یک بانوی باشنده ولایت هلمند می‌گوید برادر خردسال‌اش به بیماری سوء تغذیه روبه‌رو است، اما امکانات درست در شفاخانه‌ها برای تداوی او وجود ندارد.
من برادر کوچک خود را که به سوء تغذیه مبتلا شده چند بار به شفاخانه ولایتی بردم، اما ازدحام بسیار زیاد بود، امکانات هم کم شده‌است.
او که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نام‌اش در گزارش ذکر شود به رادیوآزادی گفت تا حال چندین بار برادر بیمارش را به شفاخانه‌های دولتی برده، اما به گفته او گاهی به دلیل ازدحام زیاد برایش نوبت نرسیده و گاهی هم درست تداوی نشده است: "من برادر کوچک خود را که به سوء تغذیه مبتلا شده چند بار به شفاخانه ولایتی بردم، اما ازدحام بسیار زیاد بود، امکانات هم کم شده‌است، توان رفتن به شفاخانه‌های خصوصی را نداریم، از حکومت و مؤسسات می‌خواهیم تا بخاطر حل مشکل مردم امکانات را بهتر بسازند."
مهناز یکی از باشنده‌های ولایت بلخ نیز از مشکلات صحی در شفاخانه‌های دولتی که تحت حمایت مؤسسات خارجی در این ولایت فعالیت دارند، شکایت دارد.
او به رادیو آزادی می‌گوید: "مشکلات صحی نسبت به گذشته در ولایت بلخ زیاد شده‌است، حدود یک هفته قبل با یکی از دوستان خود که خانم حامله بود به شفاخانه دولتی رفته بودم، از دهن دروازه که از این‌ها پول خواستند تا زمانی‌که معاینه شدند، درحالی‌که در گذشته چنین نبود، قرار گرفتن مریضان در صف، درد کشیدن خانم‌های باردار، این همه مشکلات است، فقط بخاطری‌که اقتصاد شان خوب نیست، به شفاخانه دولتی می‌روند، از زمانی‌که کمک‌ها قطع شده دوای رایگان اصلاً وجود ندارد."
این نگرانی‌ها از وضعیت شکننده صحی در افغانستان درحالی‌ست که سازمان داکتران بدون مرز (ام‌اس‌اف) در گزارشی‌که روز پنجشنبه سوم جولای منتشر کرده، گفته است که فشارها بر شفاخانه‌های تحت حمایت این نهاد در ولایات هلمند، هرات و بلخ به دلیل بیشتر شدن تعداد بیماران کودک افزایش یافته است.
به گفته این سازمان، این شفاخانه‌ها با کمبود داکتر، بستر، ادویه و تجهیزات طبی روبه‌رو بوده و این امر زمینه را برای مراقبت و تداوی مناسب اطفال دشوار کرده‌است.
سازمان داکتران بدون مرز افزوده که تعداد زیاد اطفال بیمار به شفاخانه‌ها آورده می‌شوند، اما بسیاری آن‌ها باید قبل از دریافت مراقبت‌های صحی، برای مدت طولانی منتظر بمانند.
سازمان داکتران بدون مرز می‌گوید که تعداد کودکان زیر پنج سال که برای تداوی به بخش عاجل شفاخانه بُست هلمند مراجعه کرده‌اند، از حدود ۵۴ هزار تن در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۱۲۲ هزار تن در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته است.
معلومات این سازمان نشان می‌دهد که فقط در اپریل سال روان میلادی، نزدیک به ۱۴ هزار کودک زیر پنج سال به بخش عاجل این شفاخانه مراجعه کرده که بالاترین رقم مراجعه ماهانه از سال ۲۰۲۰ به این‌سو است.
گزارش سازمان داکتران بدون مرز نشان می‌دهد که در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵، به طور متوسط روزانه ۳۵۴ کودک در بخش عاجل شفاخانه تحت حمایت این سازمان در هرات تحت تداوی قرار گرفته اند که این رقم نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۲۷ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
مسئولان صحی این شفاخانه‌ها با تأیید این وضعیت می‌گویند که شمار بیماران با گذشت هر زور در حال افزایش است.
داکتر شیرعلی ذهیر متخصص امراض ساری در شفاخانه ولایتی بُست در ولایت هلمند روز پنجشنبه به رادیو آزادی گفت: "شفاخانه بست از اساس برای ۱۵۰ مریض ساخته شده‌است، حالا اگر تنها یک بخش را ببنییم تا ۳۵۰ مریض دارد، تنها بخش اطفال، اگر بخش‌های دیگر را مد نظر بگیریم، این یک واقعیت است که وقتی ازدحام مریضان زیاد می‌شود، کیفیت خدمات پائین می‌آید، اما «ام‌اس‌اف» تا حال ما را نگذاشته با مشکل روبه‌رو شویم."
این نگرانی‌ها درحالی مطرح می‌شود که در پی فرمان اجرایی دونالد ترمپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا که در ماه جنوری صادر شد، تمامی کمک‌های خارجی امریکا به حالت تعلیق درآمد.
ترمپ در آن زمان گفته بود که بیروکراسی آن با منافع امریکا هم‌خوانی ندارد.
قطع این کمک‌ها بخش‌های مختلف به شمول بخش صحت در افغانستان را متأثر ساخت.
سازمان جهانی صحت و نهاد همکارش «کلستر جهانی صحت» به تاریخ ۲۵ جوزای سال جاری اعلام کرده‌اند که پس از توقف کمک‌های مالی ایالات متحده، فعالیت ۴۲۲ مرکز صحی در افغانستان متوقف شده‌است.
از سوی هم باشنده‌های بیشتر ولایات به ویژه ساکنان مناطق دوردست افغانستان نیز همواره از کمبود مراکز صحی و داکتران مسلکی شکایت کرده و خواهان رسیدگی به مشکلات‌شان دراین بخش شده‌اند.
