پهداسې حال کې چې وروستیو ورښتونو او له املهیې سېلابونو د کابل په ګډون په یو شمېر سیمو کې خلکو ته درانه مالي او ځاني زیانونه اړولي، خو په پلازمېنه کې يې د ځمکې لاندې د اوبو سطحه لوړه کړې ده.
د افغانستان د اوبو او انرژۍ وزارت وايي، د وروستیو ورښتونو له امله د کابل د ځمکې لاندې اوبو کچه له ۲مترو نېولې تر ۱۲ مترو لوړه شوې ده.
د دې وزارت د هایدورجیولوژۍ د برخې رئیس جمال عبدالناصر شکوري د دوشنبې په ورځ «۱۳۹۸ کال د غويي ۰۲» ازادي راډيو ته وویل:
"د تېر کال په پرتله سږ کال په کابل کې تقریباً له ۲ تر ۱۲ مترو پورې د ځمکې لاندې اوبو کچه لوړه شوې ده، دا یو هیله بخښونکی خبر دی، خو په لنډ مهال کې."
دی وايي، د اوږد مهال لپاره دوی هڅې کوي چې پهدې برخه کې له رامنځته شوي فرصته سمه ګټه واخلي.
دی وايي، د ژورو څاګانو کېندل چې له فلتر وروسته د سېلاب او باران اوبه د ځمکې تل ته ولېږدوي، د لویو څاګانو ایستل او د ډنډونو جوړول چې د اوبو د زېرمه کولو لپاره ګټورې لارې چارې دي.
نوموړي زیاته کړه چې همدا اوس د کابل سیند په اوږدو کې د اوبو د زېرمه کولو لپاره حوضونه جوړېږي چې اوبه پهکې زېرمه شي او د ځمکې تل ته ښکته شي.
دا پهداسې حال کې ده چې په وروستیو کې افغان حکومت د افغانستان په یو شمېر سیمو په ځانګړي ډول ګڼ مېشتې کابل کې تر ځمکې لاندې اوبو د کچې د ټېټېدو په اړه اندېښنه ښودلې وه.
افغان چارواکو ویلي وو چې د کابل په یو شمېر سیمو کې ان د اوبو کچه ۲۲ متره ښکته شوې ده.
د راپورونو پر بنسټ هر کال د ورښتونو له امله په کابل کې ۲۵ میلیونه متره مکعبه اوبه زېرمه او ۸۷ متره مکعبه اوبه مصرفېږي.
د افغانستان د اوبو او انرژۍ وزارت د هایدورجیولوژۍ د برخې رئیس جمال عبدالناصر شکوري وايي چې سږ کال ۱۶۰ میلیونه متره مکعب ورښتونه شوي چې د تېر کال په پرتله پنځه برابره زیات دي.
د افغانستان د اوبو او انرژۍ وزارت د تېر کال په ژمي کې خلکو ته سپارښتنه کړې وه چې د ځمکې لاندې د اوبو د سطحې د لوړېدو په هدف دې له بامونو توګل شوې واورې په کانکرېټونو نه، بلکې په خاورینه ځمکه واچوي.
په ورته وخت کې د اوبو او انرژۍ وزارت پخوانی مرستیال عبدالبصیر عظیمي له اوبو نه د سمې ګټې اخیستنې په برخه کې د ولسي وګړو ونډه مهمه وبلله.
نوموړي وویل:
"پهدې برخه کې خلک ډېر مهم نقش لري، په ځانګړي ډول د اوبو د مصرف په برخه کې باید ډېره پاملرنه وشي، دا کار کولای شي ښه تأثیرات ولري، د کابل په شان په لویو ښارونو کې چې د اوبو مصرف پهکې ډېر زیات دی، خلکو ته د اوبو د سم مصرف په اړه د عامه پوهاوي له ورکړې او د اوبو د مصرف د کچې له ټیټولو بله چاره نهشته."
خو دی وايي چې حکومت هم باید د اوبو د زېرمه کولو په هدف د کابل په شااوخوا سیمو کې د اوبو د زېرمه کولو بندونه جوړ کړي.
کابل د هغه ولایتونو په کتار کې راځي چې ډېر اوسېدونکي لري او د اوبو د مصرف کچه هم پهکې لوړه ده.
چارواکي وايي، که خلک د اوبو په مصرف کې له احتیاطه کار وانهخلي، نو د ژوند په چاپېریال به ناوړه اغېز وکړي.
راپور: اکرامالله اکرام