د امریکا د پوځ لوی درستیز جنرال مارک میلي له طالبانو غوښتي چې د تاوتریخوالي کچه ټيټه کړي او په افغانستان کې په چټکۍ سره د سیاسي حل پر لور وخوځيږي. دا خبره د امریکا پوځ د پنجشنبې په ورځ د ډسمبر په ۱۷مه نېټه وکړه.

د راپور له مخې جنرال مارک میلي د سې شنبې په ورځ په قطر کې له طالبانو سره د افغانستان د سولې په اړه ولیدل او د چارشنبې په ورځ له ولسمشر محمد اشرف غني سره د خبرو لپاره کابل ته لاړ.

د رویټرز خبري اژانس د یوه امریکايي چارواکي له قوله راپور ورکړی چې جنرال میلي په جون میاشت کې هم له طالبانو سره لیدلي وو خو د هغې غونډې په اړه علني اعلان نه وو شوی.

تر دې مخکې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پومپیو او یو شمېر نورو لوړپوړو چارواکو هم له طالبانو سره لیدلي.

د میلي او طالبانو د وروستۍ غونډې په اړه د امریکا د پوځ په اعلامیه کې راغلي:

لوی درستیز په چټکۍ سره د تاوتریخوالي پر کمښت خبرې وکړې او وې ویل چې په افغانستان کې د سیاسي حل پر لور باید پرمختګ چټک شي چې دا اقدام به د سیمېز ثبات په ګټه تمام شي او د امریکا ملي ګټې به خوندي کړي.

سیمې ته د سفر پر مهال مارک میلي له ولسمشر محمد اشرف غني سره هم ولیدل.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ویلي چې د جنورۍ میاشتې په نیمايي کې به په افغانستان کې د امریکايي سرتیرو شمېر له 4500 څخه 2500 ته کم کړي.

په همدې حال کې په قطر کې د افغان دولت او طالبانو مذاکرچي پلاویو د جنورۍ میاشتې تر پنځمې په خبرو کې وقفه اعلان کړې او تر هغه وروسته به د اجنډا پر سر خبرو ته دوام ورکړي.

دا په داسي حال کې ده چې په افغانستان کې په تاوتریخوالي کې کمښت نه تر سترګو کیږي او د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پومپیو تېره میاشت وویل چې په افغانستان کې په ځانګړې توګه د طالبانو د حملو له کبله د تاوتریخوالي کچه د نه منلو وړ زیاته ده.

افغان حکومت تل پر اوربند ټینګار کړی خو طالبانو ویلي چې اوربند به د خبرو د اجنډا د برخې په توګه یوه موضوع وي.

د طالبانو حکومت نوی قانون خپور کړی چې پر بنسټ يې شاعران د نجونو او هلکانو ترمنځ د عاشقانه اړیکي په اړه له شعر ویلو منعه شوي دي.

دغه قانون د مشاعرو د تنظیم په نوم په رسمي جریده کې خپور شوی دی.

د قانون په یوه برخه کې راغلي، "شعر باید د مجازي مینې، ناروا غوښتونو او احساساتو خالي وي".

د دغه قانون له مخې، شاعران د دموکراسۍ، کمونیزم، فیمینزم او ورته نورو مسایلو په اړه د شعر ویلو هم راګرځول شوي دي.

قانون د طالبانو اطلاعاتو او فرهنګ وزارت ته صلاحیت ورکړی چې " سرغړونکي د اسلامي شریعت" سره سم مجازات کړي.

طالبانو په تیرو څلورو کلونو کې له شاعرانو او هنرمندانو سربیره پر رسنیو هم پراخ بندیزونه لګولي دي.

د پاکستان په خیتځ کې د وروستیو سیلابونو له کبله نژدې نیم میلیون خلک له خپلو مېنو بې ځایه شوي دي.

د مرستو رسولو ادارو ویلي چې د هېواد په بیلابیلو برخو کې يې د ژغورنې پراخ عملیات پیل کړي.

د پاکستان په پنجاب ایالت کې د مرستو رسوني د ادارې مشر نبیل جواد نن شنبې ویلي، "نژدې څلور سوه یو اتیا زره کسان چې په سیلاب ځپلو سیمو کې بند پاتي وو، ژغورل شوي دي".

په پاکستان کې د وروستیو سیلابونو له کبله نژدې یو نیم میلیون کسان زیایمن شوي دي.

د اوکرایین د پارلمان پخوانی مشر اندري پاروبي د اوکرایین په لویدیز لویف ښار کې په ډزو وژل شوی.

د اوکرایین ولسمشر ولادیمیر زلنسکي نن شنبې د اندري وژل کیدل تایید او دغه پېښه يې "وحشتناکه وژنه"بللې ده.

ناپیژنده وسله والو پر غرمه مهال پر اندري ډزې وکړي او له سیمې وتښیدل.

اندري پاروبي چې ۱۵کاله مخکې د اوکرایین د پارلمان مشر و، د اوکرایین یو له مهمو سیاستوالو شمیرل کیږي.

ولسمشر زلنسکي ژمنه کړې چې د هغه د وژنې په اړه به څیړنې کوي.

د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت نن شنبې د افغانستان په خیتځ ننګرهار، کونړ، نورستان او لغمان ولایتونو کې د پولیو یا ګوزڼ ناروغۍ د واکسین د کمپاین د پیل خبر ورکړی دی.

د دغه وزارت ویاند شرافت زمان امرخیل په یوه ویډیو پیغام کې ویلي، " په دې کمپاین کې به له یو اعشاره څلور میلیونو ډیر له پنځه کلونو کم عمره ماشومان واکسین شي".

د شرافت په ټکو، د واکسینو دا پیل شوی کمپاین به د سپټمبر میاشتې تر ۸مې نیټې دوام وکړي.

پولیو یا ګوزڼ چې یوه ویروسي ناروغي دي په ماشومانو کې د دایمي فلج سبب کیږي.

افغانستان او پاکستان په نړۍ کې یوازیني هېوادونه دي چې لا هم په کې د ګوزڼ ویروس شتون لري.

په ننګرهار کې د تیرې شپې د وروښتونو او سیلابونو له کبله پنځه کسان مړه او ۱۵نور ټپیان شوي دي.

د دې ولایت د والي ویاند احسان الله عثماني رسنیو ته په رالیږلي ویډیو پیغام کې ویلي، " دا تلفات په سپین غر، اچین، چپرهار او سره رود ولسوالیو کې اوښتي دي".

د عثماني په ټکو، دغو وروښتونو او سیلابونو د خلکو کورونو ته د زیان سربیره کرنیزې ځمکې او عامه ځایونه هم ویجاړه کړې دي.

په وروستیو کې د ننګرهار سربیره سیلابونو په یو شمیر نورو ولایتونو کې هم ځاني او مالي زیانونه اړولي دي.

د ملګرو ملتو د ښځو څانګې خبر ورکړ چې اکثریت افغانان د نجونو او ښځو د زده کړو پلوي کوي.

د دې ادارې د بشري حقونو د برخې مشرې سوفیا کاتورپ د جمعې په ورځ په جینوا کې خبرې غونډې ته وویل چې د یوې نظر پوښتنې له مخې د افغانستان نوي په سلو کې خلک په ښارونو او کلیو کې د نجونو د زده کړو ملاتړ کوي.

اغلې کالتورپ زیاته کړه چې د جولای او اګست په میاشتو کې د ترسره شوې نظر پوښتنې له مخې اووه نوي په سلو کې ښځو ویلي دي چې د زده کړو ممانعت د دوی پر ورځني ژوند بدې اغیزې کړې دي، ځیني کسان یې ناهیلي کړي او ځیني یې له رواني پلوه سخته ځپلې دي.

طالبانو له شپږم ټولګي ورپورته د نجونو او ښځو پر زده کړو بندیز لګولی دی.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر او د صدراعظم مرستیال اسحاق ډار د جرمني له بهرنیو چارو وزیر یوهان وادفول سره په پاکستان کې د افغان کډوالو په تړاو د جمعې په ورخ پر ټیلفون خبرې وکړې.

د راپورونو له مخې دا خبرې تر ډیره په پاکستان کې د هغو افغان کډوالو په تړاو وې چې جرمني د هغوی د ایستلو ژمنه کړې ده.

تمه ده چې له دې ډلې نژدې پنځوس تنه د دوشنبې په ورځ له اسلام اباده د جرمني هانوور ته په الوتکه کې انتقال شي.

په پاکستان کې تیره اونۍ تر څلور سوه پنځوس ډیر هغه افغانان ونیول شول چې په جرمني کې یې د منلو ژمنې درلودې.

له څه باندې څلورو کلونو راپه دې خوا چې طالبانو کابل نیولی دی، جرمني په لسګونو زره افغانان خپل هیواد ته انتقال کړې دي. د راپورونو له مخې لاهم په پاکستان کې شاوخوا دوه زره درې سوه داسې افغانان شته چې د جرمني له خوا د منلو له ژمنو سره سره په پاکستان کې پاتې دي.

د افغانستان د فوټبال ملي لوبډلې ته د ایران ملي ټیم درې د یوه په وړاندې ماتې ورکړه.

دا لوبه په تاجکستان کې د منځنۍ اسیا د ملتونو د جام په ترڅ کې پرون ترسره شوه. لومړی ګول افغان لوبغاړي امید موسوي په یو ویشتمې دقیقه کې ترسره کړ، خو پنځه دقیقې وروسته ایراني لوبغاړو لوبه مساوي کړه او د لومړۍ برخې تر پای مخکې ایران دوهم ګول وواهه، بیا یې په دوهمه نیمایي کې افغان ټیم ته دریم ګول ورکړ.

افغان لوبډله به د دې لوبو په ترڅ کې خپله دوهم مسابقه د دوشنبې په ورځ له کوربه تاجکستان سره وکړي.

افغانستان د دې جام لوبو په ( ب) ګروپ کې له ایران، تاجکستان او هند سره یوځای شوی دی.

د پاکستان د کرکټ ملي لوبډلې د افغانستان ملي ټیم ته د شل اورونو په لوبه کې د نهه دیرش منډو په توپیر ماتې ورکړه.

دا لوبه د افغانستان، پاکستان او کوربه متحده عربي اماراتو ترمنځ د درې اړخیزې شل اووره لړۍ په ترڅ کې تیر ماښام په شارجه کې ترسره شوه.

افغان ټیم به خپله دوهمه لوبه د دوشنبې په ورځ له کوربه هیواد متحد عربي اماراتو سره وکړي.

د افغانستان د کرکټ بورډ چارواکي وایي چې د دې درې اړخیزو لوبو هدف اسیایي جام ته چمتوالی دی چې لس ورځې وروسته په متحد عربي اماراتو کې پيلیږي.

په اسیایي جام کې د دغو دریو لوبډلو ترڅنګ، د هند، عمان، هانګ کانګ او بنګله دیش ملي لوبډلې برخه اخلي.

د اوکراین ولسمشر وایي، هڅه کوي چې په درې څلورو ورځو کې د امریکا له ولسمشر ډونالډ ټرمپ او اروپایي متحدینو سره غونډه وکړي.

ولادیمیر زیلینسکي پرون په کییف کې خبریالانو ته وویل چې د دې غونډې د جوړیدو تکل یې وروسته تر دې کړی چې روسیه د اوکراین په ختیځ کې نوي برید ته چمتو شوې ده.

زیلینسکي زیاته کړه چې ستراتیژیک ښار پوکروسک ته څیرمه له لومړۍ کرښې سره شاوخوا یولک روسیي پوځیان راغونډ شوي.

ټرمپ د اګست په پنځلسمه په الاسکا کې د روسیې له ولسمشر ولادیمیر پوتین سره د لیدو پرمهال هغه وهڅاوه چې د اوکراین له ولسمشر سره خبرو ته کښیني، خو تر دې دمه دا غونډه نه ده شوې. نژدې اونۍ مخکې ټرمپ وویل، که دا خبرې ونه شي نو په دوو اونیو کې به د خپلو راتلونکو ګامونو په اړه پریکړه وکړي.

د اګست په ۲۶مه، ولسمشر ټرمپ په مسکو باندې د نویو بندیزونو د لګولو د امکاناتو خبره هم وکړه، خو ویې ویل چې دا به نړیواله جګړه نه وي، اقتصادي جګړه به وي. ښاغلي ټرمپ په ورته وخت کې وویل چې زیلینسکي هم په بشپړ ډول بې ګناه نه دی.