هم زمان با نگرانی ملل متحد از وضعیت دشوار کودکان زلزله زده در ولایت هرات، بسیاری از کودکان در قریه های زلزله زده بدون امکانات اولیه زندگی به سر می برند.
بسیاری از این کودکان به علت سردی هوا بیمار شده اند.
کودکانی که والدین و نزدیکان شان را در زلزله های مرگبار ماه اکتوبر پارسال از دست داده اند، از فشارهای روانی رنج می برند.
عبدالصبور یازده ساله تمام اعضای خانواده اش را در زلزله هفتم اکتوبر پارسال در ولسوالی زنده جان ولایت هرات در غرب افغانستان از دست داده است.
حال او در قریه نایب رفیع ولسوالی زنده جان، با خانواده خاله اش زیر خیمه زندگی می کند.
این کودک هنگام زلزله با خانواده اش زیر ویرانه ها شده بود؛ اما باشندگان محل موفق شدند که پس از یک ساعت، او را نجات دهند.
یک پا و یک دست عبدالصبور کمی زخمی شده است.
پس از مرگ پدر و مادر و دیگر اعضای خانواده، عبدالصبور تنها مانده و از فشارهای روانی ناشی از این غم و اندوه، رنج می برد. او به رادیو آزادی بیشتر می گوید:
" پدر و مادرم شهید شدند، برادر زاده ها، کاکا، دختر کاکا و نواسه هایش همه شهید شدند. شب و روز را در خانه خاله خود تیر می کنم"
صندوق حمایت از کودکان ملل متحد، یونیسف، در پانزدهم جنوری در گزارشی گفت که نزدیک به صدهزار کودک از زمین لرزه های ویرانگر در هرات آسیب دیده اند.
نخستین زلزله در هفتم ماه اکتوبر سال ۲۰۲۳ رخ داد و چند زلزله دیگر هم بعداً اتفاق افتاد. در گزارش تازه یونیسف آمده است که به اثر این زلزله ها بیش از یک هزار تن به شمول زنان و کودکان جان دادند.
در گزارش می خوانیم که بیش از بیست هزار خانه ویران شدند و مردم محلی حاصلات و نیز مواشی شان را از دست دادند.
سردی هوا و نبود امکانات اولیه زندگی در قریه های زلزله زده در اوج فصل زمستان، زندگی را برای زلزله زدگان به ویژه کودکان بسیار دشوار ساخته است.
ملیحه چهار ماهه در قریه زلزله زده چاهک ولسوالی انجیل هرات به علت سردی هوا به شدت سرفه می کند.
خانواده این نوزاد درزیریک خیمه نازک زندگی می کند.
خاطره ۲۸ ساله، مادر ملیحه در این باره به رادیو آزادی بیشتر می گوید:
" طفل من شب تا صبح گریه می کند و شیر خورده نمی تواند. سینه بغل است و به خاطر سردی تمام شب گریه می کند. هیچ امکاناتی نداریم که او را گرم بسازیم و فقط کمپل رویش می اندازم. چند بار به کلینیک بردم و هر بار فقط یک قطره می دهد و فایده نمی کند و بینی طفل بند است".
برخی از پدران و مادران در قریه های زلزله زده ولایت هرات برای گرم ساختن کودکان شان، در بیرون از خیمه ها آتش روشن می کنند.
روشن کردن آتش داخل خیمه های پلاستیکی خطرناک است و باعث آتش گرفتن خیمه ها می شود.
با سرد شدن هوا، نذیراحمد ۳۵ ساله برای گرم ساختن چهار کودکش، شبانه چند بار در بیرون از خیمه اش آتش روشن می کند.
او و خانواده اش در قریه نایب رفیع ولسوالی زنده جان هرات زندگی می کنند:
" آتش روشن می کنم و کودکان من می آیند و خود را گرم می سازند. هوا بسیار سرد است و خانه ها سرد است و هنگام باران آب وارد آن می شود. به علت خنکی در خانه ها زندگی سخت است و هیچ طاقت نمی شود"
فران اکیزا نماینده یونیسف گفته است که کودکان زلزله زده در هرات در بخش مواد غذایی، خدمات صحی و آب آشامیدنی به حمایت های فوری نیاز دارند.
به گفته او، با گذشت بیشتر از سه ماه از زمین لرزه ها، وضعیت کودکان در مناطق زلزله زده مصیبت بار است.
این مسئول یونیسف همچنان گفته است که بیشتر کودکان با از دست داده والدین و نزدیکان شان از فشارهای روانی رنج می برند و در خیمه ها زندگی می کنند که سردی هوا زندگی شان را تهدید می کند.
برخی از روانشاسان به این باور هستند که از دست دادن اعضای خانواده به ویژه پدر و مادر، کودکان را به سوی استرس و اضطراب درازمدت می برد.
به گفته وحید احمد نورزاد یک تن از روانشناسان در هرات، برای درمان این کودکان باید مرکزهای روان درمانی در هر قریه زلزله زده ایجاد شود:
" کودکان به دلیل اینکه هنوز به بلوغ روانی، جسمی و عاطفی نرسیده اند، از دست دادن عزیزان به خصوص اعضای ارشد خانواده مانند پدر و مادر بسیار سخت است. آنان به سوی اختلالات اضطرابی می روند. وقتی یک آفت طبیعی رخ می دهد، استرس پس از سانحه بسیار شایع است و این کودکان به آن مبتلا می شوند."
در قریه نایب رفیع ولسوالی زنده جان هرات، عبدالصبور می گوید که غم از دست دادن پدر و مادر و اعضای خانواده اش مانند آتش در قلبش شعله ور است.
به گفته او، در کنار غم و اندوه، سردی هوا نیز زندگی را برایش بسیار تلخ ساخته است.
شاهپورصابر
