شماری از خبرنگاران، فعالان حقوق بشر روز یکشنبه طی یک گردهمایی در یک فضای سربسته از حکومت ایران و کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان خواستند تا مانع اخراج اجباری مهاجران افغان در معرض خطر به افغانستان شوند.
آنان گفتند که پس از حاکمیت طالبان بنا بر تهدیدهای موجود در برابرشان به ایران پناه آورده اند و اکنون از احتمال اخراجشان از این کشور سخت نگران اند.
زهرا عزیزی، یک تن از خبرنگاران افغان در ایران به رادیو آزادی گفت:
"باید دولت ایران شرایط مهاجران افغان را درک کند و برای اقامت موقت آنها شرایط مهاجرپذیری را فراهم کند، اما متاسفانه اگر خبرنگاران به افغانستان برگردانده شوند در خطر هستند و در ایران چه با اقامت قانونی و غیرقانونی با مشکلات زیادی در بخش دسترسی به تحصیلی، قضایی، اداری و بانکی روبهرو هستند، بسیارشان در برابر مزد ناچیز کار میکنند و مصونیت کاری ندارند."
هما سلطانی، فعال حقوق بشر و یکی دیگر از شرکت کنندگان این گردهمایی به رادیو آزادی میگوید، چندین بار برای اخذ ویزا به دفاتر مربوطه در این کشور مراجعه کرده، اما پاسخ مثبتی دریافت نکرده است:
"به کمیشنری سازمان ملل متحد در امور پناهدگان مراجعه کردم، مشکلات خود را گفتم، اما تا حال برای من کدام اقدام صورت نگرفته، از حکومت ایران میخواهم حداقل برای کسانی که در خطر هستند یک نامه یا مکتوبی بدهند تا پیش ما باشد که از رفتن به گونهٔ اجباری جلوگیری شود."
امید پویا، مسئول فدراسیون خبرنگاران افغان در تبعید در ایران هم خواستار جلوگیری از اخراج مهاجران افغان در معرض تهدید به افغانستان است. او به رادیو آزادی گفت:
"چند مدت میشود که رویکرد ایران در برابر مهاجران تغییر کرده و آنها فوراً دیپورت میشوند، در این میان خبرنگاران، فعالان مدنی و حقوق بشر هستند و این واقعا مایهٔ نگران کننده برای ما است، ما از دولت ایران، از سازمان ملل متحد، حامیان حقوق بشر و حامیان خبرنگاران جداً خواهش میکنیم که جداَ جلو اخراج اجباری را بگیرند تا تعداد از کسانی که در خطر هستند و نمیتوانند برگردند در معرض شکنجه، زندان و یا مرگ قرار بگیرند."
پیش از این برخی نظامیان پیشین افغانستان در ایران هم با نگرانی از این موضوع خواستار جلوگیری از اخراج احتمالی نظامیان پیشین از ایران و پاکستان به افغانستان شده بودند.
این نگرانیها در حالی که مطرح میشود احسان حیدری، مدیر کل اتباع خارجی و مهاجرین ایران اواخر ماه حمل به خبرگزاری جوانان ایران گفته بود که اخراج مهاجرین افغان را سه برابر نسبت به سال گذشته افزایش دادهاند.
در کنار ایران، پاکستان نیز اخراج مهاجران فاقد اسناد و دارای اسناد افغان از این کشور را شدت بخشیده است.
به اساس آمار ادارۀ بینالمللی مهاجرت (آی او ام)، از جنوری ۲۰۲۳ تا اپریل ۲۰۲۴ ایران و پاکستان بیش از ۱.۵ میلیون مهاجر افغان را اخراج کرده اند.
پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان، صدها هزار افغان به علتهای مختلف از جمله تهدیدات امنیتی، فقر، بیکاری و تحصیل فرزندانشان به کشورهای مختلف به ویژه ایران و پاکستان مهاجر شده اند.