پاکستان از امروز (۲ نومبر) اخراج اجباری پناهجویان غیرقانونی به شمول صدها هزار شهروند افغانستان را آغاز میکند.
بازداشت و انتقال پناهجویان افغان از دیروز به مراکز اخراج آغاز شد و هزاران تن را بار دیگر آواره ساخته.
ستیفن دوجاریک سخنگوی سرمنشی سازمان ملل متحد شام گذشته در یک نشست خبری گفت که ادارههای این سازمان، موضوع را با مقامهای پاکستانی از نزدیک دنبال میکنند:
"ما از اخراج اجباری مردم خیلی نگران استیم. بسیاری از کسانی که پناهجو استند. از کشوری که بر اساس برخی یافته ها، نمیتواند از بازگشت آنها استقبال کند."
به گزارش اسوشتید پرس، در حال حاضر بیش از دو میلیون پناهجوی غیرقانونی افغان در پاکستان زندگی میکنند که به باور ادارههای سازمان ملل متحد، ۶۰۰ هزار تنشان پس از حاکمیت دوباره طالبان در افغانستان در ماه اگست سال ۲۰۲۱ به پاکستان پناه بردند.
هیدر بار معاون بخش زنان در دیدبان جهانی حقوق بشر نیز میگوید که بسیاری از افغانهای پناهجو در پاکستان، بنابر محدودیتها و مجازات احتمالی از سوی طالبان، به افغانستان باز گشته نمیتوانند:
"ما این نکته را برجسته ساخته ایم که بسیاری از افغانها در پاکستان، در صورت بازگشت به افغانستان با خطر آزار و اذیت روبرو میشوند. آنها نمی توانند با مصونیت باز گردند. پناهجویان بر اساس قانون بینالمللی حق دارند که به کشور شان باز نگردند."
بر اساس گزارشها، بازداشت پناهجویان بدون سند در پاکستان از روز گذشته شدت گرفته. پاکستان مرکزهای هم به مثل بازداشتگاهها در نزدیکی گذرگاه تورخم ایجاد کرده تا از همانجا افغانها را به کشورشان اخراج کند.
در میان آنها کسانی هم استند که بیش از ۴۰ سال را در پاکستان سپری کرده اند و اکنون افغانستان برایشان کشور دیگر است.
یکی از آنها مردی است به نام زیارت ولی که هیچگاه به افغانستان نرفته. او به رادیو آزادی گفت:
" از جیلَم آمدهام و روانه پکتیا استم. نه به پکتیا رفتهام و نه دیده ام. چهل سال را همینجا گذشتانده ام. برای من کسی کارت هم نداده. خودم و فرزندانم حقیر شده ایم. برای ما یک ماه فرصت دادند که خانه، کسب و کار و موترم را بفروشیم. در این یک ماه چه ممکن است؟"
این اقدام حکومت پاکستان با واکنشهای گسترده از سوی نهادها و کشورهای مختلف روبرو شده.
در حال حاضر مرزهای تورخم و سپین بولدک شاهد ورود سیلی از پناهجویان از پاکستان استند.
مقامهای طالبان میگویند که برخی تدابیر را در افغانستان برای بازگشت کنندهها گرفته اند.
عبدالسلام حنفی معاون رئیس الوزرای حکومت طالبان، دیروز چهارشنبه به گذرگاه تورخم رفت و برای شماری از بازگشت کنندهها از پاکستان گفت که برایشان هر گونه زمینه فراهم خواهد شد.
در بیش از چهار دهه گذشته که رفت و آمد افغانها به پاکستان ادامه داشته، بارها از سوی اسلام آباد برای پناهجویان افغان دستور داده شده که پاکستان را ترک کنند، اما به باور شماری از آگاهان، فشارهای فعلی در پاکستان هیچ گاه پیشینه نداشته.
همچنان برخی از کارشناسان توانایی حکومت طالبان در افغانستان را برای مدیریت بحران بازگشت پناهجویان خیلی اندک میدانند و میگویند که در صورت بازگشت صدها هزار تن، فاجعه انسانی در افغانستان رخ خواهد داد.