د ۱۵ لویدیځو هېوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو، د ملګرو ملتونو د درې ورځني کنفرانس له پای ته رسېدو وروسته، په یوه ګډه اعلامیه کې له نورو هېوادونو وغوښتل چې د فلسطین د دولت د رسمیت پېژندلو لور ته ګامونه واخلي.

د فرانسې د بهرنیو چارو وزیر، ژان نویل بارو، د پرون (چهارشنبې) په یوه اعلامیه کې، چې په ایکسپاڼه کې یې خپره کړه، ویلي:

«په نیویارک کې، فرانسه له ۱۴ نورو هېوادونو سره یو ګډ غږ پورته کوي: موږ د فلسطین د دولت د رسمیت پېژندنې غوښتنه کوو او له هغو هېوادونو غواړو چې لا یې دا کار نه ‌دی کړی، چې له موږ سره یوځای شي.»

دا درې ورځنی کنفرانس د ملګرو ملتونو په چوکاټ کې د «دوو دولتونو حل» تر عنوان لاندې د فرانسې او سعودي عربستان په کوربتوب ترسره شو او د سې‌شنبې په شپه پای ته ورسېد.

په کنفرانس کې ۱۵ هېوادونو، چې هسپانیا، ناروې او فنلنډ هم پکې شامل وو، د دوه دولتونو د حل په اړه پر خپله بې‌ساري ژمنتیا ټینګار وکړ.

اندورا، اسټرالیا، کاناډا، ایسلنډ، ایرلنډ، لوګزامبورګ، مالټا، نیوزیلنډ، پرتګال، سان مارینو، او سلوانیا د دې اعلامیې نور لاسلیک کوونکي هېوادونه دي.

لکه څنګه چې روسیه او چین د پوځي همکارۍ له لارې اړیکې ژوروي، دواړو هیوادونو د روسیې د ولادي وستوک بندري ښار په ساحل کې ګډ سمندري تمرینونه پیل کړي دي.

دا پنځه ورځني تمرینات نن پيل شول چې پکې د روسیې او چین ځواکونو برخه اخیستې ده.

د روسیې د ارام سمندر سمندري ځواکونو په یوه بیان کې ویلي دي چې دا تمرینات به د دوه اړخیزو او څو اړخیزو امنیتي اړیکو د پیاوړتیا سبب شي.

د واشنګټن میشته د ستراتیژیکو او نړیوالو مطالعاتو مرکز (CSIS) په وینا، بیجینګ او مسکو له ۲۰۰۳ راهیسې ۱۱۳ ګډ پوځي تمرینات ترسره کړي دي.

د امریکا متحد ایالتونو له افغانستان څخه په وارداتو تعرفه پنځلس فیصده ته لوړه کړه.

د امریکا ولسمشر ډانالډ ټرمپ پنجشنبه یو اجرایوي فرمان لاسلیک کړ چې له مخې به یې په راتلونکو اوو ورځو کې د افغانستان په شمول له لسګونو هیوادونو څخه په وارداتو نوې تعرفې ولګول شي.

شاوخوا څلور میاشتې وړاندې، امریکا له افغانستان څخه په وارداتو ۱۰ سلنه تعرفه اعلان کړې وه چې اوس دا پنځلس فیصدو ته زیاته شوه.

انوش دستګیر دافغانستان دفوټبال پخوانی روزونکی د هالند د فوټبال د ۱۸ کلنو ښکته لوبغاړو روزونکی وټاکل شو.

دستګیر پرون پنجشنبې په خپله فیسبوک پانه کی ولیکل چې د هالند د ۱۸ کلنو ښکته لوبغاړو د روزونکی قرارداد یی لاس لیک کړی دی .

انوش دستګیر له ۲۰۱۸ کال نه تر ۲۰۲۲ کال پورې دافغانستان د فوټبال د ملی ټیم روزونکی وو.

دامریکا ولسمشر وايي وروسته لدې چې د ایران اټومي تاسیسات په نښه شول دغه هیواد "ډیر بد" چلند غوره کړی دی.

دونالد ترمپ تهران سره دخبرو اترو دبیا بیل دامکان په اړه د پنجشنبې په ماښام خبریالانو ته وویل، "ایران ډیر بد چلند غوره کړی دی، "د دوی اټومي وړتیاوې ویجاړې شوې، له منځه تللي دي ... دوی یې بیا پیل کولی شي مګر په نویو ځایونو کې."

ښاغلي ټرمپ په خپلو دغو څرګندونو کې دایران د فوردو، نطنز او اصفهان اټومي تاسیساتو باندې په تیرې جون میاشت کې د متحده ایالاتو هوایی بریدونو ته اشاره وکړه .

ایران تایید کړې چې دغو تاسیساتو جدي زیان اوښتی دی.

ډونالډ ټرمپ څو ورځې مخکې هم ویلی وو چې ایران "بد سیګنالونه" لیږي اود تهران هره هغه هڅه چې د خپل اټومي پروګرام د بیا پیل کولو لپاره یې وکړی سمدلاسه به وځپل شي.

دافغانستان د خبریالانو مرکز د پنجشبنې په ورځ رپوټ ورکړ چې په کابل کې څلور خبریالان او د رسنیو کارکوونکي له زندانه ازاد شول.

د ځوانانو راډیو مرستيال اسلام‌گل توتاخېل او د بیګم راډیو خبریال احمدضیاء امان‌یار، چې شپږ میاشتې مخکې بنديان شوي وو او همداراز په کابل کې د رسنیزې محتوا تولیدوونکي شرکت «پیکسل» کارکوونکي احمد نويد اصغري او مشتاق احمد حليمي، له دوو اونیو بند وروسته له زندانه ازاد شول.

د افغانستان د خبریالانو مرکز د یادو خبریالانو او رسنيزو فعالانو د ازادېدو هرکلی کړی خو وایي چې د دوی ازادي باید له پیله نه وای سلب شوې.

د طالبانو د څلور کلنې واکمني په جریان کې په خبریالانو فشار او محدودیتونه زیات شوي او ګڼ شمیر اړ شوي چې هیواد پریږدي.

په پاکستان کې یوې محکمې نن د حکومت یو مخالف مشر او د پخواني صدراعظم عمران خان شاوخوا ۲۰۰ پلویان په لس کاله بند محکوم کړل.

دوی د ۲۰۲۱ کال په حکومت ضد مظاهرو کې د رول درلودو په تور مجرم وپېژندل شول.

عمر ایوب، چې د پاکستان د حکومت له مخالفو مشرانو څخه دی، هم د هغو کسانو په ډله کې دی چې د پنجاب ایالت د فیصل‌اباد ښار یوې محکمې مجرم وباله.

لږترلږه په شپږو نورو محکوم شویو کسانو کې ځینې د ملي جرګې (اسمبلۍ) غړي او یو تن د سنا جرګې غړی دي.

د پاکستان د حکومت مخالفانو دا پرېکړه سیاسي بللې او پر محکوم شویو لګول شوي تورونه یې بې‌اساسه ګڼلي دي.

د ملګرو ملتونو متخصصان وايي، د داعش خراسان څانګه، چې مرکز یې په افغانستان کې دی، د پیغام رسونې د خوندي اپلېکېشنونو او ټولنیزو رسنیو له لارې خلک افراطي کوي او دا مهال امریکا او اروپا ته تر ټولو ستر ګواښ بلل کېږي.

د ملګرو ملتونو کارپوهانو دغه راپور پرون چهارشنبې د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته وړاندې کړ.

په راپور کې همداراز ویل شوي چې د بهرنیو ترهګرو د بیرته ستنېدو په اړه اندېښنه مخ پر زیاتېدو ده، ځکه چې دوی ښایي منځنۍ آسیا او افغانستان ته د بېرته راتګ له لارې د سیمې امنیت ګډوډ کړي.

کارپوهانو په راپور کې دا هم څرګنده کړې، چې په القاعده پورې اړوندې ډلې، په ځانګړې توګه الشباب په افریقا کې د خپل فعالیت ساحې پراخې کړې دي.

یوه ورځ وروسته له هغه چې د لبنان حزب‌الله عمومي منشي ټینګار وکړ چې دا ډله به خپلې وسلې پر مځکه کښېنږدي، د لبنان ولسمشر اعلان وکړ چې هېواد یې پریکړه کړې څو حزب‌الله او نور سیاسي او ملېشه ډلې بې‌وسلې کړي.

د لبنان د رسنیو د راپور له مخې، جوزف عون نن (د پنجشنبې) په بیروت کې وویل چې وسلې باید یوازې د لبنان د دولت په واک کې وي، څو وکولای شي خپل حاکمیت په ټوله خاوره کې پلی کړي.

جنرال عون، چې تر یوې مودې مخکې د لبنان د پوځ قوماندان و، زیاته کړه چې ټولې هغه وسلې چې له دولته دباندې د حزب الله په شان د وسله‌والو ډلو په لاس کې دي، باید راټولې شي.

ده له حزب‌الله، او له نورو ډلو وغوښتل چې د «وسلې د انحصار د اصل، چې یوازې د پوځ په واک کې وي» ملاتړ وکړي، او دې غوښتنې ته په پوره مسوولیت ځواب ووايي، ځکه چې: «دا یوه برخلیک ټاکونکې مرحله ده، چې په کې نور تحرکات نه شي زغمل کېدای.»

د عون په وینا، ټول سیاسي ځواکونه او ډلې باید له دې فرصت څخه استفاده وکړي، څو د پوځ د وسلو انحصار ملاتړ وکړي.

امو نهنګانو د شپږیزې کرکټ لیګ د لسم پړاو اتلولي خپله کړه.

د شپږیزې پایلوبه نن د مس عینک اتلان او امو نهنګانو ترمنځ ترسره شوه.

مس عینګ اتلانو سیالې لوبدلې ته د ۱۲۲ منډو هدف ټاکلی و.

د اتلانو لپاره رحمان الله ګوربز ۴۸ منډې جوړې کړې خو د امو نهنګانو لپاره عظمت الله عمرزي تر ټولو ښه توپ اچونه وکړه. ده ۴ لوبغاړي وسوځول.

د نوموړي ترڅنګ عبدالله احمدزي هم غوره توپ اچونه وکړه او د ۲۱ منډو په بدل کې یې ۳ ویکټونه ترلاسه کړل.

امو لوبډلې په اسانۍ هدف پوره او د ۸ ویکټو په توپیر یې مس عینک ته ماتې ورکړه.

حسن عیسی خیل په ۳۴ توپونو نېمه سلیزه بشپړه کړه.

دا پرله پسې دوهم ځل دی چې امو د دې سیالیو اتلولي خپلوي.

د امریکا ولسمشر د چهارشنبې په ورځ، )د زمري په ۸مه( اعلان وکړ چې له هند څخه پر واردېدونکو توکو به ۲۵ سلنه ګمرکي تعرفه ولګوي، او پر دغه هېواد به یوه بله نامعلومه جریمه هم تطبیق کړي، چې علت‌ یې له روسیې د وسلو او تېلو پېرل دي.

دغه اقدامات به د اګست له لومړۍ نېټې (د زمري له ۱۰مې) عملي شي.

ډونالډ ټرمپ همداراز یو اجرايي فرمان لاسلیک کړ، چې له مخې یې پر ټولو نیمه‌پروسس شویو مسي محصولاتو او د مسو پر مشتقونو ۵۰ سلنه تعرفه وضع شوه، چې له نننۍ پنجشنبې څخه به پلې شي.

د ټرمپ دا پرېکړه ښایي د دواړو هېوادونو ترمنځ د وروستیو څو میاشتنیو خبرو د ځنډېدو سبب شي، او له دې سره به واشنګټن خپل ستراتیژیک شریک او د چین پر وړاندې مهم انډول رامنځته کوونکی ځواک له لاسه ورکړي.

د امریکا ولسمشر په خپله ټولنیزه شبکه ټروت سوشیال کې لیکلي:

«که څه هم هند زموږ دوست دی، خو موږ له هغوی سره له کلونو راهیسې نسبتاً محدود تجارت درلود، ځکه د دوی تعرفې ډېرې لوړې دي – تر ټولو لوړې تعرفې په نړۍ کې – او تر ټولو سخت او له توهینه ډک غیرمالي سوداګریز خنډونه لري.»

ښاغلي ټرمپ زیاته کړې:

«هغوی تل د خپلو پوځي تجهیزاتو ډېره برخه له روسیې اخیستې، او د چین ترڅنګ، د روسیې د انرژۍ تر ټولو ستر پېرودونکي دي، هغه هم په داسې وخت کې چې ټول غواړي روسیه دې له اوکراین سره جګړه ودروي؛ دا ښه خبره نه ده!»

د هند حکومت په غبرګون کې ویلي، چې د ټرمپ د پرېکړې پایلې ارزوي، او همداراز له امریکا سره د یوه عادلانه سوداګریز توافق لپاره ژمن دی.

د هند په رسمي اعلامیه کې راغلي:

«هند او متحده ایالاتو په تېرو میاشتو کې د یوه منصفانه، متوازنه او د دواړو لورو لپاره ګټور دوه‌اړخیز سوداګریز تړون په اړه خبرې کړې دي. موږ لا هم دې هدف ته ژمن یو.»