رئیس سازمان پیمان امنیت جمعی با نگرانی از تهدید تروریزم از افغانستان مدعی شده که این کشور مرکز اصلی بیثباتی، منبع چالشها و تهدیدهای فرامرزی در آسیای مرکزی است.
«ایمانقلی تاسماگمبتوف» این اظهارات را روز دوشنبه در نشست مجمع پارلمانی این پیمان در آلماتای قزاقستان بیان کرده است.
او افزوده است که این سازمان به نظارت بر چالشها و تهدیدات مرتبط با افغانستان و هماهنگ کردن تلاشها برای مقابله با آنها ادامه میدهد.
به گفتۀ او، این نظارت با استفاده از تواناییهای گروه کاری در مورد افغانستان زیر نظر شورای وزیران خارجۀ این سازمان انجام خواهد شد.
درعین حال رستم امام علی، رئیس مجلس ملی (پارلمان) تاجیکستان در این نشست گفته است که گسترش افراط گرایی مذهبی از افغانستان تهدیدی برای اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی است.
او که فرزند رئیسجمهور تاجیکستان هم است، مدعی شده که مدارس دینی در افغانستان «جهادگران انتحاری» را پرورش میدهند و تأکید کرده که بیش از هزار مدرسۀ دینی در افغانستان ایجاد شده که بیشتر آنها در ولایتهای مرزی افغانستان قرار دارند.
اما ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان یکبار دیگر نگرانیها در بارۀ تهدید از خاک افغانستان به کشورهای منطقه به خصوص تاجیکستان را بیجا خوانده است.
او در سخنانی که روز سهشنبه در «شبکۀ ایکس» تلویزیون ملی در کنترل حکومت طالبان نشر شد، گفت:
"اظهار تشویش از افغانستان و یا یک نوع تهدید تلقی کردن از افغانستان درست نیست ما این را رد میکنیم، بارها اطمینان دادهایم که به همه کشورها به ویژه تاجیکستان که از خاک افغانستان به کسی آسیبی نمیرسد."
همزمان با این نگرانیها، دفترمطبوعاتی ریاست جمهوری قزاقستان روز دوشنبه اعلام کرد که این کشور رسماً طالبان را از فهرست سازمانهای تروریستی بیرون کرده و هدف این تصمیم را تقویت روابط تجاری و اقتصادی با افغانستان تحت حاکمیت طالبان خوانده است.
اما غوث جانباز، دیپلومات پیشین در مسکو و یکی از آگاهان روابط بینالملل میگوید که در سیاست کشورهای منطقه در رفتار با حکومت طالبان دوگانهگی دیده میشود.
او به رادیو آزادی گفت:
"بعضی کشورها از یک طرف تعامل سیاسی را هرچه بیشتر رونق میدهند، مثلاً قزاقستان طالبان را از فهرست گروههای تروریستی خارج میکند، روسیه هم پیشنهاداتی در این رابطه دارد، اما از جانب دیگر سکتور نظامی و امنیتی این کشورها از خطرات تروریستی و دهشت افگنی که به قول آنها از اراضی افغانستان متوجه کشورهای آسیای مرکزی است هم هرازگاهی یادآور میشوند."
این درحالی است که چهار روز قبل اندری بلوسوف، وزیر دفاع روسیه در نشست شورای وزیران دفاع سازمان پیمان امنیت جمعی گفت که افغانستان همچنان منبع اصلی بیثباتی در آسیای مرکزی است.
وزیر دفاع روسیه: وضعیت افغانستان همچنان منبع بیثباتی در منطقه است
او با تأکید بر تقویت امنیت مرز بین افغانستان و تاجیکستان افزود که تعدادی از گروههای افراطی در افغانستان جای پا باز کردهاند و میخواهند افکار افراطی خود را به کشورهای همسایه گسترش دهند.
اما اخیرا سرگئی لاوروف، وزیر خارجۀ روسیه و ضمیر کابلوف، نمایندۀ ویژۀ این کشور برای افغانستان در مورد حذف احتمالی طالبان از فهرست گروههای تروریستی روسیه و بحث به رسمیت شناختن حکومت آنان سخن گفتند.