او که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت، تلخی این خاطرهها با به دنیا آوردن ۴ فرزند دختر، در دلش انبار شده است:
باور کنید که من دو روز در خانه درد کشیدم و مرا شفاخانه نبردند، میگفتند که فرزندت دختر است و بالاخره به دنیا میآید.
"باور کنید که من دو روز در خانه درد کشیدم و مرا شفاخانه نبردند، میگفتند که فرزندت دختر است و بالاخره به دنیا میآید، پس از آن به کمک خانوادۀ مادرم راهی شفاخانه شدم، داکتران پس از معاینه گفتند ناوقت آمدهای، آب طفل خشک شده، عملیات میشوی و شاید فرزندت تلف شود. پس از عملیات، دخترم به دنیا آمد، ولی چون خانوادۀ همسرم دختر را خوش نداشتند، حتی به شوهرم اجازه نمیدادند که تا ساعت ۹ روز، یک پیاله چای برایم بیآورد، وقتی پس از دو سال، دوباره باردار شدم و بازهم دختر به دنیا آوردم، باور کنید که چون مزدور با من برخورد میکردند و هر کسی که به خانۀ ما میآمد، با تحقیر میگفتند که او یک دختر داشت و دختر دیگر به دنیا آورد."
بانوی دیگری از ولایت کندز که نخواست نامش در گزارش گرفته شود، میگوید که بارها بخاطر به دنیا آوردن دختر زخم زبان و حرف زشت شنیده است.
روزگار سختی را سپری کردم و زخم زبان و حرفهای زشت بسیار را تحمل کردم، مرا به نام دخترزا صدا میکردند و تحقیر میکردند.
او به رادیو آزادی گفت:
"پیش از آن که ۲ پسرم به دنیا بیآیند، روزگار سختی را سپری کردم و زخم زبان و حرفهای زشت بسیار را تحمل کردم، مرا به نام دخترزا صدا میکردند و تحقیر میکردند، حتی خسرخیلم میخواستند که برای شوهرم زن دیگر بگیرند، خداوند مهربان شد و پسران پیدا شدند، حالا به این هم قانع نیستند و میگویند کاش جای ۲ دختر، هر چهارش پسر میبودند."
اما شماری از خانوادههایی هم هستند که تولد دختران را جشن میگیرند.
۴ فرزند دختر به دنیا آوردم، خانوادۀ همسرم روشنفکر بودند و هر بار با پیشانی باز و برخورد صمیمانهشان مواجه شدهام
صالحه از شهر کابل که او هم ۴ فرزند دختر به دنیا آورده، میگوید که با هربار زادن فرزند دختر با استقبال گرم همسر و خانوادۀ همسرش روبهرو شده است:
"خوشبختانه در خانوادهای که عروسی کردم با تولد دختر مشکل نداشتند، ۴ فرزند دختر به دنیا آوردم، خانوادۀ همسرم روشنفکر بودند و هر بار با پیشانی باز و برخورد صمیمانهشان مواجه شدهام، مادر شوهرم هم زنی مهربانی بود و من در داخل خانواده هیچ مشکلی نداشتم."
در این حال داکتران میگویند که تعین جنسیت فرزند هیچ ربطی به مادر ندارد.
داکتر سونیتا بهرام، متخصص امراض ولادی و نسایی در این باره به رادیو آزادی گفت:
جنسیت جنین توسط مرد تعیین میشود.
"کروموزومهای جنسی در زنان XX و در مردان XY هستند. هنگامی که اسپرم حاوی کروموزوم Y سلول تخمک حاوی کروموزوم X را بارور میکند، جنین پسر خواهد شد. در حالی که اگر اسپرم حاوی کروموزوم X سلول تخمک را بارور کند، جنین دختر خواهد شد. بنا بر این، جنسیت جنین توسط مرد تعیین میشود."
داکتر فرید یونس، آگاه مسایل اجتماعی-اسلامی مقیم امریکا به رادیو آزادی گفت که با توجه به روایتهای اسلامی، زن و مرد همسان آفریده شده اند.
" در اسلام هیچ گونه تعصب در برابر دختر وجود ندارد، دختر در خانوادۀ اسلامی خیلی گرامی است. حدیث پیامبر ماست که میگوید که دختران را بد ندانید که آنها مونس گرانبها اند و حدیث دیگریست که با تولد دختر در خانه ۱۲ برکت و رحمت همه روزه نازل میشود و زیارت فرشتگان در آن خانه قطع نمیشود."
شماری از جامعهشناسان میگویند باور ترجیح فرزند پسر نسبت به دختر در افغانستان، ریشه در عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی دارد.
به گفتۀ آنان، یکی از دلایل عمدۀ این باور، نقش پسران در تأمین مصارف زندگی خانواده است.
در جوامع سنتی افغانستان، پسران معمولاً بهعنوان نیروی کار تلقی میشوند و انتظار میرود که در آینده مسئولیت حمایت مالی از خانواده، والدین سالخورده و حتی اعضای دیگر خانواده را بر عهده بگیرند.
همچنین در برخی موارد، پسران به عنوان وارثان نام و دارایی خانواده در نظر گرفته میشوند، در حالی که دختران به دلیل تعلق به خانوادهٔ همسر پس از ازدواج، کمتر بهعنوان سرمایه برای خانواده تلقی میشوند. این عوامل، در کنار سنتها و باورهای حاکم، سبب شده که بسیاری از خانوادهها در افغانستان داشتن فرزند پسر را به عنوان یک اولویت در نظر بگیرند.
با این حال، برخی از خانوادههای افغان با عشق و افتخار فرزندان دختر خود را بزرگ میکنند و باور دارند که داشتن دختر نعمت ارزشمندی است.