترکیه شاوخوا ۹۰۰ کیلومتره ګډه اوږده پوله لري.

د سوریې د بشار اسد له رژیم سره ترکیې اړیکې نه درلودې او د اسد د رژیم د مخالفو ډلو ملاتړ یې کاوه.

تمه ده د الشرع او اردوغان تر منځ په ناسته کې د سوریې په بیارغونه او د کُردانو په حساسه مسله باندې بحث وشي.

افغانستان د نړۍ له هغو هېوادونو دی چې له سرطان سره د مبارزې په برخه کې د امکاناتو د نشتوالي په سبب وروسته پاتې دی.

په افغانستان کې د سرطان پر وړاندې د مبارزې بنسټ د معلوماتو له مخې، د ۲۰۲۴ کال تر پایه پورې په دې هیواد کې د سرطان د ناروغانو شمیر شاوخوا ۵ لکو ته رسیده.

د لازمو روغتیايي امکاناتو او خدماتو د نشتوالي په سبب له دې ډلې د مړینو شمېر نږدې ۷۶ فیصده راپور شوی دی.

په اوسط ډول هر کال شاوخوا شل زره تنه په افغانستان کې په سرطان اخته کېږي چې اکثر د سینې، معدې او شش/سږو سرطانونه دي.

د تاجکستان پلازمینې ته نږدې، په وحدت زندان کې د بندیانو د خونړۍ بلوا په پایله کې لږ تر لږه درې بندیان مړه او څو ساتونکي ټپیان شوي دي.

د "خاور" خبري آژانس د راپور له مخې، دا پېښه پرون دوشنبې د پلازمینې دوشنبې په لس کیلومترۍ کې، د وحدت ښار په زندان کې هغه مهال رامنځته شوه، چې څو بندیانو د تېرو شویو وسیلو په وسیله د زندان پر ساتونکو برید وکړ.

د راپور له مخې، شاوخوا نهو بندیانو، چې له امرونو یې سرغړونه ته دوام ورکړ او د تېښتې هڅه یې کوله، د ساتونکو د وژلو نیت یې درلود، درې تنه یې په ډزو ووژل شول او پاتې شپږ تنه ژوندي ونیول شول.

په پېښه کې درې ساتونکي هم ټپیان شوي دي. د چارواکو په وینا، له دې پېښې وروسته، په زندان کې کلک امنیتي تدابیر نیول شوي دي.

د پاکستان د صدراعظم دفتر وایي، چې پاکستان د دوشنبې په ورځ د سعودي عربستان له پراختیایي صندوق سره یو تړون لاسلیک کړ، چې له مخې یې دې هېواد ته اجازه ورکوي، چې تر یوه کال پورې سعودي عربستان ته د تیلو د وارداتو لپاره ۱.۲ میلیارد ډالره ور نه کړي.

دغه تړون پرون دوشنبې د پاکستان د صدراعظم، شهباز شریف، او دې هېواد ته ورغلي د سعودي عربستان د پراختیایي صندوق د اجرایوي رئیس، سلطان بن عبدالرحمن المرشد، ترمنځ لاسلیک شو.

د پاکستان د صدراعظم دفتر په یوه خبرپاڼه کې ویلي، چې شهباز شریف د تیلو د وارداتو د تمویل په برخه کې د دغې اسانتیا هرکلی وکړ او هیله یې وښوده، چې دغه اقدام به د پاکستان د اقتصاد له ثبات سره مرسته وکړي او هم به پر دې هېواد مالي فشارونه کم کړي.

د رویټرز د راپور له مخې، دغه اقدام داسې مهال کېږي، چې په پام کې ده د پیسو نړیوال صندوق (IMF) په مارچ میاشت کې، پاکستان ته د اوو میلیاردو ډالرو پور د لومړنۍ ارزونې په ترڅ کې، د دې هېواد مالي وړتیاوې وڅېړي.