د امریکا او اروپايي هېوادونو په هغو سیمو کې چې د کرونا ویروس د خپرېدو په اصلي ځالو بدل شوي اقتصادي فعالیتونه په تدریجي ډول پیلېږي.
په متحدایالاتو او هغو هېوادونو کې چې د کرونا ویروس د خپرېدو له کبله د مړینو شمېر پکې په کمېدو دی، د اقتصادي فعالیتونو د بیا پیل لپاره تجربوي اقدامات پیل شوي دي.
تمه ده چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ نن د اپریل په ۱۴مه هغه کاري ډله اعلان کړي چې په امریکا کې د اقتصادي فعالیت د بیا پیل لپاره به هڅه کوي.
د ټرمپ ادارې په امریکا کې د ځینو محدودیتونو د له منځه وړلو لپاره د راروانې مې میاشتې لومړۍ نېټه هدف ټاکلی دی.
ولسمشر ټرمپ پرون د اپریل په ۱۳مه وویل، دی به په راتلونکو څو ورځو کې هغه نېټه اعلان کړي چې په متحدایالاتو کې اقتصادي فعالیتونه بیا پیلېږي.
ټرمپ زیاته کړه چې غواړي اروپا ته د سفر بندیز هم په مناسب وخت کې پای ته ورسوي.
بل خوا د امریکا د شپږو شمالي ایالتونو سیمه ایزو حکومتونو د یوه ګډ پلاوي جوړېدل اعلان کړي څو د کرونا ویروس د مخنیوي لپاره د محدودیتونو د تدریجي لیرې کولو ستراتیژۍ همغږې کړي.
د نیویارک والي اندریو کومو چې ایالت یې د کرونا ویروس له کبله تر ټولو زیات زیانمن شوی پرون دوشنبې وویل چې د اقتصادي فعالیتونو بیا پیل یوه نازک انډول ته اړتیا لري او زیاته یې کړه چې دا فعالیتونه د هغو د اهمیت او ارزښت له مخې باید له سره وارزول شي.
په اروپا کې اسپانیا له هغو هېوادونو څخه ده چې د کرونا ویروس له کبله تر ټولو زیاته زیانمنه شوې ده.
خو په دې هېواد کې د ځینو تولیدي او ساختماني شرکتونو کارکوونکي دندو ته د راستنېدو په حال کې دي.
د اسپانیا د روغتیا وزیر سلوادور ایلا ویلي، اقتصادي فعالیتونه یوازې په محدودو سکټورونه کې بیا پیل شوي دي خو د ټول هېواد په کچه قرنطین پرځای پاتې دی.
په یو شمېر نورو اروپايي هېوادونو کې هم چارواکي په تدریجي ډول د بېړنیو حالاتو لګول شوي محدودیتونه ورو ورو لیرې کوي.
دوی وايي چې د دې کار هدف په تدریجي ډول د اقداماتو ازمویل دي خو په ځینو نورو کې بیا لاهم کلک تدابیر پرځای پاتې دي او چارواکي یې وايي د هغو لیرې کول ښایي څو اونۍ وخت ونیسي.
د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون ویلي دي چې قرنطین ښايي د راروانې مې میاشتې تر یوولسمې پورې دوام وکړي.
هغه وايي: "له دې نېټې وروسته د عمومي قرنطین شرایط یوازې په هغه صورت کې لیرې کېدای شي چې موږ ښه او مسوول وګړي واوسو او اصولو ته درناوی وکړو او په عین حال کې د کرونا ویروس د خپرېدو بهیر په رښتیا سوکه شي."
خو روغتیايي چارواکو خبرداری ورکوي چې د محدودیتونو ناڅاپي نرمول ښايي د دې ناروغۍ د خپرېدو د نوې څپې باعث شي.
دا په داسې حال کې ده چې د جان هاپکینز پوهنتون د شمېرنو له مخې په ټوله نړۍ کې په کرونا ویروس د اخته کسانو شمېره شل لکو ته نژدې شوې او د مړو شمېره یې له ۱۲۰ زرو اوښتې ده.
خو ګومان کېږي چې د مثبتو مواردو او مړو شمېره به تر دې ډېره لوړه وي ځکه د طبي ازموینو لپاره د امکاناتو د نشتوالي، د محاسبې په اصولو کې د توپیرونو او حتی د نړۍ په کچه د شمېرنو د پټولو له کبله د ډېرو پېښو راپور نه ورکول کېږي.
همداراز داسې موارد هم شته چې ځینې کسان په کووید-۱۹ ناروغۍ اخته وي خو دوی له دې چې نښې یې په وجود کې نه راڅرګندېږي په ځان نه وي خبر.
