به رسمیت شناختن حکومت طالبان از سوی روسیه با واکنشهایی معتددی روبهرو شدهاست.
چین از این اقدام استقبال کردهاست.
چین از پیشرفتهای اخیر در روابط بین روسیه و حکومت موقت افغانستان استقبال میکند. چین به عنوان یک همسایه دوست در این مرحلهی گذار، به این باور است که افغانستان نباید از جامعه جهانی کنار گذاشته شود.
مائو نینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین روز جمعه (۴ جولای) در یک بیانیه ویدیویی که گلوبل تایمز رسانه چینی آنرا از یک کنفرانس مطبوعاتی در صفحه اکس (تویتر سابق) خود منتشر کرده، گفته است: "چین از پیشرفتهای اخیر در روابط بین روسیه و حکومت موقت افغانستان استقبال میکند. چین به عنوان یک همسایه دوست در این مرحلهی گذار، به این باور است که افغانستان نباید از جامعه جهانی کنار گذاشته شود. چین از جامعه جهانی در تقویت تعامل و گفتوگو با حکومت موقت افغانستان حمایت میکند و آن (حکومت طالبان) را به پاسخگویی فعال به نگرانیهای بینالمللی تشویق میکند و در بازسازی و توسعه افغانستان با آن همکاری میکند. چین همچنین از مبارزه افغانستان با تروریزم حمایت کرده و نقش مثبتی در تأمین صلح، ثبات و رفاه منطقهای ایفا میکند."
نصیر احمد فایق، سرپرست نمایندهگی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد، به تاریخ ۴ جولای در صفحه اکس (تویتر سابق) خود نوشته، با آنکه به رسمیت شناختن طالبان از سوی کشوریکه در ۲۰ سال گذشته از آنها حمایت کرده، جای تعجب ندارد، اما تأکید کرد که این "حرکت سیاسی" ظاهراً به نفع طالبان است، اما در درازمدت پیامدهای منفی برای مردم افغانستان خواهد داشت.
نصیر احمد اندیشه، نماینده دایمی افغانستان در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در جینوا نیز به تاریخ ۳ جولای در صفحه اکس (تویتر سابق) خود نوشته که این شناسایی میتواند یک وضعیت باخت-باخت برای هر دو طرف باشد.
او بدون توضیح بیشتر افزوده که فرصتهایی به وجود خواهد آمد، اما باید بهگونهای مؤثر از آنها استفاده شود.
برخی از جبهات مسلح مخالف حکومت طالبان نیز به این اقدام روسیه واکنش نشان دادهاند.
علی میثم نظری، مسئول روابط خارجی جبهه موسوم به مقاومت ملی افغانستان، در صفحه اکس (تویتر سابق) خود نوشته که "مشروعیت واقعی از درون یک کشور و از مردم آن سرچشمه میگیرد. یک حکومت واقعی مشروعیت خود را از رضایت و اعتماد مردمش میگیرد، نه از تأیید خارجیها".
او نیز افزوده "هر گروهی که پیش از کسب مشروعیت داخلی، در پی به رسمیت شناخته شدن بینالمللی باشد، شکست میخورد و در تاریخ فراموش خواهد شد."
اتحاد فعالان حقوق بشر نیز در اعلامیهی که به رسانهها فرستاده، اعلام کردهاست که به رسمیت شناختن به گفته آنان "گروه تروریستی طالبان" توسط روسیه، نقض آشکار قوانین بینالمللی است.
ما از این تصمیم روسیه عمیقاً نگران هستیم. این تصمیم نقض آشکار اصول حقوق بشر و ارزشهای جهانی عدالت است.
فهیم فرواک، یکی از اعضای این نهاد در پیامی صوتیکه به رادیو آزادی فرستاده، گفته است: "ما از این تصمیم روسیه عمیقاً نگران هستیم. این تصمیم نقض آشکار اصول حقوق بشر و ارزشهای جهانی عدالت است. طالبان نه مشروعیت داخلی دارند و نه به حقوق انسانی زنان و کرامت اقوام و مذاهب دیگر پایبند هستند. ما هشدار میدهیم که مشروعیت دادن به طالبان نهتنها آنها را جسورتر میسازد، بلکه امنیت و اعتبار کشورهایی را که آنها را بهرسمیت میشناسند نیز به خطر میاندازد."
این نهاد حقوق بشری در اعلامیهی خود از مسکو خواسته است که در تصمیم خود تجدید نظر کند. همچنین از جامعه جهانی، بهویژه نهادهای بینالمللی حقوق بشر خواسته که در برابر بهرسمیت شناختن حکومت طالبان توسط روسیه سکوت نکنند.
وزارت خارجه روسیه روز پنجشنبه «۳ جولای» در بیانیهی در کنار اعلام به رسیمت شناختن حکومت طالبان گفته است که مسکو فرصتهای خوبی برای گسترش روابط با حکومت جدید افغانستان میبیند و متعهد است که همکاریهای خود را با کابل در زمینههای امنیت، مبارزه با تروریزم و قاچاق مواد مخدر ادامه دهد.
وزارت خارجه روسیه افزوده "ما باور داریم که بهرسمیت شناختن رسمی حکومت امارت اسلامی افغانستان، راهی تازه برای گسترش همکاریهای دوجانبه مؤثر میان دو کشور خواهد گشود".
در اعلامیهی منتشر شده، همچنان آمده است که روسیه بهویژه در زمینههای انرژی، حملونقل، زراعت و پروژههای زیربنایی، فرصتهای گستردهای برای همکاریهای تجاری و اقتصادی با افغانستان میبیند.
امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه حکومت طالبان، در اعلامیهی اقدام روسیه را «شجاعانه و ارزشمند» توصیف کردهاست.
او ابراز امیدواری کرده که بهرسمیت شناختن حکومت طالبان از سوی روسیه، الگویی برای سایر کشورها شود.
در داخل افغانستان، جنبشهای زنان معترض گفته اند که روسیه در این تصمیم خود، وضعیت واقعی مردم افغانستان، بهویژه محدودیتهای جاری علیه زنان را نادیده گرفته و تنها بر اساس منافع خود چنین تصمیمی گرفته است.
صفیه عارفی، رهبر جنبش زنان «پنجره امید»، در پیامی صوتی به رادیو آزادی گفته است: "طالبان به هیچوجه معیارهای بهرسمیت شناختن بهعنوان یک دولت را ندارند. مردم افغانستان هرگز از حاکمیت آنها راضی نبودهاند. آنها علیه زنان، مردم، بشریت و اقلیتها جنایت کردهاند. طالبان ناقضان حقوق بشر هستند. این اقدام، نگرانی فعالان حقوق بشر و زنان معترض افغان را برانگیخته است که چرا یک کشور برخلاف اصول بینالمللی، طالبان را بهرسمیت میشناسد."
در نزدیک به چهار سال گذشته، طالبان محدودیتهای گستردهای بر زنان و دختران در زمینه آموزش، کار و سایر حقوق اساسی اعمال کردهاند. به همین دلیل، تا کنون هیچ کشوری جز روسیه حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است.
با این حال، کشورهایی مانند چین، امارات متحده عربی، ایران، ازبکستان و پاکستان برای گسترش روابط با طالبان، سفیران خود را به کابل فرستادهاند.
همچنین، این کشورها نمایندهگان طالبان را در سفارتخانهها و قونسلگریهای افغانستان در کشورهای خود پذیرفته و روابط تجاری با آنها برقرار کردهاند.