خبرونه
د ترکیې د همکارۍ او همغږۍ ادارې په پکتیا کې ستره سړه خونه جوړه کړه

د ترکیې د همکارۍ او همغږۍ ادارې (TIKA) د افغانستان د کرنې د سکتور د پیاوړتیا لپاره یوه عصري سړه خونه، چې د ۳۰۰ ټنه مېوې یا سبزیو د ساتنې ظرفیت لري، په پکتیا ولایت کې جوړه کړه.
د ترکیې د انادولو خبري اژانس د راپور له مخې، د دغه هیواد د همکارۍ او همږغۍ ادارې پرون (سې شنبه) په یوه خبرپاڼه کې ویلي، د پکتیا ولایت په مرکز ګردېز کې د دې سړې خونې په پرانستونکې غونډه کې په کابل کې د ترکیې د همکارۍ او همږغۍ ادارې ريیس اکین اردوغان وویل، د افغانستان د خلکو ډېری برخه په کرنه او مالدارۍ پورې تړلې ده، نو ځکه دا دواړه برخې د پرمختیایي پروژو په لومړیتوبونو کې ځای لري.
د اوږدې مودې د زېرمتون د زیربناوو د نشتوالي له امله، بزګرانو نه شوای کولای خپل حاصلات په مناسبو شرایطو کې وساتي، چې له امله یې د محصولاتو تاوان او د عوایدو کمښت رامنځته شوی و.
په خبرپاڼه کې همداراز ویل شوي، دغه تاسیسات چې د عصري ټکنالوژۍ په وسایلو سمبال دي، د مېوو او سبزیجاتو — په ځانګړي ډول مڼو — د غذایي ارزښت د اوږدې مودې لپاره د ساتلو زمینه برابروي. دا کار به تولیدوونکو ته دا چانس ورکړي چې خپل محصولات په ښه کیفیت او د لوړو بیو په بدل کې بازارونو ته وړاندې کړي.
افغانستان بنګله دېش ته ۳- صفر ماته ورکړه

د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې بنګلهدېش ته په درېیمه یو ورځنیۍ مسابقه کې هم په لوی توپیر ماته ورکړه.
افغان لوبډلې، چې سیال ټیم ته یې ۲۹۴ منډې هدف ټاکلی و، دا سیالي د ۲۰۰ منډو په توپیر وګټله. د افغانستان لپاره ابراهیم ځدراڼ یوار بیا خورا ښه بیټنګ وکړ. ده، چې په پیل کې رحمان الله ګوربز ورسره نسبتاً ښه شراکت وکړ، په یوازې توګه ۹۵ منډې وکړې.
ګوربز ۴۲، صدیق الله اتل ۲۹او عظمت الله عمرزي ۲۰ منډې وکړې. د افغانستان نور لوبغاړي نسبتاً ژر وسوځېدل خو محمد نبي په پرله پسې شپږیزو او څلوریزو په ۳۷ توپونو ۶۲ ناسوځېدلې منډې وکړې او د توقع خلاف یې د افغانستان د منډو شمېر خورا لوړ کړ.
د بنګله دېش په لوبډله کې سیف حسن نه یوازې په باولینګ یا توپ اچونه کې ښه وځلېد بلکې یوازینی بنګالی لوبغاړی و چې خپلې لوبډلې ته یې دوه عددي منډې وکړې. له سیف حسن پرته چې په ۵۴ توپونو یې ۴۳ منډې وکړې، بل هیڅ بنګالي لوبغاړي دوه عددي شمېره پوره نه کړای شوه.
د افغانستان لپاره په باولینګ یا توپ اچونه کې نوي تېز لوبغاړي بلال سمیع په ۷ اورونو کې د بنګله دېش ۵ لوبغاړي وسوځول. راشد خان په ۶ اورونو کې ۳ لوبغاړي وسوځول.
په دې سیالي کې افغان لوبغاړو د کرکټ په درې واړو برخو، یعني بیټنګ، باولینګ او فیلډینګ کې ښه لوبه وکړه. د تېرو سیالیو په شان یې په فیلډ کې تېروتنې نه وې یا خورا کمې وې.
هماغسي چې بنګله دېش شل اوره سیالۍ له افغانستانه ۳ پر صفر ګټلې وې، افغانستان په یو ورځنیو یا پنځوس اوره سیالیو کې بنګله دېش ته درې پر صفر ماته ورکړه.
په بریتانیا کې یو افغان په ۵ کاله بند محکوم شو

د فیاض خان په نوم یو افغان نن په بریتانیا کې په پنځه کاله بند محکوم شو.
د رویټرز د راپور له مخې، نوموړي د ټيکټاک په یوه ویډیو کې د بریتانیا د "ریفرم یوکې" مشر نایجل فراج ته د مرګ ګواښ کړی و.
یاده ویډیو د ۲۰۲۴ کال د اکتوبر په میاشت کې خپره شوې وه، چې پکې فیاض خان د وسلې د ډزو حرکات په لاس ښودل، او د هغه پر مخ د ټوپک انځور رسم شوی و.
نایجل فراج محکمې ته ویلي چې د خان له ګواښ څخه «په رښتیا اندېښمن» شوی و او دغه ویډیو یې «ډارونکې» بللې ده.
قاضي کارن سټین فیاض خان په پنځه کاله بند محکوم کړ، او هغه یې د برېتانیا ته د غیرقانوني داخلېدو د هڅې په تور هم مجرم وباله.
نړیوال سور صلیب: په غزه کې د وژل شویو یرغملو د جسدونو موندل ښایي اونۍ او میاشتې وخت ونیسي

د سره صلیب نړیوالې کمیټه (ICRC) وایي، په غزه کې د وژل شویو یرغملو د جسدونو سپارل ممکن ورځې یا اونۍ وخت ونیسي.
د سره صلیب نړیوالې کمیټې ویاند کریسټین کارډون د سې شنبې په ورځ په جینیوا کې وویل، په غزه کې د ودانیو او تاسیساتو ویجاړیدو ته په پام سره، ځینې وختونه د پاتې شونو موندل ګران وي.
کارډون وویل: "څرګندې نښې نښانې شته چې دا ممکن ډیر وخت ونیسي، ځکه چې په غزه کې د انسانانو د پاتې شونو موندل چې ممکن تر نړیدلې ودانیواو کنډوالو لاندې وي، ستونزمن دي."
هغه داهم وویل چې له دې هم انکارنشي کیدای چې ښایي ځینې جسدونه به هیڅکله ونه موندل شي. د حماس او اسراییل ترمنځ د شوې موافقې له مخې حماس باید د ټولو یرغمل شویو جسدونه اسراییل ته وسپاري.
د سره صلیب نړیواله کمیټه په خپله د یرغمل شویو د جسدونو په موندلو کې رول نه لري خو حماس د همدې بشري سازمان له لارې د تیرې دوشنبې په ورځ د ۲۸ وژل شویو یرغمل شویو له ډلې د څلورو جسدونه اسراییلو ته وسپارل.
د کندهار په ښورابک کې د ډیورند کرښې په اوږدو کې بیا نښته شوې

د کندهار په ښورابک ولسوالۍ کې د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې د طالب او پاکستاني ځواکونو ترمنځ نښته شوې ده.
سیمه ییزې سرچیني وايي دا نښته بیګاه شاوخوا لس بجې پیل شوې وه او تر سهاره یې دوام وکړ.
د کندهار یو شمېر سیمه ییزو خبریالانو ازادي راډیو ته وویل چارواکو ورته تایید کړې چې په دې نښتو کې یې پاکستاني لوري ته مرګ ژوبله اړولې ده.
دغو خبریالانو وویل له کندهاره کرښې ته استول شوي زرګونه طالب ځواکونه لا هم بېرته نه دي راستانه شوي او چارواکو ویلي چې وضعیت لا هم ترینګلی دی.
په رسمي ډول کابل او اسلام اباد تراوسه د دې تازه نښتو په اړه څه نه دي ویلي.
دا په داسې حال کې ده چې د روانې اکتوبر په ۱۱ مه د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې د طالب او پاکستاني ځواکونو ترمنځ سختې نښتې وشوې چې له امله یې دواړو لوریو یو بل ته د درنو مرګ ژوبلو د اړولو ادعاوې وکړې.
سپېس ایکس فضا ته د تګ لپاره یو بل توغندی په بریاي وازمایه

د سپېس ایکس شرکت د دوشنبې په ورځ (د میزان ۲۱مه) خپل یوولسم «سټارشیپ» توغندی له ټکساس څخه فضا ته وتوغاوه او هغه یې په بریالیتوب س د هند په سمندر کې راکوز کړ.
دا مخکې تر دې چې د ایلن ماسک سپېس ایکس شرکت د دې ستر توغندي لا پرمختللی ماډل د سپوږمۍ او مریخ د ماموریت لپاره وکاروي، د هغه وروستی امېښت و.
سټارشیپ د مازدیګر په ۶:۲۳ د ټکساس له «سټاربېس» اډې څخه وتوغول شو.
له توغولو وروسته، د راکټ د لومړۍ برخې پیاوړی بوستر، چې «سوپر هیوي» نومېږي، له اوو دقیقو وروسته د مکسیکو په خلیج کې د اوبو پر سطحه خوندي کښېناست. ورپسې د راکټ دوهمه برخه، چې هغه هم د «سټارشیپ» په نوم یادیږي، فضا ته ولاړه، ازمیښتي ماموریتونه یې ترسره کړل.
ناسا پلان لري چې له دغه ستر سټارشیپ څخه، چې تر اوسه د نړۍ تر ټولو ستر او ځواکمن توغندی ګڼل کېږي، د دې لپاره کار واخلي چې یو ځل بیا فضا ستورمزلي سپوږمۍ ته واستوي. دغه توغندی د ایلن مسک د هغه سترې موخې بنسټیز عنصر هم دی چې غواړي انسانان تر مريخ ورسوي.
د افغانستان په ۳ ختیځو ولایتونو کې د پولیو ضد واکسین پیلیږي

راتلونکې اوونۍ د افغانستان د ختیځ په کونړ، نورستان او لغمان ولایتونو کې د پولیو پر ضد د واکسیناسیون کمپاین پیلېږي.
«له پولیو څخه ازاد افغانستان» د سې شنبې په ورځ اعلان وکړ چې د پولیو پر ضد د واکسین نوی پړاو به راتلونکې اوونۍ د یادو ولایتونو —په بېلابېلو ولسوالیو کې پیل شي.
له پولیو څخه ازاد افغانستان په یوه خبرپاڼه کې ویلي، د دې کمپاین په ترڅ کې به تر پنځه کلونو کشر لسګونه زره ماشومان واکسین شي.
د واکسین دا لړۍ به هم د ستنې له لارې (تزریقي) او هم د خولې له لارې (خوراکي) دواړه ډولونه ولري، تر څو د ماشومانو معافیت د پولیو ویروس پر وړاندې پیاوړی شي
په افغانستان او پاکستان کې لا هم د پولیو ویروس له منځه نه دي تللي.
چارواکو ویلي چې د روغتیا ټیمونه به کور په کور وګرځي تر څو ډاډ ترلاسه کړي چې هېڅ ماشوم بې واکسینه پاتې نه شي، په ځانګړې توګه په هغو سیمو کې چې لرې دي او ورتګ ورته ستونزمن دی.
یاد بنسټ ټینګار کړی چې دا هڅه د افغانستان د عامې روغتیا د پیاوړتیا او د پولیو د بشپړې لهمنځه وړنې د دوامدارو هڅو یوه برخه ده.
د افغانستان او بنګله دېش لوبډلې په درېیمه یو ورځنۍ سیالي کې مخامخ کېږي

ټاکل شوې ده چې د افغانستان او بنګله دېش د کرکټ ملي لوبډلې نن مازدیګر په درېیمه یو ورځڼۍ مسابقه کې مخامخ شي.
افغانستان د دې لوبلړۍ لومړۍ دوې ګټلي دي.
افغانستان د پنجشنبې په ورځ بنګله دېش ته په لومړۍ یو ورځینۍ یا پنځوس اوره سیالۍ کې په ۵ ویکټونو ماته ورکړه، د شنبې په ورځ یې دوهمه یو ورځینۍ سیالي په لا لوړ توپیر؛ یعني په ۸۱ منډو وګټله.
دا سیالي، چې ابوظهبي په لوبغالي کې کېږي، د افغانستان په وخت د مازدیګر په څلر نیمې بجې پیلیږي.
خواجه اصف: طالبانو له یوې خوا ګواښونه کوي، له بلې خوا د خبرو غوښتنه

د پاکستان دفاع وزیر خواجه آصف د دوشنبې په ورځ د طالبانو د حکومت چلند متضاد وباله، ويې ويل چې له يوې خوا هغوی ګواښونه کوي او له بلې خوا د خبرو غوښتنه کوي.
آصف دا انتقاد وروسته له هغه وکړ چې د دواړو هېوادونو ترمنځ د ډیورند کرښې په اوږدو کې نښتې وشوې.
نوموړي له جیو نیوز تلویزیون سره په خبرو کې د پاکستان او افغانستان د وروستیو ترینګلتیاوو په تړاو په هند کې د طالبانو د باندنیو چارو وزیر امیرخان متقي څرګندونو ته اشاره وکړه.
متقي ویلي و چې پاکستان د افغانستان پر ملکي سیمو بریدونه کړي دي.
خواجه آصف ټینګار وکړ چې هر دولت حق لري چې برید ته ځواب ورکړي، او زیاته یې کړه چې پاکستان هیڅکله ملکي سیمې نه دي په نښه کړې، بلکې یوازې یې د «ترهګرو پټنځایونه او پناه ځایونه» له منځه وړي دي.
هغه خبرداری ورکړ چې د افغانستان خاوره د بېلابېلو ترهګرو ډلو لپاره په امن پټنځای بدله شوې ده.
دا هغه ادعا ده چې د طالبانو حکومت یې تل ردوي.
طالبانو د شنبې په ماخوستن په ځایي وخت لس بجې پر پاکستان غچ اخیستونکي بریدونه پيل کړل چې لږ تر لږه دوه ساعته یې دوام وکړ او له ځوابي بریدونو سره مل وو.
د طالبانو حکومت خپل لوري ته د ۹ امنیتي سرتیرو د وژلو پخلی وکړ، خو پاکستان بیا وویل چې جګړه کې د دوی ۲۳ سرتیري وژل شوي او ۲۹ ټپیان شوي دي.
د طالبانو حکومت وروسته تر هغه پر پاکستان بریدونه وکړل چې د پاکستان جیټ الوتکو د تیرې اونۍ د پنجشنبې په ماخوستن د کابل په زړه او پکتیکا ولایت کې بریدونه وکړل.
پاکستان د طالبانو له حکومته وغوښتل د پاکستان د کورنیو چارو په اړه له څرګندونو ډډه وکړي

د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت له طالبانو وغوښتل چې د پاکستان د کورنيو چارو په اړه له څرګندونو ډډه وکړي.
دا خبرداری وروسته له هغه ورکړل شو چې د حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد د تحریک لبیک پاکستان (TLP) د لاریونونو په اړه څرګندونې وکړې.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاند وویل:
«موږ د طالبانو د رژيم د ویاند وروستۍ څرګندونې چې د پاکستان د کورنيو چارو په اړه شوې، په دقت څارلې دي.»
هغه زیاته کړه: «موږ په کلکه سپارښتنه کوو چې د افغانستان ویاند دې د خپل هېواد اړوند مسایلو ته لومړيتوب ورکړي او له هغو موضوعاتو څخه دې ډډه وکړي چې د ده له صلاحیته بهر دي.»
په بیان کې ټینګار شوی: «د نورو هېوادونو په چارو کې د نهمداخلې اصل باید د نړیوالو دیپلوماتیکو اصولو له مخې رعایت شي. پاکستان ته د خپلو کورنيو چارو په اړه د بهرنيانو د مشورې اړتیا نشته.»
په اعلامیه کې دا هم ویل شوي چې تمه ده د طالبانو رژیم د دوحې د هوکړې پر مهال خپلې ژمنې او نړيوال تعهدات عملي کړي.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ټینګار کړی چې طالبان باید اجازه ورنه کړي چې د افغانستان خاوره د نورو هېوادونو پر ضد د ترهګرۍ لپاره وکارول شي.
پرون په لاهو رکې د پنجاب د پولیسو په وینا د تحریک لبیک پاکستان (ټي اېل پي) له پلویانو سره د دوی په نښتو کې يو سرتیری او د یاد تحریک درې غړي وژل شوي دي.
د طالبانو حکومت په دې پېښه خواشیني ښکاره کړې او ویلي یې دي " د پاکستان د پوځ له خوا په یادو مظاهره چیانو مخامخ ډزې او بریدونه شوي."