این کمیته در اعلامیهای که بهتازگی در ویبسایت سازمان ملل منتشر شده، گفته است که چون طالبان را به رسمیت نمیشناسد، این ارزیابی بدون حضور آنها و بر اساس چهارمین گزارش دورهای نمایندگی دایمی افغانستان در سازمان ملل، پس از گفتگو با مقامهای پیشین افغان و فعالان حقوق زن در تبعید، انجام شده است.
در اعلامیه به نقل از باندانا رانا، عضو این کمیته که رهبری بررسی افغانستان را بهعهده دارد، آمده است: "این بررسی نهتنها یک وظیفه رسمی کمیته است، بلکه امیدواریم گامی سازنده، بر پایهی احترام متقابل و با هدف تقویت پاسخگویی در برابر حقوق زنان و دختران افغان باشد."
این ارزیابی میتواند باعث افزایش مسئولیتپذیری تمامی طرفها شود و همچنین زمینهی تعهد تازهای را، بهویژه از سوی جامعهی جهانی، برای حمایت از حقوق اساسی زنان و دختران افغان، بهخصوص حق آموزش، فراهم کند
در اعلامیه آمده است که کمیته از طالبان دعوت کرده بود تا بهگونه غیررسمی در این ارزیابی شرکت کنند، اما هیچ پاسخی دریافت نکرد.
بر بنیاد معلومات این کمیته، قرار است یافتهها و مشاهدات نهایی این ارزیابی تحت عنوان "مشاهدات پایانی" در تاریخ ۷ جولای منتشر شود.
کمیتهی CEDAW در پایان اعلامیه، بر حمایت از زنان و دختران افغانستان تأکید کرده و از همهی طرفها، از جمله جامعهی جهانی، خواسته است تا به تعهداتشان بر بنیاد قوانین بینالمللی عمل کنند.
در همین حال، شماری از زنان و دختران افغان، با وجود استقبال از این اقدام، میگویند که تلاشهای جامعهی جهانی برای اعاده حقوق آنان کافی نبوده است.
یکی از این دختران که پس از بازگشت طالبان از ادامهی تحصیلات عالی باز مانده و نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به شرط تغییر صدایش به رادیو آزادی گفت:
"جامعه جهانی بار ها در قسمت حقوق زنان تاخیر کرده است، فقط یک اعلامیه منتشر می کند، اما جامعه جهانی باید در زمینه حقوق زنان اقدام جدی نماید، اما این موضوع بار ها از نظر انداخته شده است و جامعه جهانی به جدیت به آن نگاه نکرده است."
فعالان حقوق زن نیز این اقدام را مهم و شجاعانه خوانده، تأکید میکنند که چنین بررسیها مسئولیت جامعه جهانی در قبال وضعیت حقوق زنان در افغانستان را بیشتر برجسته میسازد.
ژولیا پارسی، یکی از این فعالان، به رادیو آزادی گفت:
"این اقدام این پیام را می رساند که نقض حقوق بشر حتی در غیاب حکومت باید بررسی شود و جامعه جهانی مسئولیت دارد، هرچند این بررسی ها به شکل فوری تغییر نمی آورد ولی صدای زنان افغان را زنده نگه میدارد، توجه جامعه جهانی را جلب می کند و می تواند مقدمه فشار سیاسی بیشتر بر طالبان باشد."
کمیتهی محو تبعیض علیه زنان (CEDAW)، متشکل از ۲۳ کارشناس مستقل بینالمللی در زمینهی حقوق زنان است و بهعنوان یک نهاد نظارتی سازمان ملل متحد، بر اجرای مفاد کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان نظارت میکند.
این کنوانسیون پس از تصویب در سال ۱۹۷۹ از سوی سازمان ملل اجرایی شد و افغانستان در سال ۲۰۰۳ به آن پیوست
با این حال، طالبان پیش ازین گفته اند که به توافقهایی که از سوی حکومتهای پیشین امضا شده، پایبند نیستند.
پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، دروازههای مکاتب بالاتر از صنف ششم و پوهنتونها به روی دختران بسته شد و زنان از کار در بسیاری از ادارههای دولتی و غیر دولتی نیز منع شدند.
افزون بر این محدودیتها، فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زنان نیز ممنوع شده و آنها اجازهی گشتوگذار آزادانه بدون محرم، و حتی رفتن به مکانهای تفریحی را ندارند.
هرچند این اقدامات همواره از سوی نهادهای بینالمللی و شمار زیادی از مردم افغانستان مورد انتقاد قرار گرفته، اما طالبان میگویند به حقوق زنان در چهارچوب شریعت اسلامی پایبند هستند؛ ادعایی که برای زنان افغان و جامعهی جهانی پذیرفتنی نیست.