حکومت ایران اعلام کرده که در حال حاضر از میان هشت هزار زندانی خارجی در این کشور اکثریت‌شان افغانها هستند.
«ایرنا» خبرگزاری جمهوری اسلامی روز چهارشنبه «۱۲ جون» در گزارشی به نقل از عسکر جلالیان، معاون وزارت عدلیه و رئیس کمیتۀ انتقال محبوسین ایران گفته که وزارت عدلیۀ ایران تلاش می‌کند تا محبوسین خارجی را از طریق توافق‌نامه های استرداد زندانیان به کشورهای اصلی‌شان بازگرداند.
اما آقای جلالیان نگفته که دقیقاً چه تعداد از این زندانیان، افغان هستند.
جلالیان گفته است که در برنامهٔ تحت نام «در چهارچوب موافقتنامهٔ انتقال محکومان»، هر زندانی خارجی که در زندان‌های ایران دورهٔ محکومیت‌شان را سپری می‌کنند، به کشور شان انتقال بدهند.
گزارش به نقل از عسکر جلالیان افزوده است، ممکن است هدف از انتقال زندانیان، دیدگاه‌های سیاسی و امنیتی نیز باشد، اما به‌گفته او دیدگاه وزارت عدلیه ایران به موضوع انتقال زندانیان صرفاً حقوق بشری است.
اما او گفته است به علت نامنظم بودن نظام حقوقی افغانستان انتقال افغان‌های زندانی ممکن به نظر نمی‌رسد.
ایران تاکنون چندین تن از زندانیان افغان را اعدام کرده و تعدادی نیز در فهرست کسانی که باید اعدام شوند، درج هستند
به‌گفتهٔ جلالیان، در حال رأی‌زنی هستند تا نشست مشترکی را با کمیتهٔ انتقال محکومان افغانستان برگزار کنند تا راهی برای انتقال زندانی‌ها به افغانستان را دریابند.
با این حال خانواده‌های شماری از زندانی‌های افغان خواستار انتقال آن‌ها به افغانستان هستند.
خواهر یکی از زندانی‌های افغان که به دلیل حساسیت موضوع نمی‌خواهد از او نام گرفته شود، می‌گوید که برادرش به اتهام قاچاق مواد مخدر از چهار سال به این‌سو زندانی و محکوم به اعدام است.
او به رادیو آزادی گفت: "برادرم هیچ نامش در داخل انتقالی‌ها نیست، سال گذشته از زندان برادرم خیلی از زندانی‌ها را انتقال داد، کسانی را که می‌توانست یک سال یا دو سال حبس خود را تمام کنند، انتقال کرد، اما زندانی‌های جرم سنگین مثل برادرم را انتقال نکردند."
او از حکومت طالبان می‌خواهد تا در زمینهٔ انتقال برادرش به افغانستان توجه کند.
پدر یک زندانی دیگر افغان می‌گوید پسرش مدت یک سال می‌شود در ایران زندانی است و هیچ خبری از او ندارد.
او همچنان به دلیل حساسیت موضوع به شرط عدم نشر نام‌اش به رادیو آزادی گفت: "نصف مردم افغانستان در ایران، ترکیه و پاکستان زندانی هستند، پسر ۱۶ سالهٔ من یک سال شد در ایران زندانی است، باید رها شود، از مجبوری و مزدوری رفته بود، خداوند رحم کند."
تلاش کردیم دیدگاه وزارت داخلهٔ طالبان را در این مورد داشته باشیم، اما موفق نشدیم.
حکومت طالبان سال گذشته از موجودیت هفت‌هرار زندانی در ایران خبر داده بود.
حکومت ایران درحالی از انتقال زندانی‌های افغان به افغانستان تحت کنترل طالبان خبر می‌دهد که اخیراً گزارش‌های از بازداشت نیروهای امنیتی افغان و اعضای جبهه‌های مخالف طالبان در ایران منتشر شده‌است.
بر اساس گزارش‌ها، سال گذشته حدود ۸۵۰ زندانی افغان طبق موافقتنامه سال ۱۳۸۵ میان دو کشور از سوی حکومت ایران به حکومت طالبان سپرده شدند.
