دیدبان حقوق بشر در گزارشی که روز دوشنبه زیر نام "فاجعهای برای آیندۀ قابل پیشبینی، بحران صحت و درمان افغانستان" نشر کرده، به مشکلات در روند ارائۀ خدمات صحی در افغانستان پرداخته است.
این سازمان میگوید که کاهش شدید کمکهای خارجی به بخش صحی افغانستان و محدودیتهای جدی طالبان علیه زنان و دختران، سلامت میلیونها افغان را به خطر انداخته است.
دیدبان حقوق بشر افزوده است که بحران صحی مردم افغانستان را به گونۀ فزایندهای در برابر سوءتغذیۀ شدید و بیماریها آسیبپذیر کرده است.
در ادامۀ این گزارش ۳۸ صفحهای آمده است که چگونه فروپاشی اقتصاد افغانستان پس از تسلط دوباره طالبان در آگست ۲۰۲۱ به زیرساختهای مراقبتهای صحی افغانستان آسیب جدی وارد کرده و تصمیمات اهدا کنندگان مبنی بر کاهش کمکهای بشردوستانه، دسترسی به مراقبتهای صحی را تضعیف و اقتصاد را بیثبات و ناامنی غذایی را بدتر کرده است.
دیدبان حقوق بشر گفته است که سیاستها و عملکردهای نادرست طالبان این بحران را تا حد زیادی تشدید کرده است و ممنوعیت تحصیل برای زنان و دختران، ادامۀ آموزش را برای کارکنان صحی زن مسدود و کمبود در این بخش را برای آیندۀ قابل پیشبینی تضمین میکند.
فرشته عباسی، پژوهشگر بخش افغانستان دیدبان حقوق بشر در این گزارش گفته است که از دست رفتن کمکهای توسعهای خارجی و سیاستهای نقض کنندۀ حقوق زنان از سوی طالبان سبب یک بحران فاجعهبار صحی در افغانستان شده است که به گونۀ نامتناسبی به زنان و دختران آسیب میرساند.
دیدبان حقوق بشر از نشست دوحه که قرار است به میزبانی سرمنشی ملل متحد در ۱۸ و ۱۹ ماه جاری میلادی برگزار شود، خواسته که نمایندگان کشورها رهبران طالبان را تحت فشار قرار دهند تا محدودیتهایی را که مانع دسترسی مردم به خدمات صحی میشود، از جمله ممنوعیت تحصیل و اشتغال زنان را حذف کنند.
در این حال شماری از افغانها از دسترسی محدودشان به خدمات صحی شکایت دارند.
یک بانوی باردار در ولسوالی کلفگان ولایت تخار که نخواست نامش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت:
"خانمهای که اینجا حامله میباشند به خدمات صحی مثل داکتر و دوا بسیار کم دسترسی دارند، ما ناگزیر هستیم که برای رفع مشکلات صحی به مرکز مراجعه بکنیم که تقریباً تا چهار ساعت راه فاصله دارد که تا آنجا رفتن مشکل ما بیشتر میشود."
خلیل سعیدی، باشنده ولایت هرات میگوید که امکانات تداوی پسر۱۲ سالهاش حدود یکسال پیش در انفجار ماین زخمی شده، وجود ندارد.
او به رادیو آزادی گفت:
"همین بچه گکام را ماین زده بود و تمام بدن و صورتش را سوراخ سوراخ کرده پیش داکتران که بردیم می گویند یا به هند یا به ایران ببرید در شفاخانه شخصی و دولتی هم که بردمش فقط یک معایناتش را برای ما رایگان انجام دادند دیگر تمام دوا و اینها را می گویند با پرداخت پول بخرید."
وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان تا کنون در مورد این گزارش دیدبان حقوق بشر واکنش نشان نداده است، اما دو هفته پیش قلندر عباد، سرپرست این وزارت در یک نشست خبری در کابل بدون نام بردن از سازمان خاصی، گزارشها در پیوند به موجودیت مشکلات در بخش صحی افغانستان را نادرست خوانده و تبلیغات بر ضد حکومتشان عنوان کرده بود.
این در حالی است که صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در افغانستان نزدیک به ۱۵ روز قبل اعلام کرد که ۹.۵ میلیون نفر در افغانستان در مناطقی زندگی میکنند که به امکانات و خدمات صحی دسترسی ندارند.