هرچند همواره خواستها و نگرانیها برای تأمین حقوق بشر به خصوص حقوق زنان و دختران در افغانستان مطرح شده، اما برای نخستین بار موضوع اقدام عملی و قانونی برخی کشورها در این زمینه با حمایت و استقبال گستردۀ مواجه شدهاست.
بیش از ۲۰ کشور در سراسر جهان از تصمیم جرمنی، استرالیا، کانادا و هالند برای کشاندن طالبان به محکمه بینالمللی عدالت حمایت کردهاند.
این کشورها ناوقت روز پنجشنبه «۲۶ سپتمبر» در یک اعلامیهٔ مشترک از طالبان خواستند تا فوراً به نقض حقوق بشر در افغانستان پایان دهند.
اخیراً وزرای خارجه جرمنی، استرالیا، کانادا و هالند هشدار دادهاند که اگر وضعیت زنان و دختران افغانستان بهبود نیابد، طالبان را به محکمه بینالمللی عدالت خواهند کشاند.
این چهار کشور تأکید کردهاند که نقض حقوق زنان و دختران در افغانستان باید متوقف شود.
در اعلامیهٔ مشترک بیش از ۲۰ کشور آمده که آنها نقض جدی و سیستماتیک در برابر زنان و دختران در افغانستان را محکوم میکنند و طالبان باید بهدلیل نقضهای متعدد کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان در این کشور برای رسیدهگی به نگرانیهای جهانی به این درخواستها پاسخ دهند.
آلبانیا، بلجیم، بلغاریا، آندوراس، کرواسی، فنلند، ایرلند، چلی، لوکزامبورگ، مالاوی، مراکو، اسپانیا، سویدن، رومانیا، مونتهنگرو، مالدوا، پولند، لیتوانیا، ایسلند و هندوراس کشورهایی هستند که میگویند هرچند طالبان را به عنوان نمایندهگان مشروع افغانستان به رسمیت نمیشناسند، اما از اقدام قانونی در برابر آنها به علت نقض حقوق بشر استقبال میکنند.
شکریه بارکزی، دیپلومات پیشین و فعال حقوق زنان به رادیو آزادی در مورد اقدامات اخیر جامعهٔ جهانی در برابر تبعیض جنسیتی میگوید:
"تصمیمیکه به ابتکار جرمنی از سوی استرالیا، کانادا، هالند آغاز شده و اکنون میبینیم که آلبانیا، مراکو، بلجیم و بیش از ۲۰ کشور دیگر در آن شرکت کردهاند، در واقع نتیجه کمپاین و لابیگری مردم و زنان افغانستان است که داشتند، خوشبینی و منتظر ماندن به این موضوع بجا است، شما میدانید که این نوع پروسهها زمان میبرد."
کشور های جرمنی، استرالیا، کانادا و هالند اعلان کرده اند که در صورت عدم تغییردر سیاست های طالبان به محکمه بین المللی عدالت مراجعه خواهند کرد
سازمان عفو بینالملل نیز از این اقدام استقبال کرد و گفته که جامعهٔ جهانی باید به شمول محکمهٔ بینالمللی عدالت از تمام راهها موجود برای پایان دادن به نقض دوامدار حقوق بشر در افغانستان استفاده کند.
اگنس کالامارد، سرمنشی این سازمان در اعلامیۀ ناوقت روز پنجشنبه گفته که طالبان زندگی زنان و دختران افغان را غیر قابل تحمل کردهاند و افزوده که عفو بینالملل از هر اقدامی حمایت و استقبال میکند که طالبان را به علت نقض گسترده و سیستماتیک در برابر زنان و دختران بر اساس قوانین بینالمللی مجبور به پاسخگویی میکند.
فاطمه اعتمادی، یکی دیگر از فعالان حقوق زن، هرچند از اقدام درست و عملی جامعه جهانی علیه طالبان استقبال میکند، اما انتقاد میکند که چرا آنها با این قدر تأخیر خواست زنان افغان را پذیرفتند:
"واضح است که چنین اقدامات از سوی کشورهای حامی حقوق بشر برای ما قابل قبول و خوشی است، اما سؤال اینجاست که چرا جامعهۀ جهانی اینقدر با تأخیر اقدام کرد، آیا آنها طالبان را نمیشناختند، یا زمانیکه بار نخست به افغانستان آمدند، هیچ اطلاعاتی در مورد آنها نداشتند، به هرصورت این یک دستاورد بزرگ برای زنان افغان است."
ریچارد بنت، گزارشگر ویژهٔ سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر افغانستان نیز از کشاندن طالبان به محکمهٔ بینالمللی عدالت به دلیل «تبعیض جنسیتی» استقبال کردهاست.
با آنکه طالبان به پرسشهای رادیو آزادی در این باره پاسخی ندادند، اما روز پنجشنبه حمدالله فطرت، معاون سخنگوی حکومت طالبان در واکنش به اقدام این کشورها در صفحه اکس (تویتر سابق) خود نوشته که "در این کشور حقوق بشر تأمین است و هیچ رفتار تبعیضی در برابر کسی صورت نگرفته است".
اتحادیهٔ حقوقدانان افغانستان میگوید، اینکه اکنون کشورها میخواهند موضوعات نقض حقوق بشر در افغانستان را در محاکم بینالمللی مطرح کنند، این مسئله ثبوت آشکار بر این است که جرایم بینالمللی بشری در افغانستان صورت میگیرد.
میرعبدالواحد سادات، رئیس این اتحادیه به رادیو آزادی گفت، اگر طالبان بدون تأخیر در زمینه حقوق بشر نرمش نشان ندهد، ممکن است با اقدامات عملی دیگری از سوی جامعهٔ جهانی نیز روبهرو شود که بهگفته او این اقدام نهتنها به ضرر آنها، بلکه برای مردم افغانستان نیز خواهد بود.