افزایش خشونت ناشی از افراطیت دینی در افغانستان؛ زنان: « هر حرکت ما در جامعه با نگاه های خشن دنبال می‌شود»

"همین که از خانه بیرون شدی بنام درس،وظیفه و یا چیزی دیگر از هر طرف چشم خشونت،همان نگاه های خشونت آمیز ما را سرکوب می کند،ضرورت به این نیست که آنان صدای شان را بلند کند یا عکس العمل در مقابل ما انجام دهند."

این خانم ۲۷ ساله که از ترس مجازات احتمالی طالبان نمی خواهد اسم و جای بود و باشش در گزارش ذکر شود یکی از دخترانی است که میگوید قربانی عملکرد افراطیت موجود درولایتی است که در آنجا زندگی میکند.

او می گوید با حاکمیت دوباره‌ی طالبان در افغانستان با برخورد زشت ملا امامان مساجد شان روبرو شده و با خشونت ناشی از افراطیت اسلامی دست و‌پنجه نرم میکند .

او در مورد یکی از ملا امامان مسجد شان که در موضوعات مختلف فتوا صادر می کند در صحبت با رادیو آزادی چنین می گوید:

"در منطقه ما ملا صاحب داریم که قبلاً یک شخص عادی بود،اما همیشه که از پیش رویش می گذشتم سلام برایش میدادم جواب نمی داد در دوره‌ی‌ جمهوریت البته ، وقتی که حکومت امارت آمد قد علم کرد و گفت که هر کسی که دختر اش را به مکتب روان می کند او کمونیست یا کافر است و مسلمان نیست و از دین غیر است، اما تا این اندازه افراط گرایی در دین ما هیچ وقت نبوده ، دین ما را این ها سخت می سازند،همه مردم را از دین بیزار می سازند،این کار به ضرر تمام جامعه‌‌ی بشری و انسانی است."

این خانم در ادامۀ سخنانش بیشتر می گوید:

"این افراط گراها بسیار زیاده روی می کنند در هر حد، من یک و نیم سال پیش در یک نهاد خیریه کار می کردم، راحت و آرام و با تمام اصول و قوانین اسلامی و انسانی همه چیز را مراعت کرده، در محیط میرفتم، سروی می کردم، مردم غریب و بیچاره خصوصاً طبقه اناث را ،که چقدر پیش پا افتاده هستند، کسی در فکر شان نیست، اما بدبختانه طالبان آن را بالای ما بسته کردند، و ما را خانه نشین ساختند،این بزرگترین ظلم در حق ما شد ،درس و تحصیل که داشتیم، امروز هیچ بهره ازش نبردیم، و ظلم دیگر که در اجتماع شد، خصوصاً علیه طبقه اناث."

زینب ۳۴ ساله که به دلیل حساسیت موضوع نخواست جای بود و باشش در گزارش گنجانده شود یکی دیگر از قربانیان وضع محدودیت های طالبان و اظهارات افراطی گونه ملا امامان است.

او می گوید که با به قدرت رسیدن دوباره‌ی طالبان در افغانستان ساحۀ زنده گی بالای شان تنگ شده که حتی طفل اش را در خانه ولادت داده است:

"از وقتی که مولوی صاحبان(طالبان) آمده اند،زنان را گفتند وظیفه نروید،کار نکنید،زنان در خانه های شان نشسته اند،مشکلات و زنده گی خانواده بسیار زیاد است،ما زنان که کار نکنیم پس چه کنیم و چه بخوریم،گفتند با حجاب باشید،حجاب هم کردیم،ترس و هراس است در دل ما،ما در بیرون از خانه گشت و گذار کرده نمی توانیم،به شفاخانه ها رفته نمی توانیم،این ها همه اش به هر صورت حالا خسران من اجازه نمی دهند که به شفاخانه بروم طفل خود را به دنیا بیاریم،همه سختی ها و بدبختی ها را می کشیم و طفل خود را در خانه به دنیا میاریم."

به دلیل این که هنوز هم شرایط سنتی در افغانستان حاکم است شمارزیادی از مردم پیرو ملاهای محل اند . برخی از آگاهان مسایل اجتماعی شماری از ملاها را عامل افزایش و گسترش خشونت های ناشی از افراط گرایی میدانند .

برخی از زنان در حالی شماری از ملاهای مذهبی را عامل افزایش خشونت در برابر شان میدانند که مبنای حکومت طالبان درافغانستان شریعت اسلامی خوانده شده است . به باور برخی از زنان قربانی خشونت ها، ملاهای محل با استفاده از فرصت ، زیر نام حقوق آنان را با چالش روبه رو کرده است . بگفته برخی از این زنان شکایت کننده . یحیا عنابی یکی از این ملاها است که مردم را برضد زنان تحریک میکند.

برخی از فعالین اجتماعی به این باور اند که حاکمیت دوباره‌ی طالبان در افغانستان زمینه را برای ملا های تندرو مساعد ساخته که همیشه اظهارات خشونت بار در برابر زنان دارند .

فهیم کوهدامنی یکی از این فعالین است. او در صحبت با رادیو آزادی چنین می گوید:

"مولوی یحیی عنابی در نظام جمهوریت مخلوع وکیل شورای ولایتی بود،در ضمن در اخیرین انتخابات ریاست جمهوری همرای آقای امرالله صالح یکجای در تیم انتخاباتی بودند و از نامزدی داکتر اشرف غنی احمدزی حمایت می کردند،آمدن حکومت طالبان بستر را برای او تعدادی از ملا هایی که دارای افکار تند هستند بیشتر مساعد ساخته که تریبیون مسجد را به عنوان یک سنگر علیه زنان قرار بدهند."

ملا عنابی در بخشی از سخنانش در حضور دها تن از نماز گذاران دریک مسجد ، عملکرد طالبان را در برابر زنان معترض نرم و عادی توصیف کرد و از طالبان خواست تا شدید ترین خشونت هارا بر زنان معترض و آزادی خواه اعمال کنند.

از نظر این آگاه مسایل اجتماعی ، حاکمیت سه ساله‌ی طالبان بستر افراطیت مذهبی را بیشتر هموار کرده و خشونت عالیه زنان در محلات روبه گسترش است .

طالبان بعد از حاکمیت دوباره‌شان در ۱۵ اگست سال ۲۰۲۱، محدودیت‌های متعددی را بر زنان در بخش‌های مختلف وضع کردند،ممنوعیت دختران بالاتر از صنف ششم، جلوگیری از آموزش دختران در پوهنتون‌ها، ممانعت در برابر ورزش دختران، برکناری زنان از کار، مسدود کردن حمام‌های زنانه و کلپ‌های ورزشی، پارک‌ها و محلات تفریحی بروی زنان،بسته کردن آرایشگاه ها به روی زنان از مواردی خوانده می‌شوند که طالبان محدودیت وضع کرده‌اند.

محمد محق پژوهشگر مطالعات اسلامی است. او می گوید که ایجاد مدارس دینی و در اختیار گذاشتن منابر مساجد برای ملا امامان تندرو، افراطیت را در افغانستان افزایش داده است.

او در این مورد در صحبت با رادیو آزادی بیشتر می گوید:

"از زمانی که طالبان در افغانستان به قدرت رسیدند،بستر بسیار مساعد برای رشد گروه های افراطی مختلف فراهم شده، بخاطر اینکه هم مدرسه های دینی افزایش پیدا کرده،هم منبر هایی که در اختیار ملا های تندرو بود بیشتر از گذشته صلاحیت پیدا کردند،ادبیاتی که ترویج افراطیت، نفرت و خشونت ، امثال این ها را به عهده دارد امروزه بسیار آسانتر است نسبت به دوره های گذشته،به خصوص دوره‌ی جمهوریت."

آقای محق در ادامه بیشتر می گوید:

"زمان جمهوریت اگر کسی و یا تعدادی از ملا ها بحث های افراطی را مطرح می کردند در مقابل آنها نهاد های مدنی بودند،رسانه های آزاد وجود داشت که آنان را مورد نقد و بازجویی قرار بدهند،امروزه عناصر افراطی با جرأت تمام افکار خود را مطرح می کنند،مردم هم بنابر وضعیت که می بینند یا سکوت می کنند و یا بعضی شان همراهی نشان می دهند،در کل فضای حاکم در جامعه به نفع افراطیت است،به همین دلیل برای فعالان مدنی،خبرنگاران،برای کسانی اهل سیاست،برای زنان افغانستان و کسانی که دیدگاه های متفاوت داشته باشند ساحه روز به روز تنگتر شده و می شود."

نگاره میرداد یک تن از فعالان حقوق زنان است.

او در مورد اظهارات اخیر مولوی عنابی واکنش نشان داده می گوید که در افغانستان خشونت علیه زنان افزایش پیدا کرده که نگران کننده است:

"ما زنان در طول تاریخ افغانستان قربانی بازی های سیاسی و قدرت طلبی های مذهبی که تریبیون های مساجد در اختیار شان هست و بخاطر ترویج خشونت و افراطیت ، روزانه حتا ما شاهد استیم که در نماز های جمعه تبلیغ می شود و هیچ کسی از بس که قدرت ملا ها در افغانستان زیاد است،همان جرأت این را ندارند که در مقابل ملا ها استادگی کنند و اصل دین را تبلیغ کنند شاهد اش نبودیم."

خانم میرداد در ادامه بیشتر می گوید:

"خوشبین هستم برای این که این نظام استبدادی و افراطی جای در دامنۀ فرهنگ مردم افغانستان نخواهد داشت،به مجردی که کمک های خارجی برای این ها{طالبان} قطعه شود مردم افغانستان تصمیم به سرنوشت خود شان را می گیرند، و باز آن روز امیدوار هستم که همه دست را به دست هم بدهیم و در این راستا کار جدی آغاز شود."