- اتلانتیک کونسل څېړنیز انسټیټیوټ
اتلانتیک کونسل څېړنیز انسټیټیوټ په ۲۰۲۱ میلادي کال کې د افغانستان بېلابېلو ستونزو او ګواښونو لکه د سولې پروسې، د برېښنا کموالي، د جګړې په لړ کې د شویو جنایتونو لپاره انتقالي عدالت، د نوي نسل او ځوانانو رول، د افغان ملي امنیتي ځواکونو راتلونکی او د چاپېریال ستونزو ته تر جلا جلا عنوانونو لاندې کتنه کړې ده.
په دې مقاله کې یې یوازې د هوا د ککړتیا موضوع ته اشاره کوو.
د اتلانتیک شورا وايي چې د چاپېریال ککړتیا د افغانستان د ښارونو د اوسېدونکو چوپه یا خاموشه وژونکې ده.
د دې شورا پر اساس، د روغتیا نړیوال سازمان اټکل کوي چې د هوا ککړتیا هرکال ۲۷ زره افغانان وژني.
د اتلانتیک شورا لیکلي چې د افغانستان ولسمشر د پلاستیک او ربړ سوځول منع کړي او په حمامونو او نورو ځایونو کې یې د فلترونو نصب اړین کړي، خو له دې سره-سره د کابل په شمول د افغانستان د لویو ښارونو هوا مخ په خرابېدو ده.
- رایز ټو پیس امریکايي خپرونه
رایز ټو پیس امریکايي خپرونې د افغانستان او پاکستان ترمنځ د سوداګري اړیکو په اړه لیکنه خپره کړې.
د دې لیکنې سرلیک دی، د افغانستان او پاکستان د سوداګري موافقې په رڼا کې د تجارت راتلونکې څنګه ښکاري؟
رایز ټو پیس لیکي:
د افغانستان او پاکستان د سوداګرۍ استازو ترمنځ له څو میاشتې خبرو وروسته داسې ښکاري چې دوه هېوادونه د جنورۍ تر پایه پورې د تجارتي موافقې نهايي کېدو ته ورلنډ شوي دي.
دا په داسې حال کې ده چې د دواړو خواوو د مخکینۍ موافقې د مودې پوره کېدو ته یوازې یوه میاشت پاتې ده.
خپرونه وايي چې په تېره موافقه کې ډېرې ستونزې وې چې له کبله یې تېرکال د دوو خواوو سوداګري راکړې ورکړې خورا کمې شوي.
د خپرونې پر اساس، افغانستان د پاکستان لپاره نه یوازې له دې نظره مهم دی چې د تولیداتو لپاره یې بازار دی، بلکې دا هېواد د منځنۍ اسیا د هېوادونو لپاره د دروازې حیثیت هم لري.
د دې لیکنې له خپرېدو یوه ورځ مخکې د پاکستان د صدراعظم ځانګړي سلاکار شهزاد ارباب وویل چې له افغانستان سره د سوداګرۍ د زیاتولو لپاره ګامونه اخېستل شوي دي.
د پاکستان ډان ورځپاڼې د راپور له مخې ښاغلي ارباب د افغانستان سپین بولدک ته نژدې د چمن سرحدي ښار ته له یوه پارلماني پلاوي سره د سفر پر مهال وویل چې بېلابېلې طرحې په پام کې نیول شوي چې له افغانستان سره د پاکستان د سوداګري راکړو ورکړو په لار کې خنډونه کم شي.
رایز ټو پیس بیا د هغو خنډونو یادونه کړې چې افغان سوداګر یې د پاکستان له لارې له هند سره په سوداګرۍ کې لري.
د دې خپرونې پراساس، افغان سوداګر وايي چې هند ته د دوی ټرانزیټي لار ډېر ځلي له خنډونو ډکه وي او ګرانه تمامېږي.