د کاناډا د بهرنیو چارو وزارت د ملګرو ملتونو د تنظیموونکو پر دې پرېکړه مایوسي څرګنده کړې چې غیرطالب ګډونوال، د ښځو مدافعانې، د مذهبي او قومي اقلیتونو غړي او د بشري حقونو د ډلو نور غړي د دوحې درېیمې غونډې له اصلي بحثونو څنډې ته کړای شوي دي.

دغه وزارت پرون په یوه اعلامیه کې وویل، کاناډا له اوونیو راهیسې په ښکاره ویلي، چې د دوحې له درېیمې غونډې د ښځو او د مدني ټولنې پر حذف کولو مایوسه ده.

د دوحې په درېیمه غونډه کې د کاناډا ځانګړی استازي ډېوېډ سپرول (David Sproule) هم برخه لري. د دې دوه ورځنۍ غونډې له اصلي بحثونو د ښځو او مدني ټولنې استازي څنډې ته کړای شوي، خو د سې شنبې په ورځ د ښځو او مدني ټولنې استازو ته په یوه حاشیوي غونډه کې د ګډون بلنه ورکړل شوې ده، ځینو ښځو دا حاشیوي غونډه تحریم کړې ده.

د افغانستان په اړه د دوحې د غونډې ګډونوال به نن د دې غونډې په دوهمه ورځ هم خپلو بحثونو ته دوام ورکړي. تمه ده په نننۍ غونډه کې به د ملګرو ملتونو او د طالبانو د حکومت استازي د افغانستان او نړیوالې ټولنې پر لومړیتوبونو او ننګونو خبرې وکړي.

یوه زلزله چې شدت یې د ریښتر په کچه ۴ اعشاریه ۷ درجې و، نن (پنجشنبه) د افغانستان په شمال لوېدیځو ولایتونو کې احساس شوه.

د جرمني د زلزله پېژندنې ادارې د راپور له مخې، د دې زلزلې مرکز د بغلان ولایت د نهرین ولسوالۍ د شمال په ۱۶ کیلومترۍ کې و.

د راپور له مخې، د زلزلې ټکان تر غرمې مخکې په لس بجې او ۵۲ دقیقې احساس شو.

د زلزلې له کبله د سرومال د تاوانونو په اړه کوم راپور نه دی ورکړل شوی.

د ۱۳۸۱ د حمل په شپږمه (د ۲۰۰۲ د مارچ په ۲۶ مه) یوې سختې زلزلې چې شدت یې د ریښتر ۶ درجې و، په نهرین کې لږترلږ۹ ۱۸۰۰ تنه مړه او تر ۴ زره ډېر کسان ژوبل کړل.

د سوریې په جنوب کې د څو ورځو له خونړیو نښتو او د اسراییل له خوا پر دمشق له بریدونو وروسته، د امریکا د بهرنیو چارو وزیر وایي چې دا تاوتریخوالی به پای ته ورسیږي.

د سوریې ولسمشر هم ویلي چې د دروزي لږکي دفاع د خپل حکومت لومړیتوب بولي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر، مارکو روبیو، پرون (چهارشنبه) د ایکسپاڼې (پخوانۍ ټویټر) له لارې په خپل پیغام کې ویلي چې متحدوایالتونو له ټولو ښکېلو خواوو سره خبرې کړې دي.

هغه زیاته کړه: «موږ په مشخصو ګامونو هوکړه کړې چې دا اندېښمنوونکی او ویرونکی وضعیت نن شپه پای ته ورسوي.»

د ښاغلي روبیو اشاره تېرې شپې ته وه.

نوموړي له ټولو خواوو وغوښتل چې پر خپلو ژمنو ودریږي.

څو ساعته وروسته د سوریې د دفاع وزارت اعلان وکړ چې د دې هېواد پوځ د چهارشنبې په ورځ له سویدا ښار څخه، چې ډېری اوسېدونکي یې د دروزي لږکي دي، شاتګ پیل کړی دی.

د دفاع وزارت په بیان کې راغلي: «د سوریې پوځ د تصویب شوي توافق له مخې، له هغو غیرقانوني ډلو د ښار د پاکولو د عملیاتو تر بشپړولو وروسته له سویدا ښار څخه شاتګ پیل کړی دی.»

سپینې ماڼې پرون چهارشنبې وویل، " تمه ده نن پنجشنبې ولسمشر ټرمپ د امریکا په وخت د مازیګر ۴بجې یو شمیر فرمانونه لاسلیک کړي".

خو سپینې ماڼې د دغو فرمانونو په اړه جزیات خپاره کړي نه دي.

له وړاندې ولسمشر ټرمپ د کډوالو د اخراج په ګډون ډیر شمیر جنجالي اجرایوي فرمانونه لاسلیک کړي دي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وايي، کوکاکولا شرکت له هغه وړاندیز سره موافقه کړې چې له مخې په امریکايي الکولي مشروباتو کې د جوارو د فرکتوز ډک شربت پر ځای د نیشکرو له شربته استفاده وکړي.

کوکاکولا شرکت په یو بیان کې د دغه برنډ سره د ټرمپ له لیوالتیا مننه کړې او ویلي دي چې ډیر ژر به خپل نوي محصلات وړاندې کړي خو د مشروباتو په ترکیب د کوم بدلون خبره تایید کړې نه ده.

دغه خبر په بازار کې د جوارو د شربت د شرکتونو شپږ سلنه ونډه راکمه کړې ده.

د جي شل هيوادونو د مالیې وزیران نن پنجشنبې په جنوبي افریقا کې راټولیږي څو د امریکا د ولسمشر ډونالد ټرمپ له لورې د وضعه شویو لوړو تعرفو د ګواښونو او نړیوالو ستونزو په اړه خبرې وکړي.

جنوبي افریقا د "یووالي، برابرۍ او دوام تر شعار لاندې د دغې غونډې کوربه دی او د بحثونو ډیر تمرکز به د پانګې پر لوړ لګښت او د اقلیمي بدلونونو پر وړاندې د مبارزې لپاره د مالي تمویل چمتو کول وي".

د امریکا د خزانې وزیر سکایټ بسنټ د دویم ځل لپاره د ماليې وزیرانو په دې غونډه کې ګډون نه کوي او پر ځای د واشنګټن استازی مایکل کاپلان دغې غونډې ته ورځي.

د راپورونو له مخې، د هند، فرانسې او روسیې د مالیي وزیران هم په غونډه کې نشته.

ولسمشر ټرمپ پر وارداتو د لس سلنه نویو تعرفو په وضعه کولو سره په نړۍ کې ستونزې ژورې کړي دي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو وايي، د سوریې په جنوب کې په نښتو کې کموالی راغلی دی.

دغه نښتې د تیرې اونۍ راهیسې پیل شوي او د راپورونو له مخې تراوسه څه باندې درې سوه کسان په کې وژل شوي دي.

روبیو پر ایکس پاڼې پرون چهارشنبې ولیکل، " موږ له ټولو ښکیلو خواوو سره خبرې کړي دي او نن ماښام د دغه وحشتناکه وضعیت د پای ته رسولو لپاره په ځانګړو اقداماتو هوکړه شوې ده".

خو د دغو اقداماتو په اړه روبیو جزیات ور نه کړل.

د سوریې په سویدا ولایت کې د دروزي او بدوي مذهبي فرقه ترمنځ نښتو زور اخیستي او اوسمهال د سوریې حکومتي ځواکونه له دروزي وسله والو سره په نښته اوښتي دي.

له سیمې د حکومتي ځواکونو په لاس د ملکیانو د اعدام راپورونه هم ورکړل شوي.

بل پلو، اسراییلو پرون د سوریې په پلازمینه دمشق کې د دفاع وزارت په ګډون پر یو شمیر سیمو هوايي بریدونه کړي دي.

د راپورونو له مخې، امریکا له اسراییلو غوښتي چې پر سوریه خپلو بریدونو ته د پای ټکی کیدي.

روبیو ویلي، "پر دمشق د اسراییلو بریدونو ته انديښمن دی او تاکید يې کړی چې امریکا غواړي د ا جګړه پای ته ورسیږي".

د اسراییلو پوځ د سوریې په پلازمینه دمشق کې د دفاع وزارت پر ودانۍ هوايي برید کړی دی.

د دې وزارت پر ودانۍ څو ساعته مخکې د بې پیلوټه الوتکو بریدونه شوي چې مرګژوبله لري، خو جزیات يې خپاره شوي نه دي.

دا بریدونه په داسې حال کې دي چې د سوریې په سویدا ولایت کې د بدوي او دروزي مذهبي فرقو ترمنځ نښتې دوام لري او اسراییلو د دروزي په پلوۍ د سوریې پر حکومتي ځواکونو بمبار کړی دی.

د اسراییلو د دفاع وزیر اسراییل کاتس څو ورځې وړاندې د دغو هوايي بریدونو خبرداری ورکړی وو.

په سوریه کې تاوتریخوالي د بدوي او دروزي فرقه ترمنځ وروسته له هغې زیات شو چې د سوریې د بشري حقونو د څار د یو سازمان په خبره دواړو خواوو ته په وروستیو نښتو کې سخته مرګژوبله واوښته.

تراوسه په دې نښتو کې د څه باندې دوه سوه پنځوس کسان وژل کیدل تایید شوي دي.

په دې وروستیو کې هغه وګړي چې په سوریه، لبنان، اسراییلو او د جولان په لوړو کې ژوند کوي د خپل امنیت په اړه انديښمن دي.

اسراییلو خبرداری ورکړی که چیرته د سوریې حکومتي ځواکونه له دروزي وسله والو سره په نښته کې شاتګ ونه کړي د خپلو بریدونو لمن به پراخه کړي.

د پاکستان له لورې د هوايي خوندیتوب د معیارونو له لوړولو وروسته د بریتانیا چارواکو خپل هېواد ته د پاکستان پر الوتنو څو کلن بندیز لرې کړ.

لندن دا بندیزونه په ۲۰۲۰کال کې د پاکستاني پیلوټانو د جواز په ازموینو کې د درغلۍ او د پاکستان د نړیوال هوايي شرکت د یوې الوتکي د لوېدو له کبله چې ۹۷کسان په کې مړه شول، لګولي وو.

تر دې وړاندې د اروپايي ټولنې د هوايي چلند ادارې هم دا بندیز لرې کړی و او د اسلام اباده او اروپايي هېوادونو ترمنځ مستقیمې الوتنې پیل شوې وې.

په اسلام اباد کې د بریتانیا سفیر ویلي، د دې هېواد د هوايي خوندیتوب کمېټې او د پاکستان د هوايي چلند ادارې ترمنځ له پراخې همکارۍ وروسته محدودیتونه لرې شوي، خو هوايي شرکتونه باید بریتانیا ته د الوتنو لپاره د جواز غوښتنه وکړي.

د پاکستان دفاع وزیر دا اقدام یو مثبت ګام بللی دی.

په ایتوپیا کې څه باندې اتیا کسان په داعش وسله والې ډله کې د غړیتوب په تور نیول شوي دي.

دغه کسان چې د سومالیا په پانتلند سیمه کې روزل شوي وو، غوښتل يې چې ایتوپیا کې ترهګریز بریدونه ترسره کړي.

د اتیوپیايي چارواکو په خبره، دا کسان د پلازمینې ادیسه بابا په ګډون په بیلابیلو ښارونو کې نیول شوي دي.

د ایتوپیا اړیکې له سومالیا سره په دې هېواد کې د الشباب په نوم د یوې وسلې والې ډلې د فعالیتونو له کبله ترینګلي دي.

د بریتانیا د دفاع وزارت د یوه چارواکي له لورې د افغانانو د شخصي معلوماتو له افشا کیدو وروسته څرګنده شوه چې د یوې پټې طرحې له مخې زرګونه افغانان بریتانیا ته انتقال شوي دي.

رویترز خبري اژانس لیکلي، په دغو معلوماتو کې، چې د ۲۰۲۲کال په فبرورۍ میاشت کې په تیروتنه د دفاع وزارت د یوه چارواکي له لورې پر فیسبوک خپاره شوي وو، د شاوخوا ۱۹ زره افغانانو نومونه او معلومات شامل وو — دا هغه کسان وو چې غوښتنه ‌یې کړې وه چې بریتانیا ته انتقال شي.

دا پېښه یوازې شپږ میاشتې وروسته له هغه وشوه چې طالبانو کابل ونیوه.

د بریتانیا مخکینی حکومت په ۲۰۲۳کال کې د دغو معلوماتو د افشا کیدو په اړه خبر شو چې نهه میاشتې وروسته يې د افغانانو د بیا میشتیدو لپاره یوه طرحه جوړه کړه چې له مخې یې ۴۵۰۰ افغانان بریټانیا ته انتقال شول.

خو دغو افغانانو ته پرون سې‌شنبې د معلوماتو د افشا کیدو په اړه خبر ورکړل شوی دی.

د بریټانیا دفاع وزیر جان هیلي د معلوماتو د افشا کیدو له کبله بښنه غوښتي ده.

د رویترز خبري اژانس د راپور له مخې، هغو کسانو ته چې شخصي معلومات يې افشا شوي د احتیاطي تدابیرو ویل شوي وو.

رویترز د بریټانیايي چارواکو په حواله لیکي، ښايي طالبان د دغو معلوماتو له خپریدو خبر نه وو، خو دا تاییدول هم ستونزمن دي چې اغیزمن کسان به د معلوماتو د افشا کیدو له کبله له جدي خطر سره مخامخ شوي وي که نه وي.