محاذالله به رادیوآزادی گفت که رفتن ازراه غیرقانونی برایش بسیاردشوار بوده و شاهد وضعیت بد افغان ها دراین مسیر بوده است.
« از راه قاچاق به ترکیه آمدم ۵۰ روز در راه بودم تا به ترکیه رسیدم در این راه مشکلات های زیاد را دیدم، اکثر جوانان ما در این راه تلف می‌شوند من به چشم خود در این راه کسانی را دیدم که از سوی قاچاقبران وپولیس ها لت وکوب شدند، خیلی شرایط بدی بود»
مهاحرین افغان در ایران و پاکستان با اخراج، آزار واذیت، نبود کار، زمینه آموزش و انتظار طولانی طی مراحل دوسیه هایشان مواجه هستند
اما شماری دیگر که وارد ایران و پاکستان شده اند، می گویند با مشکلات متعددی از جمله اخراج اجباری ، آزار واذیت پولیس ، نبود کار ، زمینه آموزش و انتظار طولانی برای طی مراحل پرونده های شان به کشورهای امریکا و اروپایی روبرو هستند.
ناهید که بخاطر طی مراحل پرونده اش به امریکا سه سال قبل وارد پاکستان شده است مورد به رادیوآزادی گفت :
«من به مشکلات بسیار شدید قرار گرفتیم اقتصاد من هم بسیار ضعیف شده است حتی زمینه کار و بیرون شدن ازخانه برای ما مساعد نیست، اولادهای من از تعلیم وتحصیل مانده است شرایط پاکستان بسیار سخت شده هرروز که تیرمیشه زمینه تنگ ترمی‌شود»
سمیه مهاجر دیگر درکشورایران اما درکنار دیگرمشکلات اخراج مهاجران را از نگرانی های جدی شان عنوان کرد.
«مشکلات ماافغان ها درایران بسیارزیاد است ازجمله اخراج اجباری،مشکلات نان ،مشکلات مدرسه است که نه سازمان ملل نه دیگر کشورها ونه هم حکومت ایران دراین زمینه توجه میکنند نه تنها این که کمک نمیکنند روزبروز شرایط برای افغان ها دشوارترمی‌شود»
درگیری های مسلحانه ،مشکلات اقتصادی ، تهدیدات امنیتی ،وضع محدودیت ها ازسوی حکومت طالبان و بیکاری درچند دهه گذشته ازعوامل مهم مهاجرت افغان ها خوانده می‌شود.
سازمان بین‌المللی مهاجرت می گوید که حدود شش میلیون مهاجر افغان در ایران و پاکستان اقامت دارند
اما ایران و پاکستان درسال های اخیر فشارها بالای مهاجران افغان را افزایش داده و برعلاوه وضع محدودیت ها در داخل کشورهای شان، صدها هزار افغان را به گونه اجباری به افغانستان برگشت داده اند.
به تازه گی وزارت داخله ایران گفته که در یک سال گذشته یک و نیم میلیون مهاجر افغان از آن کشور به افغانستان اخراج شده اند.
پیش از این نهاد های بین المللی گفته اند که از اکتوبر سال گذشته تا کنون بیش از نیم میلیون افغان از پاکستان به کشور شان اخراج شده اند.
آگاهان بخش مهاجرت ، اما می گویند که مهاجران درکشورهای میزبان مطابق به کنوانسیون های بین المللی از حقوق زیادی برخورداراند که باید برای شان داده شود.
یونس محمدی یکی از این آگاهان درمورد به رادیوآزادی گفت:
«نظر به کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حقوق مهاجران تعبیض دربرابرمهاجرین زیرپا گذاشتن حقوق مهاجرین است دسترسی به دستگاه قضای،حمایت درمحیط کاری ، یکی از حقوق های اساسی گشت وگذارآزادنه است درکشورمیزبان است که متاسفانه بیشترزیرپا گذاشته می‌شود»
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد درامورد پناهنده گان می گوید، حدود 10.9 میلیون افغان به دلیل درگیری، خشونت و فقر، در سطح جهان آواره اند
سازمان بین‌المللی مهاجرت«ای او ام » حدود دوماه قبل درگزارشی گفته بود که نزدیک به شش میلیون مهاجر افغان در ایران و پاکستان اقامت دارند، که تا سپتمبر ۲۰۲۴، نزدیک به چهار میلیون افغان در ایران و بیش از دو میلیون نفر در پاکستان تخمین زده شده‌اند.
درکنارمهاجران ،هزاران افغان به دلایل مختلف از جمله جنگ و رویدادهای طبیعی از مناطق شان بیجا شده می گویند دروضعیت بد اقتصادی قراردارند.
آنان ازعدم توجه حکومت طالبان و نهادهای مدد رسان به وضعیت شان شکایت دارند.
فرمان شاه فقیرزی که سیلاب خانه اش را درولسوالی اچین ولایت ننگرهارتخریب کرده است ازمشکلات اش چنین حکایت کرد.
«من فعلا درخانه یکی ازدوستانم زندگی میکنم توان ندارم خانه ام را دوباره آباد کنم دیوارهای خانه مرا سیل خراب کرد اینجا هم کار و بارنیست مشکلات زیاد است»
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) در ماه جوزای سال ۱۴۰۲ شمار بیجاشدگان داخلی افغانستان را ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن اعلام کرده بود.
سازمان بین‌المللی مهاجرت می گوید که از سال ۲۰۲۰ به این‌سو، حدود ۸ میلیون افغان به کشورهای مختلف مهاجرت کرده‌اند
عبدالمطلب حقانی سخنگوی وزارت مهاجرین وعودت کننده گان حکومت طالبان درمورد تعداد مهاجران برگشته و بیجاشده گان به ویژه رسیدگی به وضعیت آنها به پرسش های رادیوآزادی پاسخ نداد.
اما مسوولان این وزارت پیش از این بارها از توزیع کمک ها و فراهم ساختن امکانات به عودت کننده ها و بیجاه شده گان داخلی به ویژه جا بجای آنها درمناطق اصلی شان سخن گفته اند.
گفتنیست که ۱۸ دسمبر روز جهانی مهاجران است .
سازمان ملل متحد در گزارشی گفته که مهاجران و آوارگان برخی از گروه‌های آسیب‌پذیر و به حاشیه رانده شده در جامعه بوده و ثابت شده است که مهاجران منبع رفاه، نوآوری و توسعه پایدار برای کشورهای مبدأ، ترانزیت و کشورهای میزبان هستند.
بر اساس گزارش کمیشنری عالی سازمان ملل متحد درامورد پناهنده گان ، نزدیک به 10.9 میلیون افغان به دلیل درگیری، خشونت و فقر، در سطح جهان آواره اند.
این سازمان افزده که پناهجویان افغان پس از پناهجویان سوری و اوکراینی سومین جمعیت بزرگ آواره در جهان هستند.
حدود پنج ماه قبل سازمان بین‌المللی مهاجرت (آی او ام) گفت که از سال ۲۰۲۰ به این‌سو، حدود ۸ میلیون افغان به کشورهای مختلف مهاجرت کرده‌اند.
این سازمان گفته است که یک میلیون افغان به کشورهای اروپایی پناهنده شده‌اند و ۸۵ درصد آنها به کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان رفته‌اند.
وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان حکومت طالبان در آن زمان این گزارش (آی او ام) را رد کرده و نادرست خوانده بود.
