د لاسرسۍ وړ لېنکونه

تازه خبر
دوشنبه ۵ لیندۍ ۱۴۰۳ کابل ۱۰:۰۴
ولسمشرغني له خپل امریکايي سیال سره
ولسمشرغني له خپل امریکايي سیال سره

امریکا ته د غني سفر؛ حکومت یې له لاسته راوړنو ډک خو شنونکي یې د ژمنو تکرار یادوي

افغان حکومت امریکا ته د جمهور رییس غني سفر بریالی او له لاسته راوړنو ډک بولي.

افغان حکومت وايي، امریکا ته د جمهور رییس غني د سفر په پایله کې افغانستان سره د هر اړخیزو همکاریو او تل‌پاتې ملاتړ ډاډ ورکړل شوی دی.

افغان امنیتي او دفاعي ځواکونو سره د تجهیزاتو ژمنه، د هوايي ځواکونو د ملاتړ او تجهیز ډاډ، په سیاسي، اقتصادي او بشري برخو کې د امریکا مرستې او تل‌پاتې همکاري هغه څه دي چې حکومتي مسوولان یې د دې سفر د لاسته راوړنو په توګه یادوي.

د حکومت د رسنیو او اطلاعاتو د مرکز مشر دواخان مینه‌پال ازادي راډیو ته وویل، امریکا د سولې پروسې کې د افغانستان د ملاتړ سربېره، افغان ځواکونو سره د ۳،۳ میلیارډ ډالر مرسته کوي.

د حکومت د رسنیو او اطلاعاتو د مرکز مشر دواخان مینه‌پال
د حکومت د رسنیو او اطلاعاتو د مرکز مشر دواخان مینه‌پال

دی وايي: "افغانستان د سولې په پروسه کې د افغان حکومت او خلکو تر شاه ولاړه ده. له امنیتي او دفاعي قواوو سره همکارۍ به دوام ولري. امریکا چمتو ده چې له افغانستان سره ۳،۳ میلیارډه ډالر مرسته وکړي او دې برخه کې د سپینې ماڼۍ او کانګرس ژمنه مهمه ده. اقتصادي برخه کې د امریکا همکارۍ اوږدمهاله دي."

جمهور رییس غني هم خپل امریکايي سيال سره تر کتنې وروسته، خبریالانو ته خپل سفر بریالی وباله: "اصلي خبره ساده ده، ایا امریکا افغانستان پرېږدي او یا که د یوه نوي فصل پر بنسټ، افغانستان سره دوست، ملاتړې او هم پیمانه اوسي. د دې پوښتنې ځواب په قطعي ډول مثبت دی. زه باور لرم چې دا سفر یو بریالی سفر و."

جمهور رییس غني خبریالانو ته خپل سفر بریالی وباله
جمهور رییس غني خبریالانو ته خپل سفر بریالی وباله

د امریکا جمهور رییس جوبایډن هم له خپل افغان سیال سره تر کتنې وروسته وویل، امریکايي پوځیان به وځي، خو له افغانستان سره به د دوی مالي، سیاسي او پوځي ملاتړ تل‌پاتې وي.

جمهور رییس بایډن دا هم وویل چې افغانان به خپل برخلیک خپله ټاکي، خو امریکا به یې ترڅنګ ولاړه وي.

د افغانستان د ملي امنیت شورا هم له افغان ځواکونو سره د امریکا د هر ډول مرستو هرکلی کوي.

د دې شورا ویاند رحمت‌الله اندړ ازادي راډیو ته وویل، د مرستو دوام له نړیوالې ټولنې سره د افغانستان د ښو اړیکو ښکارندوی دی.

خو شنونکي بیا د دې سفر په اړه یوه خوله نه دي، ځینې یې له لاسته راوړنو ډک او ځینې بیا د تېرو ژمنو تکرار بولي.

شنونکی عبدالباري عارض ولسمشر غني سره د امریکا ژمنې د تېرو هغو تکرار بولي
شنونکی عبدالباري عارض ولسمشر غني سره د امریکا ژمنې د تېرو هغو تکرار بولي

د ولسي جرګې د امنیتي او دفاعي کمېسیون غړې مرسل نبي‌زاده وايي، دې سفر کې د امریکا هغه ډاډ ترلاسه شوی چې وړاندې مبهم و: "دوی نه یوازې د سږکال او بل کال لپاره د ۳،۳ میلیارډ ډالرو ژمنه کړې، بلکې د هوايي ځواکونو د تجهیز لپاره هغه قراردادیان چې دلته پاتېږي، دا ځواکونه به لا پیاوړي کوي. دغه شان جمهور رییس بایډن ویلي، افغانستان سپینه ماڼۍ کې یو ښه ملګری او دوست لري."

خو شنونکی عبدالباري عارض دا ژمنې د تېرو هغو تکرار بولي: "هغه څه چې افغان ولس یې په تمه و چې د اوسني بد وضعیت څخه د وتلو یا د جګړې د درېدو او د سولې د پرمختګ لپاره کوم مطلب واورېدل شي، هغه و نه شو. دا ژمنې چې د افغان ځواکونو ملاتړ کوي، تکراري دي."

جمهور رییس غني د پنج‌شنبې په ورځ د امریکا پلازمېنې واشنګټن ډي‌سي ته ورسېد او هلته یې له خپل ټیم سره یوځای د امریکا جمهور رییس ترڅنګ، د کانګرس له مهمو غړیو، د دفاع وزیر، د استخباراتو د مرکزې ادارې مشر، د ملي امنیت سلاکار او له هغو امریکایانو سره وکتل چې په افغانستان کې یې پوځي خدمت کړی.

  • پالټیکس خپرونه

پالټیکس خپرونې د امریکا متحد ایالاتونو ته د افغانستان د جګپوړي پلاوي د سفر په اړه لیکنه خپره کړې ده او لیکي، ولسمشر جو بایډن به د جمعې په ورځ له ولسمشر غني او د ملي مصالحې د عالي شورا له مشر عبدالله عبدالله سره په سپینه ماڼۍ کې د واشنګټن او کابل پر دوامداره همکاریو خبرې وکړي.

د خپرونې په باور دا مذاکرات په داسې وخت کې کېږي چې امریکایي ځواکونه له دې هېواده په وتلو بوخت دي.

افغان چارواکي وایي چې ولسمشر غني او ورسره پلاوی به نن له امریکایي چارواکو سره د امریکایي ځواکونو له وتلو وروسته له افغانستان سره د نوي فصل د اړیکو په تړاو خبرې وکړي.

  • واشګټن پوسټ

له افغانستانه د امریکایي ځواکونو د وتلو په ارتباط واشنګټن پوسټ ورځپاڼه د یوه امریکایي چارواکي په وینا لیکي چې د بایډن اداره پلان لري چې هغه افغانان چې د امریکا له حکومت سره یې کار کړی دی په راتلونکو میاشتو کې له افغانستانه وباسي.

ورځپاڼه لیکي:

دغه چارواکي ویلي دي چې دی د دې صلاحیت نه لري چې د دې پلان په باره کې علني خبرې وکړي نو نوم دې نه خپروي.

دې چارواکي ویلي دي چې تر ډېره به تمرکز پر ژباړونکو وي چې د دوی د ویزو چارې روانې دي او د سېپتمبر تر ۱۱مې مخکې به یې کارونه خلاص شي.

په افغانستان او عراق کې تر اتلس زره ډېرو ژباړونکو له امریکایي ځواکونو سره مرسته کړې ده.

ټاکل شوې ده چې د سېپټمبر تر ۱۱مې ټول امریکایي ځواکونه له افغانستانه ووځي. د دې ځواکونو د ایستلو پرېکړه د امریکا د متحد ایالاتونو ولسمشر جو بایډن کړې ده.

  • فارین پالیسي

فارین پالیسي خپرونه لیکي، د دې پرېکړې لپاره یو شمېر ستراتیژیک دلایل شته چې ولې ښاغلي بایډن له افغانستانه د امریکایي ځواکونو د ایستلو پریکړه کړې ده.

د خپرونې په باور یو علت دا دی چې امریکا غوښتل دا جګړه نوره پای ته ورسوي، د یاغیانو پر ضد له عملیاتو لېرې شي او ښکاره ده چې د ملت جوړولو چارې لکه څرنګه چې ښکاریدې هغسې د پلي کېدو نه دي، د اوسنیو عملیاتو لګښت د ډېرو لپاره زیات ښکارېده او د خپرونې په باور تر ټولو مهمه دا ده چې په متحد ایالاتونو کې عمومي فکر د جګړې ضد شوی دی.

خو فارین پالیسي لیکي، د دې ټولو دلایلو سربیره یو علت دا روښانه کوي چې د ځواکونو ایستل یوه تیروتنه ده او دا دلیل په سیمه کې له سټراتیژیک پلوه د امریکا او چین سیالي ده.

د امریکا د سنا په مجلس کې د جمهوري غوښتونکو د ګوند مشر سناتور مچ مککانل هیله څرګنده کړې چې د طالبانو پوځي پرمختګ او د کابل د پرځېدو احتمال ته په کتلو د امریکا جمهور رئیس جو بایډن باید له افغانستانه د ځواکونو د ایستلو پالیسي وځنډوي.

ښاغلي مک‌کانل د پنجشنبې په ورځ (د چنګاښ ۳مه) د امریکا متحده ایالاتو ته د جمهور رئیس محمد اشرف غني د سفر په لومړۍ ورځ د کانګرس په ماڼۍ کې له ښاغلي غني سره وکتل. د افغانستان مصالحې د عالي شورا رئیس عبدالله عبدالله هم په دې کتنه کې د ښاغلي غني سره مل و.

د امریکا د سنا د جمهوريپالو مشر مچ مککانل
د امریکا د سنا د جمهوريپالو مشر مچ مککانل

ښاغلي مک‌کانل د ملاقات نه وروسته په یوې اعلامیې کې لیکلي: "ویاړم چې د کانګرس په ماڼۍ کې مې جمهور رئیس غني ته په داسې حال کې هرکلی ووایه چې د دواړو هېوادونو اړیکې په یوې نازکې شیبې کې دي. د افغانستان نه د امریکایي عسکرو د ایستلو په هکله د جمهور رئیس بایدڼ پرېکړې زموږ افغان شریکان د هغو ګواښونو په مقابل کې یوازې پریښي چې د هغه ٰبایډن' سلاکارانو هم منلې چې شدید او مخ په خرابیدو دي."

ښاغلي مک‌کانل استدلال کړی چې د امریکایي ځواکونو په وتلو سره طالبان زړور شوي او د وروستیو کلونو د لاسته راړونو د په شا کولو هڅه کوي چې په ځانګړي توګه د ښځو د حقونو په اړه او د کابل د نیولو په تکل کې دي، خو بیا هم هغه ټینګار کړی چې دغه "غمیزه" د مخنیوي وړ ده.

د افغانستان څخه د بهرنیو ځواکونو د بهیر د پیل راهیسې چې د مې په لومړۍ نیټه پیل شوی د افغانستان د دفاعي او امنیتي ځواکونو پر ضد د طالبانو بریدونو زور اخیستی او په څو تېرو اونیو کې یې څو ولسوالۍ نیولي دي.

ښاغلي مککانل د امریکا د دفاع وزیر په ګډون د لوړ پوړو پوځي مقاماتو په څرګندونو باندې په تکیه کولو خبرداری ورکړی چې د طالبانو د تحرکاتو په زیاتوالي سره د القاعده شبکه د بیا راپورته کېدو نیت لري.

د امریکا د دفاع وزیر لوېد اسټن
د امریکا د دفاع وزیر لوېد اسټن

د امریکا د دفاع وزیر لوېد اسټن یوه اوونۍ مخکې د امریکا د سنا د وسله والو ځواکونو د خدماتو کمېټې ته په استماعیه غونډه کې وویل، له افغانستانه د امریکایي ځواکونو د بشپړه وتلو وروسته به د القاعده شبکې او نورو تروریستي ډلې په دوو کلونو کې د دې توان ولري چې امریکا او متحدین یې وګواښي.

سناتور مک‌کانل په اعلامیې کې ویلي چې هیله ده جمهور رئیس جو بایډن له افغانستانه د عسکرو د ایستلو پرېکړه وځنډوي.

د امریکا د سنا د بهرنیو اړیکو د کمېټې رئیس باب منندز، هم په یو ټویټ کې لیکلي چې د جمهور رئیس غني او ښاغلي عبدالله سره به وګوري.

هغه ویلي: "د طالبانو وروستیو پوځي پرمختګونو ته په پاملرنې د ٰافغاني' نجونو او ښځو د ساتنې لپاره په اقداماتو او دا چې امریکا څنګه کولای شي په افغانستان کې د ثبات ملاتړ وکړي، په دې لړه به خبرې وکړو."

جمهور رئیس غني سره په دې سفر کې د هغه لومړی مرستیال امرالله صالح د ملي مصالحې عالي شورا رئیس عبدالله عبدالله، د ملي امنیت سلاکار حمدالله محب او یو شمیر نور چارواکي ملګرتیا کوي.

محب: طالبان هېڅ سولې ته ژمن نه دي او خبرو کې امتیاز ترلاسه کول غواړي

د افغانستان د ملي امنیت د شورا سلاکار حمدالله محب
د افغانستان د ملي امنیت د شورا سلاکار حمدالله محب

د افغانستان د ملي امنیت د شورا سلاکار حمدالله محب وایي، طالبان په افغانستان کې د زور د لارې واک ته رسېدل غواړي.

ښاغلی محب چې د جمهور رئیس محمد اشرف غني سره یوځای امریکا ته تللی، د امریکا غږ (اشنا راډیو) سره په ځانګړې مرکه کې وویل طالبان سولې ته ژمن نه دي.

محب زیاته کړه:" طالبانو وښوده چې تر نننه سولې ته هېڅ ډول تعهد نه لري، طالبانو غوښتل د سولې په خبرو کې امتیاز ترلاسه کړي او هغوی دا کار وکړ. د هغوی یوه ژمنه دا وه چې رښتیني مذاکرات به کوي، خو هېڅ رښتیني مذکرات یې نه دي کړي. موږ تر اوسه سولې ته د طالبانو تعهد نه دی لیدلی. د هغوی هیله په زور واک ته رسېدل دي. دا کار افغانستان د بربادۍ په لور بیایي او طالبان هم خپل هدف ته نه رسېږي."

د افغانستان د ملي امنیت سلاکار په یو شمېر ولایتونو کې د ولسوالیو د سقوط په هکله وویل چې طالبان د لومړي ځل لپاره د پټې جګړې پرځای علني جګړې ته راوتلي.

محب وویل، د یو شمېر سیمو نه د بهرنیو ځواکونو تر وتلو وروسته طالبانو غوښتل، د خلکو په منځ کې یوه "انتباه" پیدا کړي چې ګواکې د افغانستان حکومت سقوط کوي.

حمدالله محب په مرکه کې همداراز زیاته کړه، افغان ولس او حکومت به نظام سقوط کولو ته پرې نه ږدي: "طالبانو په دې تېرو څو ورځو کې څه نا څه پرمختګ کړی، مګر دا داسې کارونه نه دي چې مخه یې نه شي نیول کیدی. طالبانو د پټې جګړې نه راوتلي او ښکاره جګړه یې پیل کړې. هغوی صفونه لري او صفونه یې ماتېږي او وضعیت به تغیر خوري."

محب وویل، د یو شمېر سیمو نه د بهرنیو ځواکونو تر وتلو وروسته طالبانو غوښتل، د خلکو په منځ کې یوه "انتباه" پیدا کړي چې ګواکې د افغانستان حکومت سقوط کوي.
محب وویل، د یو شمېر سیمو نه د بهرنیو ځواکونو تر وتلو وروسته طالبانو غوښتل، د خلکو په منځ کې یوه "انتباه" پیدا کړي چې ګواکې د افغانستان حکومت سقوط کوي.

د ملي امنیت سلاکار واشنګټن ته د جمهور رئیس محمد اشرف غني په مشرۍ د افغانستان د پلاوي د سفر د هدف په هکله وویل چې له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو تر وتلو وروسته د واشنګټن او کابل تر منځ د اړیکو نوی باب پیل شوی او په دې سفر کې به د جمهور رئیس جو بایډن او نورو سیاستوالو سره د افغانستان وضعیت اغېز لرلی شي، د اړیکو د نوي باب په جزییاتو خبرې اترې وکړي.

جمهور رئیس محمد اشرف غني د واشنګټن پر وخت پرون پنجشنبه (د چنګاښ۴مه) واشنګټن ته ورسېد.

ښاغلي غني په کانګرس کې د جمهوري غوښتونکو او دموکراتانو د مشهورو سیاستوالو سره وکتل او ټاکل شوې نن جمعه به په سپینې ماڼۍ کې د جمهور رئیس جو بایډن سره هم وګوري.

د امریکا ولسمشر جو بایډن ویلي، هغو افغانانو چې له امریکایانو سره همکاري کړې شاته نه پرېښودل کېږي.

هغه دا خبره د هغو افغان ژباړونکو او قراردادیانو په تړاو کړې چې په افغانستان کې یې له امریکايي ځواکونو سره کار کړی او اوس د جګړو په زیاتېدو خپل ژوند په خطر کې ګوري: "موږ لا وختي پروسه پیل کړې. هغو چې موږ سره مرسته کړې شاته نه پرېښودل کېږي. هغوی ته ښه راغلاست وایو لکه ګڼو نورو چې خپل ژوند په خطر کې اچولی او له موږ سره یې مرسته کړې."

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن د جون په اتمه ویلي و چې دم ګړۍ ۱۸۰۰۰ افغانانو د وېزې لپاره غوښتنلیکونه ورکړي چې د نهو زرو کار یې روان دی.

هاخوا د راپورونو له مخې امریکايي چارواکو ویلي چې د جګړو په زیاتېدو او دغو افغان ژباړونکو ته د متوجه خطر په خاطر امریکا په دې لټه کې ده چې دا افغانان لومړی یو درېیم هېواد چې د اماراتو، بحرین، قطر او کوېټ ته ولېږل شي او له هغه ځایه یې غوښتنلیکونه تعقیب شي.

نور راوښيه

XS
SM
MD
LG