قزاقستان یکی از بزرگترین صادرکنندگان گندم خالص در منطقه است و به عنوان یک کشور خودکفا تلقی می شود.
این کشور در سال های اخیر بطور فوق العاده خوب صادرات گندم را بیشتر به افغانستان و سایر کشورهای آسیایی انجام می دهد.
شبکه سیستم های هشدار اولیه قحطی (FEWS NET) روند قیمت های مواد غذایی اصلی را در کشورهای آسیب پذیر در زمینۀ ناامنی غذایی نظارت میکند و در بولتن خبری خود، قیمت های ماهانه در بازارهای مراکز شهری را ارائه کرده، این امکان میسر می سازد تا روند فعلی قیمت ها، با اوسط قیمت ها در گذشته مقایسه شود، که نشان‌دهندۀ روندهای فصلی است.
براساس این شبکه، ایستگاه ساریاگاش در قزاقستان، به حیث یک منبع و بازار کلیدی برای صادرات گندم به افغانستان و سایر کشورهای همسایه، عمل میکند.
بر اساس ریلیف وب، شبکۀ سیستم های هشدار اولیه قحطی می گوید که بازار کابل، گندم ولایات مرکزی افغانستان را تامین می کند و یک گذرگاه بین شمال، جنوب، شرق و غرب محسوب می شود.
وضعیت قیم مواد اولیه غذایی به شمول و برنج در بازار های کابل چگونه است؟
احمد یک باشندۀ شهر کابل می گوید: "لیست جدیدی که این بار گرفتم، برنج درجه اول ۳۶۰۰ افغانی آرد درجه اول قزافی ۱۷۰۰ افغانی و آرد وطنی ۱۶۰۰ افغانی بود که قیمت هرکدام ۱۰۰ افغانی بیشتر شده است، قیمت روغن شانزده لیتره که ۱۴۵۰ – ۱۵۰۰ افغانی بوده، حالا ۱۶۵۰ افغانی شده است."
بازار های جلال آباد، گندم بخش شرق افغانستان را تامین می کند و به حیث یک بازار سرحدی با پاکستان عمل می کند.
بازار مزارشریف، گندم ولایات شمالی افغانستان را تامین می کند و در سالی که حاصلات زراعتی خوب باشد، مزارشریف می تواند گندم مورد نیاز ولایات جنوب افغانستان را نیز تامین کند.
بازار ولایت قندهار، گندم بخش جنوب غرب افغانستان را تامین می کند که به شدت از خشکسالی متاثر است و در دو سال گذشته مانند سایر مناطق افغانستان، با افزایش بیکاری دست و پنجه نرم می کند.
از محمد جان باشندۀ ولسوالی نادعلی در هلمند چنین میگوید:
"کار و جود ندارد، آب ها خشک شده، زمین ها را کشت نکرده ایم، یک دانه تخم بذری هم نداریم که کشت شود، زمین خشک و بایر است. کار چوپانی، دهقانی و مزدوری وجود ندارد. از حکومت می خواهیم که زمینه زندگی و کار را برای ما فراهم کند."
براساس شبکه سیستم های هشدار اولیه قحطی لاهور در پاکستان، یک بازار کلیدی تجارت در منطقه، به ویژه با افغانستان است.
پاکستان حدود ۷۰ درصد از تولید برنج منطقه را به خود اختصاص داده که به بازارهای منطقه ای و بین المللی صادر می شود.
