شماری از دانش‌آموزان مکاتب در ولایت‌های مختلف افغانستان از کمبود کتاب‌های‌درسی و آموزگاران در مکاتب‌شان شکایت دارند.
چند تن از این دانش‌آموزان به رادیوآزادی گفتند که با گذشت یک‌ماه از آغاز سال‌تعلیمی، هنوز هم کتاب برای‌شان توزیع نشده‌است.
فرید، یکی از دانش‌آموزان صنف‌دهم در ولایت بغلان است که می‌گوید با نبود کتاب‌های‌درسی، کمبود معلمان و تدریس نامنظم، روند آموزش در مکتب‌شان با مشکلات جدی روبه‌رو است.
او به رادیوآزادی گفت: «من صنف‌دهم مکتب استم، بیش از یک‌ماه می‌شود که مکتب شروع شده‌است. نه کتاب داریم، نه درس درست است، معلم هم وجود ندارد. از حکومت تقاضا داریم که برای ما کتاب توزیع کند و مشکلات ما را حل کند، که وقت ما بی‌جا ضایع می‌شود.»
با گذشت بیش از یک‌ماه از آغاز سال‌تعلیمی در افغانستان، شماری از دانش‌آموزان و خانواده‌های‌شان در ولایت‌های مختلف شاکی‌اند که تاکنون کتاب‌های‌درسی برای آن‌ها توزیع نشده و همچنین مکاتب با کمبود آموزگاران برای تدریس مضامین مختلف مواجه‌اند.
در این شرایط، اقتصاد خانواده‌ها هم خوب نیست که برای اولادهای‌شان کتاب بخرند.
زینت، باشندهٔ قلعه‌زمان‌خان شهر کابل، به رادیوآزادی گفت برادرش صنف‌یازده مکتب است، اما کتاب‌های‌درسی در اختیار ندارد و پدرش هم توان خرید کتاب‌ها و مواد‌درسی را ندارد.
«برادرم صنف‌یازده مکتب است، هر روز که می‌آید جگر‌خون می‌باشد، بخاطری که می‌گوید کتاب و قرطاسیه ندارند. در این شرایط، اقتصاد خانواده‌ها هم خوب نیست که برای اولادهای‌شان کتاب بخرند. پدر خودم بیکار است، نمی‌تواند مشکل برادرم را برطرف کند.»
در این‌حال، برخی از آموزگاران در مکاتب دولتی نیز این مشکل را تأیید کرده و می‌گویند که در نبود مواد‌درسی، سیستم آموزش مختل شده و درست تدریس نمی‌توانند.
در مکتب ما کتاب وجود ندارد، مواد‌درسی نیست. از این‌که شاگردان کتاب ندارند و ما قرطاسیه نداریم، شاگرد درست درس خوانده نمی‌تواند.
یک معلم در یکی از مکاتب شهر کابل به شرط نگرفتن‌نام و تغییر صدایش به رادیوآزادی گفت:
«در مکتب ما کتاب وجود ندارد، مواد‌درسی نیست. از این‌که شاگردان کتاب ندارند و ما قرطاسیه نداریم، شاگرد درست درس خوانده نمی‌تواند و ما هم درست تدریس کرده نمی‌توانیم. مشکلات در مکتب ما زیاد است.»
مشکل کمبود کتاب و دیگر مواد‌درسی در مکاتب موضوع تازه نیست، بلکه در نظام جمهوریت هم دانش‌آموزان در ولایات مختلف از این ناحیه شکایت داشته و خواهان رسیدگی به این مشکل شده بودند.
تلاش کردیم در مورد کمبود کتاب و دیگر مواد‌درسی در مکاتب از احمد‌منصور حمزه، سخنگوی وزارت‌معارف طالبان، بپرسیم؛ اما به پرسش‌های رادیوآزادی پاسخ نداد.
بیشتر خانواده‌ها انتقاد می‌کنند که حکومت جمهوریت در دو دههٔ گذشته میلیاردها دالر را که در بخش آموزش به افغانستان سرازیر شد حیف‌ومیل کرده و هیچ توجه بنیادی برای حل مشکل کمبود کتاب و آموزگاران صورت نگرفت.
آنان همچنان می‌گویند که طالبان نیز پس از حاکمیت دوباره‌شان در افغانستان، دختران بالاتر از صنف‌ششم را از رفتن به مکتب و پوهنتون‌ها منع کرده و به‌جای توجه به کیفیت درسی و فراهم‌کردن کتاب‌های‌درسی مکتب به دانش‌آموزان، در تلاش تغییر یونیفورم و طرز پوشش دانش‌آموزان و افزایش مدرسه‌ها در افغانستان هستند.
نگرانی‌ها از کمبود کتاب، مواد‌درسی و آموزگاران در مکاتب دولتی و ممنوعیت آموزش دختران در مکاتب و پوهنتون‌ها در حالی مطرح می‌شود که به‌تازگی شماری از مدیران مکاتب در صحبت با رادیوآزادی ادعا کرده‌اند که حکومت طالبان روند جمع‌آوری کتاب‌های صنوف ۷ الی ۱۲ را از مکاتب دخترانه آغاز کرده و آن‌را به مکاتب پسران انتقال می‌دهند.
