با کاهش پول افغانی در مقابل دالر امریکایی، قیمت مواد خوراکی در افغانستان افزایش یافته است.
برخی از خانواده ها که در شرایط بد اقتصادی قرار دارند میگویند این وضعیت آنان را بیشتر زیر فشار روحی آورده است .
"چیزی که ما خریداری میکنیم مثل آرد، برنج و روغن قیمت اش زیاد بلند شده، دالر بلند رفته قیمت آرد و روغن هم بلند رفته، چای، بوره مثل این همه چیز قیمت اش بلند شده."
چیزی که ما خریداری میکنیم مثل آرد، برنج و روغن قیمت اش زیاد بلند شده، دالر بلند رفته قیمت آرد و روغن هم بلند رفته، چای، بوره مثل این همه چیز قیمت اش بلند شده.
فریبا 34 ساله باشندۀ شهر کابل که سرپرستی خانوادۀ پنج نفره را به عهده دارد یکی از زنانی است که با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می کند.
او می گوید با کاهش پول افغانی در مقابل دالر امریکایی مواد خوراکی نیز بلند رفته و خریداری مواد غذایی برایش دشوار شده.
"در همین ده الی دوازده روز می شود که قیمت دالر بلند رفته است، همرایش آرد، روغن و بوره هم قیمت شده، در وقتی ارزانی ما نان به خوردن پیدا کرده نمی توانستیم حالا هم مشکل است، اگر نان چاشت را پیدا می کردیم به شب چیزی نمی بود و اگر شب پیدا می شد به صبح اش حیران می ماندیم چه کنیم، حالا هم هیچ خریداری کرده نمی توانیم."
او ادمه می دهد:
"روز های برف باری و بارانی، ذغال و چوب نیست، مواد سوخت نداریم که صندلی خود را در خانه گرم کنیم، بسیار وضعیت افغانستان خراب است، تنها از من نی بلکه وضعیت همه مردم خراب است، ما با مشکلات زیادی روبرو هستیم آخر چه کنیم؟!"
دیگران هم مشکل مشابهی دارند.
شفیع الله 26 ساله باشندۀ دیگر شهر کابل است، او می‌گوید در سه وعدۀ غذایی فقط توانایی یک وقت آن را دارند که برای شان تهیه کنند.
"یک بوجی آرد در بازار قبلاً چهارده صد افغانی بود اما حالا به هژده صد افغانی رسیده، همین قسم قیمت روغن، بوره و مواد خوراکی دیگر زیاد بالا رفته که توان خریداری اش را نداریم و این وضعیت باعث نگرانی و تشویش ما شده است."
چرا ارزش افغانی دربرابر دالر با نوسانات روبرو بوده است؟
مردم در افغانستان در حالی از وضعیت بد اقتصادی شکایت و نگرانی دارند که دونالد ترمپ، رئیس جمهور جدید ایالات متحده، پس از روی کار آمدن حکومت اش، تمام کمکهای خارجی را به مدت سه ماه به حالت تعلیق در آورد. ترمپ گفته است که کمکهای خارجی امریکا و بروکراسی آن با منافع امریکا همخوانی ندارد و در بسیاری از موارد با ارزش‌های این کشور در تضاد است.
با به تعلیق آوردن این کمک ها ، پول افغانی در مقابل دالر امریکایی ارزشش را از دست داد و باعث بلند رفتن مواد خوراکی در این کشور شد.
در دو هفتۀ گذشته نرخ خرید و فروش یک دالر امریکایی از ۷۰ افغانی به ۸۳ افغانی بلند رفته بود اما دوبارۀ پایین آمد و در حال حاضر یک دالر امریکایی حدود ۷۴ افغانی مبادله می شود.
حسیب الله نوری سخنگوی د افغانستان بانک حکومت طالبان است. او در مورد کاهش ارزش پول افغانی در مقابل دالر امریکایی با نشر یک ویدیو در صحفۀ ایکس یا تویتر سابق خود چنین می گوید:
"د افغانستان بانک بازار های پولی کشور را به صورت دقیق زیر نظر دارد، بخاطر ثبات قیمت ها و تبادله نرخ اسعار اقدامات لازم را انجام داده، ما به مردم اطمینان می دهیم که د افغانستان بانک سرچشمه های کافی را در دست دارد و در صورت لزوم دید بخاطر بازار های پولی کشور و ضرورت نهادهای مالی را بخاطر پول افغانی رفع می سازد."
تغییرات ارزش افغانی در مقابل دالر بدون شک که تاثیرات روی قیمت ها میگذارد، چرا که افغانستان یک کشور وارداتی است و تمامی واردات اش به اساس دالر است.
فرید سالنگی یکی از کارشناسان مسایل اقتصادی است. او در مورد دلیل کاهش پول افغانی در مقابل اسعار خارجی در صحبت با رادیو آزادی چنین می گوید:
"دلیل عمدۀ کاهش ارزش پول افغانی در مقابل اسعار خارجی می تواند کاهش کمک های خارجی، خروج دالر و قاچاق دالر از افغانستان، بی ثباتی سیاسی، اقتصادی و امنیتی، کاهش صادرات و افزایش واردات و همچنان نبود ذخایر بانکی، عدم سیاست های پول و مالی، وبی اعتمادی مردم به پول افغانی است که بدون شک که تاثیرات روی قیمت ها میگذارد، چرا که افغانستان یک کشور وارداتی است و تمامی واردات اش به اساس دالر است."
پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان، امریکا در بیش از سه سال گذشته بهمنظور حمایت از مردم این کشور، کمکهای مالی قابل توجهی را از طریق ارسال بسته‌های نقدی ۴۰ میلیون دالری هفته وار به افغانستان انجام داده، که بر اساس برآورد بانک جهانی این کمک‌ها در حفظ ثبات پول افغانی و اقتصاد این کشور نقش برجستهء داشته است.
خالده غفوری یکی از فعالان اجتماعی است. او می گوید که بلند رفتن نرخ مواد خوراکی در افغانستان مردم را نگران ساخته و بر وضعیت زنده گی روزمرۀ مردم تاثیرات منفی گذشته است.
"با توقف کمکهای خارجی در افغانستان، مشکلات اقتصادی مردم افزایش یافته است. در روزهای اخیر، قیمت دالر تا ۸۳ افغانی هم رسید که باعث افزایش قیمت مواد خوراکی شد. هرچند نرخ دالر دوباره تا حدی کاهش یافته، اما هنوز تغییری در قیمت مواد خوراکی به وجود نیامده و این وضعیت از نظر اقتصادی مردم را نگران کرده است."
به اساس گزارش دفتر امور هماهنگی بشری سازمان ملل متحد (اوچا) در سال روان میلادی ۲۲،۹ میلیون نفر به کمکهای بشری در افغاستان نیاز دارند.
آقای سالنگی برای جلوگیری کاهش پول افغانی در برابر اسعار خارجی چنین راه حلی پیشنهاد می کند.
"تامین مراودات و روابط سیاسی و جلب کمک های نقدی امریکا باید صورت بگیرد، در دراز مدت موازینه بلانس تجارتی افغانستان، بلند بردن تولیدات ناخالص داخلی یا (جی دی پی)، تامین ثبات سیاسی اجتماعی و اقتصادی، اتخاذ درست سیاست های مالی و پولی، و خودکفایی اعمار زیربنا های اقتصادی، اشتغال زایی و حاکمیت قانون صورت بگیرد که بتواند جوابگو برای حفظ ارزش پول افغانی صورت بگیرد."