نورالله ۵۲ ساله، باشندۀ ولسوالی بهارک ولایت بدخشان می‌گوید، از دو سال به اینسو دخترش به نام زلیخا که پنج سال دارد و خواهرزاده‌اش مدینه که ۱۷ ساله است، به بیماری زردی مبتلا هستند.
او به رادیو آزادی گفت که برای تداوی دختر و خواهرزاده‌اش چندین بار نزد داکتران در بدخشان و کابل مراجعه کرده، اما تلاش‌هایشان بی‌نتیجه بوده است:
"همیشه می‌گفت که دلم سوخت می‌کند، نزد داکتر در شفاخانه بردمش، داکتران بعد از معاینات گفتند که این طفل مصاب به زردی شده است در جیگرش، بعداً برایش ادویه دادند، بعداً به یکی از شفاخانه‌های کابل مراجعه کردیم آنها هم برایش دوا دادند، اما تاثیر نکرده است. تقریباً دو سال میشود که مریض است و همیشه می‌گوید که دلم درد می‌کند."
آمار شفاخانۀ ولایتی بدخشان نشان می‌دهد که در یک سال گذشته بیش از ۲۳۰ مورد ابتلا به زردی یا هپاتیتیس در این شفاخانه ثبت شده است.
شفیق‌الله همدرد، رئیس این شفاخانه بدون ارائۀ آمار سال‌های گذشته به رادیو آزادی می‌گوید که آمار سال گذشته افزایش را نشان می‌دهد:
"ارقامی که ما در دست داریم در یک سال بیش از ۲۳۶ مورد زردی ثبت داریم که متاسفانه این یک ارقام خیلی بلند است، این ارقام در شفاخانۀ مرکزی بدخشان نزد ما ثبت است و دلیل‌اش هم عدم آگاهی مردم از مراعات کردن حفظ الصحه است."
مسوولین صحی در بدخشان از مردم خواسته اند که برای کسب معلومات در مورد جلوگیری از سرایت بیماری زردی به کلینیک ها و شفاخانه ها مراجعه کنند.
او مشخص نساخت که این موردها مربوط به کدام نوع زردی هستند.
اما صبغت‌الله محمدی، مسئول بانک خون شفاخانۀ ولایتی بدخشان می‌گوید که شایع‌ترین زردی یا هپاتیتیس نوع "ای، بی و سی" آن می‌باشد.
او به رادیو آزادی گفت که بیشتر موردهای زردی در ولسوالی‌های شهربزرگ، خاش و ارگو ثبت شده است:
" دلیل افزایش این بیماری این است که مردم راه‌های علاج را نمی‌دانند و نظافت را در نظر نمی‌گیرند و برای جلوگیری به مراکزی درمانی مراجعه نمی‌کنند."
برخی داکتران می‌گویند که آگاهی‌دهی از طریق منبرهای مسجدها و رسانه‌ها یکی از راه‌های جلوگیری از گسترش بیماری زردی است.
محمد ناظم، یکی از این داکتران در بدخشان به رادیو آزادی گفت که مردم می‌توانند برای کسب آگاهی به مرکزهای صحی مراجعه کنند:
"توصیۀ ما برای افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند و یا کسانی که می‌خواهند از این مرض نجات پیدا کنند این است که باید به مراکز صحی مراجعه کنند، در بارۀ صحت خود و فامیل‌هایشان و در بارۀ امراض زردی سیاه، زردی سفید و ایچ آی وی که امراض ساری هستند، باید آگهی حاصل کنند."
این درحالیست که عبدالولی حقانی، معین ارائه خدمات صحی وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان یک‌شنبۀ هفتۀ گذشته در یک نشست خبری گفت که در سال گذشته حدود ۱۵ هزار واقعۀ زردی در سراسر افغانستان گزارش شده که از این میان ۱۲ هزار مورد هپاتیتیس B و ۱۳۰۰ مورد آن هپاتیتیس C تشخیص شده است.
او افزود که در یک دهۀ اخیر نزدیک به صد هزار مورد این بیماری در سراسر افغانستان ثبت شده است.
زردی مرض ساری است که از یک نوع ویروس به وجود می‌آید و از طریق خون و آب از یک انسان به انسان دیگر سرایت می‌کند.
زردی در مجموع پنج نوع است که خطرناک‌ترین نوع آن زردی سیاه می‌باشد.
زرد شدن لب‌ها و اطراف آن، کم شدن اشتها، سرچرخی، پندیدگی ناحیۀ بطن و پاها، دلبدی، اسهالات، سوزش چشم و بی‌شیمه‌گی از علایم مبتلا شدن به زردی است.
بر اساس گزارش سازمان جهانی صحت، در حال حاضر۳۵۴ میلیون نفر در سراسر جهان به هپاتیتیس مبتلا هستند و سالانه حدود یک میلیون نفر بر اثر این بیماری جان می‌دهند.
گزارش : نعمت الله احمدی
