شبکه سیستم هشدار اولیه قحطی «FEWS NET» از زیانهای ناشی از تغییرات اقلیمی در افغانستان ابراز نگرانی کرده است.
این شبکه در گزارشی نظارت فصلی افغانستان که روز جمعه، ۲۵ اکتوبر، منتشر کرده گفته «در صورت ادامه شرایط نامطلوب بارندگی تا بهار ۲۰۲۵، در افغانستان محصول گندم در این کشور تحت تأثیر منفی قرار خواهد گرفت.
در این گزارش همچنین آمده که زمستان ۲۰۲۴ و بهار ۲۰۲۵ در افغانستان با بارندگی کمتر از حد متوسط و دمای بالاتر از حد معمول همراه خواهد بود.
در ادامه آمده که بارندگی های اخیر بالاتر ازمتوسط در جریان بهار و تابستان ۲۰۲۴ به اندازه کافی برای تقویت منابع آب زیرزمینی کمک نکرده است.
همزمان، برخی از دهقانان افغان میگویند که تغییرات اقلیمی بر کشت و زراعت آنان تأثیر منفی گذاشته است. آنها میگویند بارانهای غیرموسمی، خشکسالیهای پیدرپی، سیلابها و افزایش درجه حرارت باعث شده که بسیاری از زمینهای زراعتی آنها بیحاصل شوند.
شفیقالله، زمیندار در ننگرهار، و خیرالله نیازی، که در هرات گندم و زعفران کشت میکند، به رادیو آزادی گفتند:
"هر فصل به بارندگی نیاز دارد. اگر باران نباشد، رشد و برداشت محصولات ممکن نیست. موضوع مهم دیگر این است که متأسفانه بارانها به موقع نمیبارند. وقتی نیاز است، باران نمیبارد و بارشهای نابههنگام به جای منفعت، به ما ضرر میرساند."
به دلیل این تغییرات، کشت زعفران در هرات حدود ۶۰ درصد کاهش یافته است
"ما ۸ یا ۱۰ سال پیش در هرات دمای +۴۵ درجه گرما و -۲۶ درجه سرما نداشتیم. متأسفانه این تغییرات اقلیمی تأثیرات منفی زیادی بر زراعت ما، به ویژه بر کشت زعفران و گندم گذاشته است. من میگویم که به دلیل این تغییرات، کشت زعفران در هرات حدود ۶۰ درصد کاهش یافته است."
این درحالیست که پنج روز قبل اداره ملی احصائیه ومعلومات که زیر کنترل حکومت طالبان ،با آن که از افزایش ده درصدی حاصلات گندم در سال جاری در افغانستان خبر داده گفته که به حدود دو میلیون متریک تن گندم وارداتی نیاز است.
این اداره با نشراعلامیهء گفته که در سراسر کشور ۴.۸۳ میلیون متریک تن گندم حاصل شده ودلیل آن را باران های موسمی به موقع وکشت گندم به جای کوکنار خوانده است.
اما پیشتر اداره هماهنگی کمکهای بشردوستانه ملل متحد (OCHA) اعلام کرده بود که افغانستان از لحاظ تأثیرات تغییرات اقلیمی، در جمع ده کشور آسیبپذیر جهان قرار دارد اما برای مقابله با این مشکلات، امکانات کمی در دسترس دارد.
محمد عارف سخی، کارشناس احیای منابع طبیعی، میگوید که تغییرات اقلیمی علاوه بر ایجاد مشکلات فراوان دیگر، افغانستان را به شدت با مشکل کمبود آب مواجه کرده است:
"زمانی که زمین دارای پوشش گیاهی غنی باشد، بارندگی بهراحتی در زمین جذب میشود و ذخایر آب زیرزمینی ما غنیتر میگردند. اما متأسفانه با گذشت زمان، زمینهای حاصلخیز خود را به دلیل سیلابها از دست میدهیم و ذخایر آب زیرزمینی نیز روز به روز کاهش مییابند که این موضوع باعث کمبود آب میشود و حکومتها به این مسأله توجه نکردهاند."
آقای سخی با اشاره به نیازهای مختلف برای مقابله با تغییرات اقلیمی، میگوید که افغانها در این زمینه مسئولیتهای خود را نیز به اندازه کافی انجام نمیدهند، در حالی که این مسئولیتها میتواند تا حدی مانع تغییرات اقلیمی شوند.
افغانستان در چند ماه اخیر شاهد موجهای شدید تغییرات اقلیمی بوده که به سبب آن خسارات جانی و مالی زیادی به بسیاری از مردم وارد شده است.